Konut - kimlik - ev modeli ve modelin bir örnek olarak İstanbul kentinde uygulanması
House - identity - home model: A sample case study for Istanbul
- Tez No: 126634
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN HACIHASANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
“Konut-Kimlik-Ev Modeli ve Modelin Bir Örnek Olarak İstanbul Kenti'nde Uygulanması”isimli tez ile yapılan çalışmanın amacı, insanların yaşamlarını sürdürdükleri mekanların, çeşitli faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan oluşumunun incelenmesi ve bunun bir model haline dönüştürülmesidir. Tez kapsamında model bu amaca yönelik olarak geliştirilmiş ve örnek bir çalışma şeklinde İstanbul kentinde uygulanabilirliği test edilmiştir. Tez yedi bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm' de, tezin genel kapsamı anlatılmış ve ele alman kavramlar üzerinde durulmuştur. İkinci Bölüm' de, ilk olarak, çevre ve çevre bileşenleri ile ilgili tanımlamalar yapılmıştır. İkinci olarak,“Konut-Kimlik-Ev Modeli”nin bir parçası olduğu kabul edilen“İnsan-Çevre Etkileşim Sistemi”anlatılarak, modelle olan ilişkisi incelenmiştir. Son olarak da, çevresel tasarımın tarihi ve çevre davranış araştırmalarının amaçlan üzerinde durularak, bu çerçevede çevresel sistemlere yaklaşım modelleri hakkında bilgi verilmiştir. Bu modeller,“Davranış Modeli”,“Etkileşim Modeli”,“Organik Model”ve“Dönüşüm Modeli”dir. Üçüncü Bölüm' de, modelin oluşumunda ilk önemli kavram olan“kültür”konusu üzerinde durulmuştur.“Kültür”kavramının tanımlanmasından sonra, mekan ve konut kimliğinin oluşumunda kültürün rolü incelenmiştir. Tez kapsamı içinde kültür iki ölçekte ele alınmıştır: 1) Makro Ölçek. Toplumun genel kültürel yapısını içeren ölçektir. İki alt başlık altında incelenmiştir: a) Toplumsal Faktörler, b) Fiziksel Oluşumlar. 2) Mikro Ölçek. Kullanıcıların kültürel özelliklerinin ön plana çıktığı ölçektir. İki alt başlık altında incelenmiştir: a) Kullanıcı/Kullanıcıların demografik özellikleri, b) Kullanıcı/Kullanıcıların yetiştiği (ve/veya üyesi olduğu) toplumdan edindiği norm ve değerler. Dördüncü Bölüm' de,“kişi”merkezli oluşumlara değinilmiştir. İlk ele alman kavram, modelin de ana kavramı olan“kimlik”terimidir. Kullanıcıların kimlik oluşumuna değinilerek, iki ölçekte ele alınması kararlaştırılmıştır : 1) Kişisel Kimlik (Benlik), 2) Kültürel Kimlik. Kimlik oluşumu hakkında bilgi verildikten sonra, kullanıcı-mekan ilişkisini ortaya çıkarabilmek amacıyla, bir takım kavramlar üzerinde durulmuştur. Bu kavramlar,“algı”,“biliş ve davranış sistemi”,“kendileme”,“mahremiyet”,“kişisel alan”ve“egemenlik alanı ”kavramlarıdır. xiBeşinci Bölüm' de, tezin ana konusu olan“Konut-Kimlik-Ev Modeli”ne ilişkin kavramlara değinilmiştir. Bu amaçla ilk olarak“konut”ve“ev”terimleri incelenmiştir. İkinci olarak,“Konut-Kimlik-Ev Modeli”, daha önceki bölümlerde anlatılan kavramlar ışığında, ele alınmıştır. Bu amaçla,“tasarımcı-kullanıcı ilişkisi”,“kullanıcı-sahiplilik ilişkisi”ve“eşik ve bahçe”konularına değinilmiştir. Konunun daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla, model diyalektik yönden ele alınmış, modelin dönüşümsel yapısı,“zaman”faktörü çerçevesinde incelenmiştir. Altıncı Bölüm' de,“Konut-Kimlik-Ev Modeli”nin, belirli bir puanlama sistemi oluşturularak, İstanbul kenti ölçeğinde geçerliliği sınanmış, elde edilen sonuçlar çeşitli yönleriyle irdelenmiş ve istenilen sonuçlara ulaşılmıştır. Yedinci Bölüm' de ilk olarak çalışmanın yapılma amacı üzerinde durulmuş ve çalışmanın yapılabilmesi için yararlanılan yaklaşımlar özetlenmiştir. İkinci olarak, ortaya konulan“Konut-Kimlik-Ev Modeli”nin temel kavramları olan“İnsan-Çevre Etkileşim Sistemi”,“kültür”ve“kimlik”konuları açıklanmıştır. Son olarak da çalışma, İstanbul kentinde gerçekleştirilen uygulamanın değerlendirilmesi ile tamamlanmıştır. Tez genelinde yapılan bu çalışma ile,“konut”ve“ev”kavramlarından yola çıkılarak ulaşılan“Konut-Kimlik-Ev Modeli”nin belirli bir bölge üzerinde uygulanabilirliği ve elde edilen verilerin istenilen değerlerle paralellik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Burada İstanbul kenti araç olarak kullanılırken, İstanbul kentinin konut kimliğine ilişkin bir çalışmaya gidilmemiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis named“House-Identity-Home Model: A Sample Case Study for Istanbul”is to examine the places where men live and their formation effected by different reasons and to form a model based on these results. In this context, the