Türkiye madencilik sektöründe maliyet endeksi oluşturulması
Calculation of the production cost index for Turkish mining sector
- Tez No: 119634
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BAYRAM KAHRAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
ÖZET Madencilik sektöründeki proje tasarımlarında, maliyet ve fiyat artışları önemli bir rol oynamaktadır Bu artışları tahmin etmek özellikle de istikrarsız ekonomilerde pek kolay bir iş değildir. Sektördeki mal ve hizmetlerdeki fiyat değişimlerine“Enflasyon”ve“Eskalasyon”neden olmaktadır. Enflasyon ve eskalasyon birbirinden farklı iki terimdir. Malların ve servislerin miktarına bağlı olmaksızın para miktarında meydana gelen artış, sözkonusu mal ve servislerin fiyatlarında değişime yol açar. Bu olay, nakit paranın değişmesinden dolayı oluşur.“Enflasyon”terimi de bu durumlar altında görülen fiyat değişimlerini tanımlamada kullanılır. Genel bir enflasyon oranına rağmen fiyat trendleri, bir ürün veya hizmetten diğerine farklılık gösterebilir. Mesela petrol ürünlerinin fiyatında bir artma yaşanırken, işçi ücretlerinde bir düşüş yaşanabilir. Fiyatların farklı ürünlerde farklı olarak değiştiği bu duruma“Eskalasyon”adı verilir. Enflasyon ve eskalasyondan dolayı malların ve servislerin fiyatları arasındaki değişmeyi ölçmek için endekslerden yararlanılır. Endeksler; mal ve servislerdeki tali bir adedin, esas sayılan bir adede olan oranını ölçerek bize belli zaman aralıklarındaki fiyat değişimlerini kıyaslama olanağı tanır. Maliyet-fiyat trendlerini ölçmede birçok uygun endeks serilerinden yararlanılır. Bu endeksleri: 1 - Proje Maliyet Endeksleri, 2 - Faktör Maliyet Endeksleri, olarak ikiye ayırabiliriz (O'Neil, 1984). Proje maliyet endeksleri ise, sermaye maliyet analizleri ve projeksiyonları için en uygun endekslerdir. Ülkemizde bu tür endeksler mevcut değildir. Ancak yurtdışındabazı faaliyet sahaları için özel endeksler çıkarılmaktadır. ENR, M&S, CE ve NR gibi endeksler madencilik yatırımlarına yatkın endekslerdir Faktör maliyet Endeksleri, tarihi trendleri çalışmada ve işletme maliyatlerinin gelecekteki seviyelerini tahmin etmede kullanılır. Genel enflasyon hesaplanırken belirli mal ve hizmetlerdeki fiyat artışları dikkate alınıp hesaplanmaktadır. Ancak madencilik sektöründe üretim maliyetlerinin oluşumunda etkili olan mal ve hizmetler, genel enflasyon hesaplanırken dikkate alınan mal ve hizmetlerden farklıdır. Bu nedenle işletmelerde üretim maliyetlerinin tahmininde enflasyonun kullanılması sağlıklı bir sonuç vermeyecektir. Daha gerçekçi tahminlerde bulunabilmek için sektördeki üretim maliyetlerinde etkili olan mal ve hizmetler dikkate alınarak elde edilmiş endekslerin kullanılması gerekmektedir. Ancak ülkemizde bu tür sektörel bazlı endeksler mevcut değildir. Başka bir deyişle, TEFE (toptan eşya fiyat endeksi), ve TÜFE (tüketici fiyat endeksi) gibi madencilik sektörüne ait bir endeksin oluşturulması gerekir. Sektörün ihtiyaç duyduğu madencilik sektörüne ait özel endeksin oluşturulması bu tez çalışmasının amacını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT The increase in cost and price play an important role on the project planning in the mining sector. Estimating this increase in especially incompetent economics is not so simple. Inflation and escalation are the two reasons. For the price changing in goods and services. Inflation and escalation are two different terms from each other. Increasing in money results in changing the price in goods and services which does not have a direct relationship between the amount of goods and services. This happens due to the changing in cash money. Inflation is used to describe these money conditions under money changes. As there is a general inflation ratio, the price trends may show differences from one good or service to another. For instance, an increase in petroleum may happen where the worker prices decrease. The changing condition under different goods is called“escalation”. Indexes help to measure the changes in the price of goods and services with regard to inflation and escalation. Indexes ease to make comparison in price changing in definite time periods by measuring the ratio of a secondary unit in service and good to the based unit. In evaluating the cost price trends, many suitable index series may be used. These indexes are classified as (O'NeiL, 1984) 1 - Factor Cost Index 2 - Project Cost Index Project cost indexes are useful for the mining sector owing to the best suitable index for the cost analyses and projections. In our country, these kinds of indexes are not present where some special indexes are being published for some activity fieldsin other countries. ENR, fyl&S, CE and NR are the appropriate indexes for the mining investments. Factor cost indexes are used for historical trend studies and to predict the process costs in the future. In the general inflation calculation, the price increase in special good and services should be taken into consideration. In the mining sector, the proposed good and services show differences with regard to good and services in use. The inflation usage in the estimation of the product costs will not give a healthy result. For a realistic estimation, using the indexes including the good and services in use would be a better way. In fact, there is still no special price index for the mining sector in Turkey. A special index for the mining sector as whole and consumer price indexes would be performed. The formation of a special index for the mining sector is the aim of this project.
Benzer Tezler
- ЕВРАЗИЯ ЭКОНОМИКАЛЫК БИРЛИГИ: КЫРГЫЗСТАН МИСАЛЫНДА
Avrasya Ekonomik Birliği: Kırgızistan örneği / The Eurasian Economic Union: The Case Of Kyrgyzstan
ŞAMİL BALCI
Doktora
Kırgızca
2024
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUPCAN PİRİMBAYEV
- 2008 Küresel Kriz ve Türkiye ekonomisine yansımaları, 1994 ve 2001 karşılaştırılması
2008 Global Crisis and reflections on Turkey's economy, comparison of 1994 and 2001
CANAN TİFTİK
- Impact of Unorthodox monetary policy on sectoral international trade performance
Türkiye'nin uyguladığı heterodoks (Ortodoks olmayan) para politikasının uluslararası ticaret performansına sektörel etkisi
İSLAM ALAYBEYOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
EkonometriBoğaziçi ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖZDE ERHAN
DOÇ. DR. ATİLLA ÇİFTER
- Madencilik endüstrisinde uygulanan çevre yönetim sistemlerinin incelenmesi
Reviewing the environmental managment systems applied in mining industry
AYŞEGÜL AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve Madencilikİnönü ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ERDEMOĞLU
- Madencilik sektöründe arama, geliştirme ve üretim faaliyetlerinin vergi usul kanunu ve Türkiye finansal raporlama standartları açısından incelenmesi
Comparative study of reporting exploration, development and production activities in the mining sector in terms of tax procedures law and Turkish financial reporting standards
ERBİL KÖKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeIşık ÜniversitesiMuhasebe Denetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİT SAYGIN EYÜPGİLLER