Stairways as spatial elements in an urban environment
Kentsel çevrede mekansal elemanlar olarak merdivenler
- Tez No: 121026
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZİYA GENCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: kentsel mekan, kamusal mekan, merdiven, basamak, yaya, merdiven aktiviteleri, erişim, sosyal etkileşim, çevresel kalite VI, kentsel mekan, kamusal mekan, merdiven, basamak, yaya, merdiven aktiviteleri, erişim, sosyal etkileşim, çevresel kalite VI
- Yıl: 2002
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü
- Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
öz Bu çalışma, kentsel kamusal mekanın bir parçası olarak karşımıza çıkan merdivenli sokakların fiziksel ve buna bağlı olarak işlevsel problemlerini ortaya koyup, sokak sakinleri ve diğer kullanıcılar tarafından gün boyu aktif bir şekilde kullanımını sağlayacak güvenli ve konforlu, sosyal yaşama katılım olanakları verecek demokratik ve yaşanabilir merdivenli sokaklara ilişkin tasarım kriterlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Önceleri gücün simgesi, tanrıya erişmenin aracı olarak karşımıza çıkan merdivenler; toplumsal yaşamın benimsendiği zamandan bu yana ortak yaşamın, sirkülasyonun, yaya hareketliliğin ortaya çıktığı sokaklardan topoğrafik engeller nedeniyle farklılaşarak farklı kotları birbirine bağlayan farklı tasarım ve düzenlemeler gerektiren sokaklar halini almıştır. Merdivenli sokaklar ile sokak yaşamı ve kentsel sosyal yaşam arasındaki sıkı bağlantı toplumsal yaşamın değişmesiyle günümüzde göz ardı edilmekte, sokaklar konutlara erişim imkanı sağlayan aşılması zor geçitler halini almaktadır. Oysa ki geçmişten günümüze edebiyat, müzik, sinema sanatlarında hep gündemde olması da gösterir ki merdiven sosyal yaşamın tüm canlılığıyla üzerinde geçtiği bir kentsel mekandır. Toplumsal yaşama bağlı olarak farklılaşan sokak karakterleri toplumların sosyal, kültürel, ekonomik yapısını yansıtan mekanlar olmaları nedeniyle kent içinde önemli bir yere sahiptirler. Bu nedenle bu dış mekanlar düzenlenirken mekanda ikamet edenlerin ve yolcuların sosyo-kültürel özellikleri, gereksinimleri, talepleri ele alınmalı, mekanın çevre ile uyumu sağlanmalıdır. Çalışma bu noktada merdivenli sokakların fiziksel yapı itibariyle her dış mekan aktivitesinin gerçekleştirilmesine olanak verecek kentsel mekanlar olmamakla birlikte kullanıcılar için düşey sirkülasyan elemanı olmaktan çok daha fazla fonksiyonu barındırdığına dikkat çekmektedir. Tasarımların farklı yaş ve kullanıcı gruplarının birbirlerinden farklı davranış biçimleri, ihtiyaçları ve talepleri olduğu göz önüne alınarak yapılması gerekliliği vurgulanan bir başka konudur. Taşıt trafiğinden tamamen arınmış durumda olan bu mekanlar engelliler, yaşlılar için kullanıma ilişkin engeller oluşturur. Zaman zaman rampalı çözümlere rağmen kullanımın mümkün olmadığı durumlarortaya çıksa da çocuklar için belirli oyunların oynanacağı bir oyun alanı olma özelliğine sahiptir. Çalışma alanı olarak belirlenen İzmir - Güzelyalı semtinde farklı tipolojilere sahip olduğu belirlenen merdivenler gruplanarak her bîrinin geçmişte sunduğu imkanlar gözden geçirilmiş, artan kentsel nüfusla oluşan yapı yoğunluğunun ve fiziksel eskimenin bu merdivenli sokaklara etkileri, fonksiyonlardaki değişimler belirlenmiştir. Bir yaya ulaşım ağının parçası niteliğinde olan bu sokakların gözlem, anket vb. yöntemlerle mevcut fiziksel ve sosyal yapısı analiz edilerek; kullanıcıların da katılımının sağlanacağı çalışmalar ile onların ihtiyaç ve taleplerini karşılayacak bir çevresel kalitenin oluşturulması için mekana ilişkin tasarım önerilerinde bulunulmaktadır. Çalışma zorunlu aktivitelerin güven içinde gerçekleştirilmesinin yanısıra kullanıcıları tercihli ve sosyal aktivitelere teşvik etmek için merdivenli sokakların yayada hareket arzusu uyandıran, heyecan verici, diğer kamusal alanlarla ilişkilendirilmiş, çevresel kaliteyi arttıran kentsel mobilyalar ile desteklenmiş tasarımlar olması gerektiğini ileri sürmektedir.
