İçmesuyu şebekelerinde oluşan su kayıplarının belirlenmesi ve kontrolü: Kayseri ili örneği
Determination and control of water losses in water distribution systems: A case study for Kayseri city
- Tez No: 123321
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYŞEGÜL LATİFOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
İÇMESUYU ŞEBEKELERİNDE OLUŞAN SU KAYIPLARININ BELİRLENMESİ VE KONTROLÜ : KAYSERİ İLİ ÖRNEĞİ Beyhan Pala Hacettepe Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Çevre Bilimleri Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışmada Kayseri İli içmesuyu şebekesindeki pilot bölgelerde oluşan su kayıplarının nedenleri ve etkinlik dereceleri istatistiksel yöntemlerle araştırılmıştır. Çalışmalar şebekeyi temsil edebilecek farklı gelişim yıllan ve yerleşim özelliklerine sahip üç pilot bölgede yürütülmüştür, öncelikle su kayıplarının oluşumunu doğrudan ve dolaylı olarak etkileyebilecek değişkenler belirlenmiştir. Daha sonra bu değişkenlerin değerleri her bir pilot bölge için istatistiksel kayıtlardan, imar planlarından ve şebeke ölçümlerinden tespit edilmiştir. Çalışmada istatistiksel yöntem olarak faktör analizi kullanılmış ve analizler SPSS (Version 8.0) istatistiksel programı aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Faktör analizi çalışmaları kapsamında oluşturulan korelasyon matrisinin sonuçlan, sayaç kayıt hatalarından ve tamirlerden kaynaklanan su kayıplarının abone sayısı, sistem boyu, atan ve ortalama günlük akış miktarları ile yüksek korelasyon katsayısına sahip ilişkiler ötüştürdüğünü göstermiştir. Bunun yanısıra fiziksel kaçaklar, sistem yaşı, basınçlar ve gece akışları ile de yüksek korelasyon katsayısına sahip ilişkiler oluşturmuştur. Faktörleştirme işlemi sonucunda, su kayıplarını etkileyen değişkenler çeşitli faktör yükleri ile iki ayrı faktör altında toplanmıştır. Toplam varyansın % 53.61 3*ünü açıklayan birinci faktör; başlıca tamir - sayaç kayıt hatalarından kaynaklanan kayıptan, cami - park tüketimlerini, alanı, sistem boyunu, abone sayısını ve ortalama günlük akış değerlerini altında toplamış ve bu değişkenlerin birbirleriyle bağlantılı olarak su kayıplarını etkilediklerini ortaya çıkarmıştır. Toplam varyansın % 41,859'unu açıklayan ikinci faktör; fiziksel kaçaklar, sistem yaşı, basınçlar ve ortalama günlük akış miktarları tarafından temsil edilmiştir. Faktör analizi sonuçlarına dayandırılarak oluşturulan doğrusal modelde su kayıptan katsayıları 0.735 ve 0.648 olan iki bağımsız faktör tarafından ifade edilmiştir. Ayrıca, bu çalışmanın sonuçlan pilot bölgelerde temin edilen suyun % 61 ile % 92 arasında değişen oranlarda faturalanamadığım göstermiştir. Faturalanamayan su miktarlarını % 55 ile % 79 oranlarında fiziksel kaçaklar oluşturmuştur. Fiziksel olmayan kayıplar içerisinde bozuk sayaç ve tamirlerden oluşan kayıplar önemli bir yer tutmaktadır. Anahtar kelimeler : faktör analizi, faturalanamayan su, fiziksel kaçaklar, İçmesuyu şebekesi, Kayseri Danışman Yrd. Doç. Dr. Ayşegül Latifoğlu, Hacettepe Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Çevre Bilimleri Anabilim Dalı
Özet (Çeviri)
DETERMINATION AND CONTROL OF WATER LOSSES IN WATER DISTRIBUTION SYSTEMS: A CASE STUDY FOR KAYSERİ CITY Beyhan Pala Hacettepe University, Department of Environmental Engineering, Environmental Sciences Section ABSTRACT In this study, the water losses in the distribution systems were investigated for the selected pilot areas of Kayseri City. The water losses were examined in the three pilot areas having different years of developments and settlements properties. At the initial phase of the study the parameters that might have direct or indirect effects on the water losses were determined. Then, the data related to these parameters were obtained from the statistical records, municipal plans and measurments taken from the distribution system. A statistical method of factor analysis was used for the purpose of the study and the analysis was conducted by using a program of SPSS (Version 8). The results of the corelation matrix obtained from the factor analysis indicated that water losses originated from the underrecorded meters and systems repairs were highly corelated with the pilot area, number of subscribers, length of pipes and average daily flow. Besides, leakage in the system, system age, pressure and night flows were calculated to be highly correlated with each other. Water losses were defined by the two independent factor as a result of factor analysis. Factor 1 that described % 53.613 of the total variance consisted of the items; water losses originated from underrecorded meters, system repairs, mosque and parks, area, pipe length, number of subscribers and average daily flows as major parameters. Factor 2 that described % 41.859 of the total variance was represented by the parameters of leakage, system age, pressure and daily flow. Water loss was defined by a linear model that included the two independent factors with the coefficient values of 0.735 and 0.648 based on the factor analysis. In addition, the results of this study indicated ttiat 61-92 % of the water supplied to the system was unaccounted in the selected pilot areas. 55 - 79 % of the unaccounted water was corresponded to the leakage in the distribution system. Water losses originated from the underrecorded meters and repairs also comprised the important part in unaccounted water. Key words : factor analysis, unaccounted water, water distribution system, leakage, Kayseri Advisor : Assist. Prof. Dr. Ayşegül Latifoğlu, Hacettepe University, Department of Environmental Engineering, Environmental Sciences Section ü
Benzer Tezler
- İçme suyu şebekelerinde oluşan su kayıplarının belirlenmesi ve kontrolü: İstanbul ili örneği
Determination and control of water losses in water distribition systems: A case study for Istanbul city
NURİ CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Çevre Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN BALKAYA
- Konya ili içme suyu şebekelerinde işletmeden kaynaklı bakım-onarım işlerinin analizi
Analysis of functional maintenance and repair works in Konya province drinking water networks
MAHMUT ESAT GÖRGÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiNecmettin Erbakan Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE YURDAGÜL KUMCU
- Türkiye'deki içme suyu temin ve dağıtım sistemleri için hesaplanan standart su dengesi ve performans indikatörlerine yönelik belirsizlik incelemesi
Uncertainty analysis of calculated standard water balance and performance indicators for drinking water supply and distribution systems in TUrkey
EMRE ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çevre MühendisliğiAkdeniz ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HABİB MUHAMMETOĞLU
- İçmesuyu dağıtım şebekelerinde kullanılan polietilen boruların işletmede karşılaşılan arıza sebeplerinin araştırılması ve çözüm önerileri
Investigation regarding the causes of failure in polyethylene pipes used in drinking water distribution network constructions and solution suggestions
AHMET KASAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mühendislik BilimleriGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖNDER KOÇYİĞİT
- İçme suyu şebekelerinde oluşan su kayıp ve kaçakları belirlemek için kullanılan SCADA sisteminin değerlendirilmesi: Erzincan İli örneği
Evaluation of SCADA system used to detect water losses and leaks in drinking water networks: Example of Erzincan
OĞUZ BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İnşaat MühendisliğiErzincan Binali Yıldırım Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE ERTUGAY