model has been developed on these aims and has been tested its applicability in Istanbul as a sample of case study. The thesis consists of seven chapters. In the First Chapter, the aim and the context of the study has been explained. In the Second Chapter, first of all, environment and its components have been described. Then,“Men-Environment Interaction System”, which is assumed to be a part of“House-Identity-Home Model”, has been explained and its relation with the model has been examined. Finally, the history of environmental design and environment behavior researches is investigated and the approaches of the environmental systems have been explained. These are“Trait Approach”,“Interactional Approach”,“Organismic Approach”and“Transactional Approach”. In the Third Chapter,“culture”, which is the most important concept on the formation of the model has been studied. After the description of culture concept, its role on the formation of place and“house identity”has been investigated. Within this study, the culture has been considered in two scales: 1) Macro Scale: Contains general cultural form of the society. It has been investigated in two subtitles: a) Social Factors, b) Physical Factors. 2) Micro Scale. Contains cultural properties of users. It has been investigated in two subtitles: a) Demographical properties. b) Norms and values gained from the society belonging. In the Fourth Chapter,“personal properties”have been mentioned. The most important theme, which is the main concept of the model, is“identity”. Identity concept has been decided to be analyzed in two scales. l)Personal Identity 2)Cultural Identity. After giving information about identity formation, some concepts are investigated in order to define“user-place”relationship. These concepts are“perception, cognition and behavior system”,“personalization”,“privacy”,“personal area”and“territorial area”. In the Fifth Chapter, concepts about“House-Identity-Home Model”which is the main subject of the thesis have been studied. For this purpose,“House”and“Home”terms have been studied. In the second stage,“House-Identity-Home Model”has xiiibeen investigated under the concepts held at the other chapters. With this purpose,“designer-user relation”,“user-ownership relation”, and“threshold and garden”subjects have been mentioned. In order to clarify the subject, the model has been examined dialectically and transactional structure of the model has been investigated under“time”factor. In the Sixth Chapter, applicability of“House-Identity-Home Model”has been tested in Istanbul by developing a scoring system and data has been presented by tables. Finally desired results have successfully obtained. In the Seven Chapter, first of all, it has been emphasized the aim of the thesis and explained the approaches which are used in study. In the second stage, it has been brought out“Men-Environment Interactional System”,“Culture”, and“Identity”which are the main concepts in“House-Identity-Home Model”. In the next step, the study, applied to Istanbul, has been evaluated. Finally, it has been approved that the“House-Identity-Home Model”, derived from“house”and“home”concepts, is an applicable model for a case study and the results obtained from study are similar to desired values. In this study, it's not tried to obtain house identity of Istanbul, only it has been used as a sample area for testing the model.
Benzer Tezler
- Konut çevrelerinde/göç aidiyet ilişkisinin belirlenmesi için model: Berlin/Kreuzberg örneği
A model for migration-attachment relations in housing environments: Berlin/Kreuzberg case
CANDAN ILGIN
Doktora
Türkçe
2005
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN HACIHASANOĞLU
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Assessing the impacts of urban land use/land cover change on soil ecosystem services
Kentsel arazi kullanımı/arazi örtüsü değişiminin toprak ekosistem servisleri üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
MELTEM DELİBAŞ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Kültürel miras çevrelerinin planlama, koruma ve yönetim süreçleriyle bütünleşik bir etki değerlendirme modeli
Integrated impact assessment model for planning, conservation, and management processes of cultural heritage environments
BURCU CAN ÇETİN
Doktora
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Sıra ev tasarımı için bir biçim grameri modeli
A Model of shape grammer for designing row hauses
GÜLNUR DÜZEL