Tarihi süreç içerisinde kaza ve kader
Fate and providence in the course of history
- Tez No: 125629
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. İSMAİL YÖRÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Kaza, kader, İrade hürriyeti, Sorumluluk, Fate, Providence, Free Will, Responsibility
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
ÖZET TARİHİ SÜREÇ İÇERİSİNDE KAZA VE KADER Bilgehan ÇETİNKAYA Yüksek Lisans Tezi, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı Danışman: Yrd. Doç. Dr. İsmail YÖRÜK Eylül 2003, 93 Sayfa Kaza ve kader insanoğlunun ilk çağlardan günümüze kadar tartıştığı bir meseledir. Konuyla ilgilenen her toplum, problemin gerek kendilerini ilgilendiriş şekline ve gerekse nassın zahirine göre bu kavramları tanımlamaya çalışmış, bu durum da konunun tam anlamıyla çözülemezliği gibi bir intibaya neden olmuştur. İslam Kelâmı'nda bu problem, daha çok insanın irade ve eylem hürriyeti ile sorumluluğu kapsamında değerlendirilmiştir. İslam kültür tarihinde bu konu Hz. Osman'ın şehâdetiyle gündeme gelmiş, Hz. Ali dönemindeki karışıklıklar sebebiyle de tam anlamıyla müslümanların gündemine girmiştir. Emeviler döneminde ise onların kaza ve kader kavramlarını kendi yönetimleri ve siyasi baskılarım meşrulaştırma gayretleri ve ayrıca konuyla ilgili bazı âyet ve hadisler hakkında yapılan şahsî yorumlarla, müslümanlar arasındaki anlayış farklılıkları daha da belirginleşmiştir. Böylece kaza ve kader problemi, o günün İslam inancında tamamen yerleşmiş ve Gazzâlî dönemine kadar sistemleşerek devam etmiştir. Gazzâlî sonrasında ise genel anlamda yerleşen bu sistem aktarılagelmiştir. Kanatimizce günümüze kadar bu konunun açıklanmasına yönelik olarak yapılan yorumlar daima Allah'tan insana doğru; diğer bir ifadeyle müessirden esere doğru, dedüktif (tümden gelim) bir metot takip edilerek ortaya konduğu için, eksik ve de yanlış anlayışlara neden olmuştur. Netice itibariyle bugün anladığımız manada yerleşen kaza ve kader kavramlarının ıstılahı anlamlarının hemen hemen tamamında ortak olan nokta, Allah' m zât ve sıfatlarından hareketle yapılan yorumlar ve Allah hakkında ileri sürülen iddiaların insan örnekli açıklamaların bir sonucu olarak tezahür etmesidir. Bu yorumların tümünde de insanın kendisi hakkında önceden belirlenmiş olan bir planın zorunlu uygulayıcısı durumunda olması söz konusudur. Halbuki, bu konu en çok inşam ilgilendirmektedir ve dolayısıyla insandan Allah'a doğru endüktif (tüme varım) bir metot takip edilmesinin, konunun çözümü noktasında bizleri daha tutarlı bir sonuca ulaştıracağı kanaatindeyiz.
Özet (Çeviri)
11 ABSTRACT FATE AND PROVIDENCE IN THE COURSE OF HISTORY Bilgehan ÇETİNKAYA Master Degree Thesis, Department of The Basic Islamic Sciences Supervisor: Yrd. Doç. Dr. Ismail Yörük September 2003, 93 Pages Fate and providence is an issue that humankind has discussed since the first centuries. Each community that dealt with this issue tried to define these consepts according to both the way the problem related to them and the versus of Koran and this led to an impression that the issue cannot be tackled properly. This issue was assessed more within the scope of one's free will, one's freedom of action and one's responsibility. İn the History of Culture in İslam this issue was put on the ajenda with the death of Hz. Ali and it was placed entirely on the ajenda as a result of the chaotic situation during Hz. Ali' s time. During the Emevis era, their efforts to legalize their reign and their political opression by referring to fate and providence and individual interpretations on same Koranic understanding among Muslims. From that time onwards, the problem of fate and providence established a place in the then islamic Faith and it had systematically continued until Gazzâli's time. After Gazzâli's time, the system has been passed from generation to generation. We think that so far comments on the explanation for this matter have been put forward as a result of the deduktive method, from Allah to humanbeings; in other words, from the cause to the effect and this has led to misunderstandings. In conclusion, the common point in almost all of the attained terminological menings of fate and providence as we understand today is that explanations on Allah's personality and abilities become evident as a result of the examples given by humans. In all of the explanations man is considered to be someone who has to implement a plan decided for them in advance.
Benzer Tezler
- Ehl-i sünnet ve şia'nın farklılaşmasında hadis rivâyetlerinin rolü
The role of hadith narration in the difference of ahl al- sunnah and shia
SAFA MURADOV
Doktora
Türkçe
2019
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL SAKLAN
- Tanzimat'tan çöküşe uzanan süreçte bir Osmanlı kazası: Zara
An Ottoman district in the process extending from the Tanzimat to the collapse: Zara
MÜRSEL BİLİK
- Doğu Karadeniz bölgesinin idari tarihi: 1923-1950
Administritive history of Eastern Blacksea region: 1923-1950
ENGİN ÇAĞDAŞ BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TarihKaradeniz Teknik ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KÜÇÜKUĞURLU
- XIX. yüzyılda Batum Sancağında sosyal ve ekonomik durum (1800-1877)
Social and economical situation in Batumi region in XIX. century
NESRİN YILDIRIM