Geri Dön

Diyarbakır Karacadağ bazaltlarının endüstriyel amaçlı kullanım alanları

Investigations into the industrial utilization of Karacadağ basalts in Diyarbakır

  1. Tez No: 123535
  2. Yazar: AYŞE GÜL ACAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ZEKİ HEKİMOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dicle Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 98

Özet

11 ÖZET Siyah renkli volkanik bir kayaç olan bazalt, özellikle inşaat alanında olmak üzere birçok mühendislik alanlarında kullanılmaktadır. Diyarbakır ilinin Karacadağ yöresi başlıca bazaltlardan oluşan yaklaşık 10 000 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. Bu bazaltlar ile ilgili bugüne değin bazı çalışmaların yapılmasına karşın, özellikle bunların endüstriyel amaçlı olarak kullanılabilirliği konusunda kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmada laboratuvar ve arazide yapılan çeşitli deney ve gözlemler ile Diyarbakır yöresindeki bazaltların endüstriyel kullanım özellikleri verilmektedir. Yörenin değişik kısımlarından çeşitli bazalt örnekleri toplanmış ve bunların üzerinde mekanik, fiziksel ve mineralojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla bir seri laboratuvar deneyleri yapılmıştır. Bu sonuçlar yine civarda yaygın olarak bulunan bazı mermerlerle karşılaştırılmıştır. Yapılan bütün mekanik deneyler yöredeki gözeneksiz bazaltların dayanımının mermerlerden daha üstün olduğunu göstermiştir. Ancak gözenekli bu durum gözenekli bazaltlarda kendini göstermemiştir. Aşındırma testleri sonucunda Karacadağ bazaltlarının yüzey aşınmasına karşı daha dayanıklı oldukları anlaşılmış ve bu özellikleriyle uygun bir dış kaplama malzemesi oldukları ortaya çıkmaktadır. Ancak bu durumda, kesilmeleri sırasında zorluklarla karşılanabilmektedir. Bunların yanısıra bu bazaltların ısı iletkenliği, gözeneklilik ve su emme özellikleri ile yapılan deneylerin sonuçlan göz önüne alındığında, mermerlere oranla daha kaliteli bir yapı taşı malzemesi oldukları anlaşılmaktadır. Sonuç olarak, yörede yalnızca Devegeçiti Kısmında bulunan bazaltların mermer anlamında kullanılabileceği anlaşılmış ve geri kalanların ise kırmataş ve kaldırım taşı olarak kullanılabileceği vurgulanmıştır. tCL YtiıSEKöfiıtrraı ıvmv

Özet (Çeviri)

Ill SUMMARY Basalt, a black colored rock of volcanic origin, has found considerable usage in several aspects of engineering, in particular with the civil engineering industry. Karacadağ Region, in Diyarbakır Province, predominantly consists of basalts of ultra basic type, covered in an area of around 10 000 km. In spite of a number of investigations undertaken in the region, an extensive study on the general aspects of these basalts with respect to industrial characteristics, was found to be not available. This research study aims at providing a comprehensive information on the industrial characteristics of the Karacadağ basalts, through extensive laboratory and field investigations. A number of rock specimens collected from various locations of the region, was subjected to a series of laboratory investigations, in an effort to determine the mechanical, physical and mineralogical properties. The results were then compared to those of marbles, widely found in the neighbouring area. With the results of the all strength tests namely uniaxial compression, tensile, point load and impact strength, the basalts of non-porous type emerged to have higher values than those of marbles, whilst the same was not true for porous type. The high abrasiveness exhibited by the non- porous basalts is an indication of higher resistance to surface abrasion, meaning a suitable material for outdoor use. This feature however renders it liable to difficulties in cutting process. Furthermore, the fact that the Karacadağ basalts exhibited the values of good quality in terms of parameters like, heat conductivity, porosity and saturation, is also an indication of suitable building material in construction engineering. It was concluded within the framework of the study that among the basalts in the region, only those located in Devegeçidi part are best suited for use as a marble. The rest of them may well be employed as granules and pavement stones.

Benzer Tezler

  1. Diyarbakır Karacadağ bölgesi bazaltının yapısal özelliklerinin saptanması ve Diyarbakır geleneksel-çağdaş mimarisinde kullanım alanlarının belirlenmesi

    An Investigation on structurals properties of Diyarbakır province Karacadağ region basalts and determination of its usage traditional-modern architectural purposes

    NURSEN IŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    MimarlıkFırat Üniversitesi

    Yapı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SERVET YILDIZ

  2. Diyarbakır bazaltlarınınbazı önemli malzeme özelliklerinin tahribatsız yöntemlerle belirlenebilirliliğinin araştırılması

    Determinnetion of some important material properties of basaltic roks by non – destuctive methods

    MAHMUT AKATAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDicle Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASKERİ KARAKUŞ

  3. Diyarbakır kent merkezindeki zeminlerin jeolojik ve mühendislik özelliklerinin incelenmesi

    Examination of geological and engineering properties of grounds in Diyarbakir province

    FELAT DURSUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Maden Mühendisliği ve MadencilikDicle Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. M. ŞEFİK İMAMOĞLU

  4. Karacadağ bölgesi zom koyunlarının mitokondiriyal ND4( NADH dehidrogenaz altunite 4) geninin moleküler genetik analizi

    Molecular genetic analysis of mitochondirial ND4( NADH dehydrogenase subuni̇te 4) gene of zom sheep in karacadag regi̇on

    EMİNE ESER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZoolojiHarran Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAHADDİN KİRAZ

  5. Karacadağ bölgesi zom koyunlarının mitokondriyal ND1 (nadh dehidrogenaz altunite 1) ve ND2 (NADH dehidrogenaz altunite 2) genlerinin moleküler genetik analizi''

    Karacadağ Bölgesi Zom Koyunlarının Mitokondriyal ND1 (Nadh Dehidrogenaz Altunite 1) ve ND2 (NADH Dehidrogenaz Altunite 2) Genlerinin Moleküler Genetik Analizi''

    ZAHİDE TEKEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAHADDİN KİRAZ