Özet (Çeviri)
öz Bu çalışma, kentsel kamusal mekanın bir parçası olarak karşımıza çıkan merdivenli sokakların fiziksel ve buna bağlı olarak işlevsel problemlerini ortaya koyup, sokak sakinleri ve diğer kullanıcılar tarafından gün boyu aktif bir şekilde kullanımını sağlayacak güvenli ve konforlu, sosyal yaşama katılım olanakları verecek demokratik ve yaşanabilir merdivenli sokaklara ilişkin tasarım kriterlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Önceleri gücün simgesi, tanrıya erişmenin aracı olarak karşımıza çıkan merdivenler; toplumsal yaşamın benimsendiği zamandan bu yana ortak yaşamın, sirkülasyonun, yaya hareketliliğin ortaya çıktığı sokaklardan topoğrafik engeller nedeniyle farklılaşarak farklı kotları birbirine bağlayan farklı tasarım ve düzenlemeler gerektiren sokaklar halini almıştır. Merdivenli sokaklar ile sokak yaşamı ve kentsel sosyal yaşam arasındaki sıkı bağlantı toplumsal yaşamın değişmesiyle günümüzde göz ardı edilmekte, sokaklar konutlara erişim imkanı sağlayan aşılması zor geçitler halini almaktadır. Oysa ki geçmişten günümüze edebiyat, müzik, sinema sanatlarında hep gündemde olması da gösterir ki merdiven sosyal yaşamın tüm canlılığıyla üzerinde geçtiği bir kentsel mekandır. Toplumsal yaşama bağlı olarak farklılaşan sokak karakterleri toplumların sosyal, kültürel, ekonomik yapısını yansıtan mekanlar olmaları nedeniyle kent içinde önemli bir yere sahiptirler. Bu nedenle bu dış mekanlar düzenlenirken mekanda ikamet edenlerin ve yolcuların sosyo-kültürel özellikleri, gereksinimleri, talepleri ele alınmalı, mekanın çevre ile uyumu sağlanmalıdır. Çalışma bu noktada merdivenli sokakların fiziksel yapı itibariyle her dış mekan aktivitesinin gerçekleştirilmesine olanak verecek kentsel mekanlar olmamakla birlikte kullanıcılar için düşey sirkülasyan elemanı olmaktan çok daha fazla fonksiyonu barındırdığına dikkat çekmektedir. Tasarımların farklı yaş ve kullanıcı gruplarının birbirlerinden farklı davranış biçimleri, ihtiyaçları ve talepleri olduğu göz önüne alınarak yapılması gerekliliği vurgulanan bir başka konudur. Taşıt trafiğinden tamamen arınmış durumda olan bu mekanlar engelliler, yaşlılar için kullanıma ilişkin engeller oluşturur. Zaman zaman rampalı çözümlere rağmen kullanımın mümkün olmadığı durumlarortaya çıksa da çocuklar için belirli oyunların oynanacağı bir oyun alanı olma özelliğine sahiptir. Çalışma alanı olarak belirlenen İzmir - Güzelyalı semtinde farklı tipolojilere sahip olduğu belirlenen merdivenler gruplanarak her bîrinin geçmişte sunduğu imkanlar gözden geçirilmiş, artan kentsel nüfusla oluşan yapı yoğunluğunun ve fiziksel eskimenin bu merdivenli sokaklara etkileri, fonksiyonlardaki değişimler belirlenmiştir. Bir yaya ulaşım ağının parçası niteliğinde olan bu sokakların gözlem, anket vb. yöntemlerle mevcut fiziksel ve sosyal yapısı analiz edilerek; kullanıcıların da katılımının sağlanacağı çalışmalar ile onların ihtiyaç ve taleplerini karşılayacak bir çevresel kalitenin oluşturulması için mekana ilişkin tasarım önerilerinde bulunulmaktadır. Çalışma zorunlu aktivitelerin güven içinde gerçekleştirilmesinin yanısıra kullanıcıları tercihli ve sosyal aktivitelere teşvik etmek için merdivenli sokakların yayada hareket arzusu uyandıran, heyecan verici, diğer kamusal alanlarla ilişkilendirilmiş, çevresel kaliteyi arttıran kentsel mobilyalar ile desteklenmiş tasarımlar olması gerektiğini ileri sürmektedir.
Benzer Tezler
- Kentsel alanlarda kamu kullanımlı merdivenli sokaklar: Beyoğlu İlçesi örneği
Başlık çevirisi yok
EVİN KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET OCAKÇI
- Kentsel mekan tasarımında merdivenli sokaklar üzerine tipolojik bir yaklaşım
A typological approach on stairways in urban space design
CİHAN ŞEHLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ KILIÇ
- Şile hamamı restorasyon projesi
Restoration project of istanbul sile public bath
SERAP KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Metro istasyonlarında yolcu sirkülasyonunun değerlendirilmesi için bir uzman sistem önerisi
An expert system proposal for the evaluation of pedestrian circulation at underground stations
A.GÜLAY PEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
- Yüksek binalarda asansörlerin tasarımı ve değerlendirilmesi için bir uzman sistem
An Expert system for the design and evaluation of the elevators in high buildings
NURAY ÇANKAYA