Abdurrahim Karahisari'nin hayatı ve eserleri ve Vahdetname mesnevisinin tenkitli metni
The Life of Abdurrahim Karahisari, his works Vahdetname and its manuscripts
- Tez No: 117916
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL KURNAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 504
Özet
Tezi Hazırlayan : Ayşe Gülay Keskin Anabilim Dalı : Eski Türk Edebiyatı Tez Danışmanı : Prof. Dr. Cemal Kurnaz Tezin kabul edil. tarih : 20. 06. 2001 Tez sayfası : 499 Tez konusu : Abdurrahim Karahisâri'nin Hayatı, Eserleri ve Vahdetnâme Mesnevisinin Tenkitli Metni TEZ ÖZETİ Türk kültür hayatında önemli bir yere sahip olan Divan Edebiyatı üzerine bir çok araştırma yapılmış olmasına rağmen daha fazla araştırmanın yapılması gerektiği inancındayız. Kültür ve edebiyat tarihimizin vesikaları olan eserler incelenmeyi beklemektedir. Biz bu düşünceden hareket ederek, 1 5. yüzyılda Afyon'da yaşamış olan Abdurrahim Karahisâri'yi ve Vahdetnâme adlı eserini inceleyip değerlendirdik. Araştırmamızda öncelikle Abdurrahim Karahisâri'yi ele aldık. Şairlerimizin hayatları hakkında bilgi veren kaynak eserlerde Karahisâri hakkında yeterli bilgj bulamadık. Bu nedenle Karahisâri'nin hayatını, şeyhi Akşemseddin'den bahseden eserlerden ve dolaylı yollardan araştırdık. Tespit ettiğimiz bilgileri Vahdetnâme adlı eserinden çıkardığımız sonuçlarla birleştirerek değerlendirdik. Abdurrahim Karahisâri'nin hayatı, kişiliği, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verdik. Karahisâri'nin en önemli özelliği, mutasavvıf bir şair olmasıydı. Vahdetnâme adlı eseri de tasavvufi bir eser olduğu için şairi daha çok bu yönüyle ele aldık. Çalışmamızın ikinci aşaması şairin Vahdetnâme adlı eseri üzerine oldu. Eserin yurt için de on altı, yurt dışında beş olmak üzere yirmi bir yazma nüshasını tesbit ettik. Yurt dışındaki dört nüsha dışında bütün nüshaları bizzat görerek inceledik. İncelememiz sonucunda yedi nüshayı tenkitli metnimizi meydana getirmek amacıyla seçtik. Bu nüshaları birbiriyle karşılaştırarak nüsha farklarını dipnotlarda gösterdik. Burada beyitlerin numaralarını dipnot numarası olarak kullandık. Vahdetnâme'deki Arapça başlıklar ile müstakil olarak kaydedilmiş olan âyet ve hadisleri de ayrı bir dipnot numarası ile gösterdik. Arapçakısımların, âyet ve hadislerin Türkçe tercümelerini de dipnotlarda verdik. Vahdetnâme'yi klasik mesnevi planına göre değerlendirdik. Eserden şairin kişiliği ile ilgili bilgileri çıkararak değerlendirdik. Ayrıca eseri şekil yönünden de inceledik. Bibliyografya kısmına çalışmamızda bize ışık tutan, Karahisâri ve eserleri hakkında bilgi veren kaynak kitap ve çalışmalıarı aldık. Çalışmamızda Karahisâri'nin eserlerinden söz ederken künyelerini de verdiğimiz için, bunları bibliyografyaya almadık. Ayrıca bir dizin çalışması yaparak, dini-tasavvufi terimleri, kişi ve yer adlarını alfabetik sırayla dizine aldık. Sayfa numarası yerine kelimelerin bulundukları beyitlerin numaralarını verdik. Çalışmamızla Abdurrahim Karahisâri'nin hayatına, edebi kişiliğine ışık tuttuğumuza ve Vahdetname'sini araştırmacıların istifadesine sunduğumuza inanıyoruz. Tezi Hazırlayan Tez Danışmanı Ayşe Gülay KESKİN Prof. Dr. Cemal KURNAZ
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study is the life of Abdurrahim Karahisari and his literatual personality, his works and make-up of the editional-criticsm and preperation of the indexes of words in the mesnevi named Vahdetname that belongs to Abdurrahim Karahisari who lived in Afyon in the 15th century. The Introduction section of the study contains information about the life of Abdurrahim Karahisari, his works, Vahdetname and its manuscripts. We heve a limited knowledge of the life of Karahisari. The acquried sources notify him as a scholar, a mistic person and as the Khalife of Akşemseddin, tutor of Fatih Sultan Mehmed. We have his four wors at present, of wihich names are: 1. Münyetü'l-ebrar ve Günyetü'l-ahyar, 2. Tercüme-i Kaside-i Bürde, 3. Risale fi Eşrâti's-sâ'a 4. Vahdetname In text section the edition-critical and transcripted work, which has been made from seven hand-written coppies of Vahdetname is presented. We compared U1 (Istanbul Univ. Library, Turkish Manuscrirts Division, nu. 808), SM (Siileymaniye Library Mihrişah Sultan Section, nu. 281), YB (Siileymaniye Library, Script Assigned Section, nu. 384), DB (Siileymaniye Library, Düğümlü Baba Section, nu. 384), M (Konya Mevlana Museum Library, Script Work Section, nu. 5810), MK (National Library Yz. A. 2592) and A's (Austria National Library, Script Work Section, nu. 1973) copies to each other and we presented their differences in footnotes. We have translated Arabic headlines, verses and prophet Muhammed's words into Turkish and have written them in footnotes. And we have written religious, mystical terms and name of persons and places in Index section in alphabetical turn. In Bibliography section the work that were utilized in the study of Abdurrahim Karahisari's life and work. We have not taken Karahisari's work in this section because we have taken it in our study of his work section. A. Gülay KESKİN
Benzer Tezler
- Abdurrahim Karahisârî'nin tasavvufî görüşleri ve Münyetü'l-Ebrâr ve Gunyetü'l-Ahyâr isimli eseri (Metin ve inceleme)
Abdurrahim Karahisârî's mystical thoughts and his munyat Al-Abrâr wa Ghunyat Al-Akhyâr (Text and analysis)
ABDULLAH TAHA ORHAN
- Münyetü'l-Ebrar ve Gunyetü'l-Ahyar metin-sözlük (62b-92b)
Başlık çevirisi yok
SADİ GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NASRULLAH ÖZSOY
- Abdurrahim Karahisari'nin Vahdet-name'si (tenkitli metin-sözlük)
Başlık çevirisi yok
SAİM KISTIRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN KAVRUK
- Abdurrahim Karahisari'nin Vahdetname'si. (Gramer incelemesi-metin-indeks)
Başlık çevirisi yok
HACI ÖMER KARPUZ
Doktora
Türkçe
1991
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP TOPARLI
- Tasavvuf felsefesi açısından Abdürrahim Karahisîsârî'nin fikirleri
The ideas Abdurrahim Karahisari in terms of sufism
KAMİL SARITAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DinSelçuk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İSMAİL TAŞ