Geri Dön

Self-contruals, perceived parating styles and well-being in different cultural and socio-economic contexts

Farklı kültür ve sosyo-ekonomik düzey bağlamlarında benlik kurguları, ana baba tutumları ve iyi olma hali

  1. Tez No: 123031
  2. Yazar: ZAHİDE KARAKİTAPOĞLU AYGÜN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OLCAY İMAMOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Bireyleşmiş/Kendileşmiş ve İlişkili Benlik Kurgusu, Dengeli Ayrışma-Bütünleşme, Anne-Babayle İlişkili Benlik Türleri ve Alt-Boyutları, Gerçek- İdeal- Algılanan İlişkisel Benlik, Kimlik, Kişilik Özelliklerinin ve Düşüncelerin Benzerliği, Duygusal Yakınlık, Algılanan Anababa Tutumları (İlgi/Kabul, Kontrol), İyi Olma Hali, Bireycilik- Toplulukçuluk, Değerler, Türk ve Amerikalı Üniversite Öğrencileri, Sosyo-Ekonomik Düzey. VIII, Individuational-Interrelational Self-Construals, Balanced Differentiation- Integration, Types and Dimensions of Relational Self With Parents, Actual-Ideal- Expected Relational Self, Identity, Similarity of Personality, Similarity of Thoughts, Emotional Closeness, Perceived Parenting Styles (Acceptance, Control), Well-Being, Individualism-Collectivism, Values, Turkish and American University Students, Socio-Economic Status
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 305

Özet

ÖZ FARKLI KÜLTÜR VE SOSYO-EKONOMİK DÜZEY BAĞLAMLARINDA BENLİK KURGULARI, ALGILANAN ANABABA TUTUMLARI VE İYİ OLMA HALİ Karakitapoğlu-Aygün, Zahide Doktora, Psikoloji Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Olcay Imamoğlu Haziran 2002, 280 sayfa Bu araştırmada, algılanan anababa tutumlarının, benlik kurgularının, değerlerin ve iyi olma halinin Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki üniversite öğrencilerinde; Türkiye'deki alt ve üst sosyo-ekonomik düzey (SED) gruplarında nasıl farklılaştığı ve bu değişkenlerin birbirleriyle ilişkileri araştırılmıştır. Ayrıca, a) algılanan anababa tutumlarının benlik kurgularını ve b) bu tutumların iyi olma halini benlik kurgulan aracılığıyla yordadığı iki kavramsal model her iki kültürel grup için ayrı ayrı sınanmıştır. Türk örneklemi, 422 ve Amerika örneklemi 441 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Üst SED Türk örneklemi 167 ve alt SED örneklemi 1 86 lise öğrencisinden oluşmuştur. Amerikalı gençlerin Türk gençlerine kıyasla daha fazla bireyleşme/kendileşme ve daha az ilişki yönelimi göstereceği yönündeki denencelerimiz desteklenmemiş, ama üst SED 'den olan ergenlerin alt SED 'e kıyasla daha fazla bireyleşme/kendileşme yönelimine sahip olacağı yönündeki denencemiz desteklenmiştir. Bu bulgu, benlik kurgularındaki kültür-içi farklılıkların viönemine dikkat çekmektedir. Genel olarak, her iki ülke gençlerinde de hem bireyleşme/ kendileşme hem de ilişkili olma yönelimleri gözlenmiştir. Ayrıca, ilişkisel benliği üç türde (gerçek, ideal ve beklenen) ve dört alt-boyutta (duygusal yakınlık, düşüncelerin ve kişilik özelliklerinin benzerliği ve kimlik) tanımlayan yeni anne-babayla ilişkili benlik kavramsallaştırmasını destekler biçimde, her iki kültür ve SED grubunda, anne ve babalar; kadın ve erkekler ve ilişkisel benliğin farklı türleri ve alt-boyutları için farklı sonuçlar bulunmuştur. Bu değişkenler arasında gözlenen etkileşimler ilişkisel benlik yapısının karmaşıklığına işaret etmektedir. Ayrıca, her iki kültür ve SED grupları, özellikle algılanan anababa kontrolü boyutunda farklılık göstermiştir. Son olarak, algılanan anababa tutumlarının benlik kurgularını ve iyi olma halini yordadığı kavramsal modellerde, iki kültürde anne ve babalar için farklı sonuçlar bulunmuştur. Benlik kurguları açısından, Türkiye'de algılanan baba tutumlarının, anne tutumlarına kıyasla daha önemli olduğu, Amerika'da ise tam tersi bir durumun geçerli olduğu bulunmuştur. İyi olma hali açısından, Amerika'da, algılanan anne tutumları, baba tutumlarına kıyasla daha önemli bulunurken, Türkiye'de hem anne hem de baba tutumlarının benzer derecede önemli olduğu gözlenmiştir. Algılanan anababa tutumları ve benlik kurguları arasındaki ilişkiler SED gruplarında daha zayıf bulunmuştur. Sonuçlar ayrıca, üst SED ortamlarında hem annelerin hem babaların, alt SED ortamlarında ise babaların gençlerin iyi olma hali üzerinde önemli etkileri olduğuna işaret etmiştir. Araştırmanın sonuçları,kültürel bireycilik-toplulukçuluk boyutunun hem benlik kurgularındaki kültürlerarası farklılıkları açıklamaktaki değerini, hem de bu boyutun tek-yönlülüğünü sorgulamaktadır. Bulgular, Türk ve Amerikan kültürlerinin sosyo-kültürel yapısındaki farklılıklar ve Türk toplumunda gözlenen sosyal değişme çerçevesinde vA tartışılmaktadır. «A^ldfl^ ^>*

Özet (Çeviri)

ABSTRACT SELF-CONSTRUALS, PERCEIVED PARENTING STYLES AND WELL-BEING IN DIFFERENT CULTURAL AND SOCIO-ECONOMIC CONTEXTS Karakitapoğlu-Aygün, Zahide Ph.D., Department of Psychology Supervisor: Prof. Dr. Olcay Imamoğlu June 2002, 280 pages The present study investigated how perceived parenting styles, self- construals, values, and well-being (WB) differed across two cultural groups, namely, the US. and Turkey, and across two socio-economic status (SES) (i.e., high and low) groups in Turkey as well as how they were related to each other. Moreover, two path models in which: a) perceived parenting styles predicted self-construals, and b) perceived parenting styles predicted WB through the mediating effects of self- construals were tested across two cultural groups. The Turkish sample consisted of 422 and the American sample 441 university students. High SES Turkish sample included 167 and low SES sample 186 high school students. No support was found for the hypotheses that American participants would exhibit more individuational and less interrelational self-construals than Turkish participants. However, upper SES Turkish participants reported more individuational self-construals than their lower SES counterparts, pointing to the significance of within-culture variation. In general, iiiboth individuational and interrelational orientations were observed among students in both societies. Moroever, supporting the new conceptualization of relational self with parents as three types (i.e., actual, ideal, expected) in four dimensions (i.e., emotional closeness, similarity of thoughts and personality, identity), different results were obtained for mothers and fathers, for men and women, and for the types and dimensions of relational şelfin our cultural and SES groups. These variables significantly interacted with each other, suggesting a more complex view of relational self-conceptions. Besides, the cultural and SES groups especially differed in their perceptions of parental control. Finally, the results of path models in which parenting styles predicted self-construals and WB revealed different results for mothers and fathers in the two cultures. In terms of self-construals, paternal parenting styles were found to be more important than maternal ones in Turkey and vice versa in the US.. In terms of WB, maternal parenting styles were found to be more important than paternal ones in predicting adolescent WB in the US, whereas, paternal parenting styles were as equally important as maternal ones in Turkey. The relationships between parenting styles and self-construals were less salient for our SES groups. The results also pointed to the significant role of both mothers and fathers in adolescent WB in high SES environments and to the important role of fathers in the low SES environments. The results of the study question both the value of individualism-collectivism dimension as an explanation for cross-cultural differences in self-construals, and the unidimensional nature of it. The findings were discussed with reference to the differences in the socio-cultural contexts of Turkish and American cultures and prevalent social change in the social structure of Turkish society. IV

Benzer Tezler

  1. Tez No

    631313

    The relations of perceived destructive leadership and self-construals with employees' psychological disharmony and organizational cynicism: the roles of need thwarting, psychological contract breach and task significance

    Algılanan yıkıcı liderlik ve benlik kurgularının çalışanlarda psikolojik uyumsuzluk ve örgütsel sinizm ile ilişkileri: İhtiyaç engellenmesi, psikolojik sözleşme ihlali ve işin anlamlılığının rolleri

    REMZİ GÜNEŞ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    PsikolojiMarmara Üniversitesi

    İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı

    DOÇ. SEÇİL TAŞTAN

  2. Tez No

    722338

    Bireysel kültürel değerlerin çalışan sessizliği üzerindeki etkisinde örgütsel politika algısı ve benlik kurgusunun rolü: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri'nde karşılaştırmalı bir araştırma

    The roles of perceived organizational politics and self construals on the effects of individual cultural values on employee silence: A comparative study between Turkey and the USA

    GÜLDEN KARAKUŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TAHSİN AKÇAKANAT

  3. Tez No

    218056

    Relationship between materialism and self-construals

    Materialism ile benlik kurguları ilişkisi

    GİZEM TURAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. E. OLCAY İMAMOĞLU

  4. Tez No

    218059

    Relationship between self-construals and marital quality

    Benlik kurguları ile evlilik kalitesi ilişkisi

    AYLİN GÜNDOĞDU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2007

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Bölümü

    PROF. DR. E. OLCAY İMAMOĞLU

  5. Tez No

    871203

    The role of self-construals in the effect of the level of satisfaction of basic psychological needs at work on employee attitudes toward self and work

    İş yerinde temel psikolojik ihtiyaçların tatmin düzeyinin çalışanın kendine ve işine yönelik tutumları üzerindeki etkisinde benlik kurgusunun rolü

    ALEYNA YEŞİL BAYRAKCI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTLU ÇALIŞKAN

Geri Dön