Geri Dön

İnşaatta teklif stratejileri ve karar modellerinin incelenmesi

Examine of bidding strategies and decision theories in construction

  1. Tez No: 129512
  2. Yazar: AYSAN URAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EKREM MANİSALI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 225

Özet

inşaatta teklif stratejilerinin ve karar modellerinin incelenmesi ÖZET İnşaat sektörü, ekonomide sürükleyici bir rol oynaması, etkilediği sektörlerin yine en sürükleyici sektörler arasında bulunması, sanayide istihdam yaratıcı bir yapıya sahip olması ve ithalat girdilerinin sanayiye oranla çok az olması, dolayısıyla sektörün teşvikinin ülke ekonomisi ödemeler dengesi açısından olumsuz etkiler yaratmaması itibariyle bir anahtar sektör olma özelliğine sahiptir. İnşaat sektörü, önemli bir teşvik görmemesine, hatta biraz da kendi haline bırakılmasına rağmen, Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Sonuç olarak inşaat sektörü 250'ye yakın yan sanayi ile girdi ilişkisi, istihdam yaratıcı etkisi sebebiyle ekonomide bir itici güç niteliğindedir. Yurdumuzda, gerek devlet gerekse özel kesimin gerçekleştirmek istedikleri inşaat yatırımlarının büyük çoğunluğu kapalı zarf, teklif isteme yada açık eksiltme metodlarıyla ihaleye çıkarılmaktadır. Gerek kârların gerekse pazarın büyüklüğü sektörde çalışan firma sayısını her.geçen gün daha da arttırmakta, teknik açıdan yeterli yetersiz birçok yeni firma pazara girmekte, buda ihalelerde rekabeti kızıştırarak verilen indirim oranlarının birçok defalar minimum maliyetleri bile karşılayamamasına neden olmaktadır. Bu ise planlanan yatırımların gecikmesine, yarım kalmasına ve maliyetlerinin birkaç katma çıkmasına sebep olmaktadır. İhalelerde verilen tekliflerin bilimsellikten hatta sağduyudan uzak olması sadece ekonomiye değil piyasada çalışan fırmalarada önemli zararlar vermektedir. Birçok koşulda haksız rekabet sayilabilecek teklifler ise, daha teknik yaklaşan birçok firmanın iş alamamasına ve zayıflamasına neden olmakta, iş alabilmek isteyen firmaların bu tekliflere ayak uydurmak zorunda kalmaları ise sorunları arttırmaktadır. Ülkemizde genellikle inşaat firmalarında, ihalelerde teklif verme oldukça basit olarak, önemli iş pazarlarının fiyatlarını inceleyerek ve bunlara yaklaşık fiyatlar verilerek yapılmakta, rekabet ortamı, paranın zaman değeri, iş programı gibi önemli unsurlar dikkate alınmamaktadır. Ayrıca, henüz inşaat şirketlerinde ihtisaslaşmanın yetersiz olması, şirketlerin, konut, sanayi yapısı, yol, baraj gibi birçok kategoride ise teklif vermelerine, bu da yeterli veri birikiminin oluşamamasına neden olmaktadır. Sektörle ilgili bu veriler gözönüne alındığında rekabet ortamına göre teklif vermenin, ki bundan böyle rekabetçi teklif verme olarak adlandırılacaktır, bir bilim olduğu kadar, bir sanatta olduğu sonucuna varılabilir. Gerçekten de bir sanattır çünkü, yönetici hiçbir bilimsel analizin yerini tutamayacağı değişik ve dağınık yargılan formüle ve ifade ederek eyleme geçmelidir. Bunun yanında bir bilimdir çünkü, teklif olayının çıktısı, yani teklif fiyatı, bütün bu bağımsız yargıların, işi devam ettirebilmek için gerekli minimum şartları da gözönünde bulundurarak dengelenmesinin sonucudur.Bütün bu işlerler, geliştirilebilmeleri için bir ön analitik araştırma gerektirecek derecede karmaşıktırlar. Bu ön araştırma gerekli verilerin toplanarak değerlendi rilmesi, sınıflandırılması ve karar organı tarafından ne şekilde nitel bir model haline getirebileceğidir. Bir firma, rekabetçi strateji geliştirirken rekabetçi pazarın analizini yapabilir. Zaten rekabetçi stratejinin amacı, şirketin sektörde rakip güçlere karşı kendisini en iyi şekilde savunabileceği bir yer bulmaktır. Bu savunma ancak firmanın aşağıda sıralanan rakip güçlerin ve kendi pazarının doğasını dikkatle inceleyip keşfetmesi halinde gerçekleşebilir: tedarikçi firmaların pazarlık gücü alıcıların pazarlık gücü sektöre yeni giren firmaların tutumları ürünün yerine geçebilecek diğer ürünlerin durumu mevcut firmalar arasındaki rekabet yukarıda belirtilen faktörlerin pazarı ne ölçüde etkilediğini anlayan firmalar, pazardaki rekabeti de analiz edebilirler. Rekabet düzeyinin analizini yapmak için pek çok sektörde, birbirinden bağımsız mal veya hizmetlerin arz talep etkileşimi tarafından kontrol edilen piyasalara/pazarlara odaklanılmaktadır. Bu durumda, tedarikçi firmaların çoğunluğu benzer ürünler satmakta ve belli bir fiyat seviyesi belirleyerek tüketiciye alma ya da almama tercihi tanımaktadırlar. Tüketicilerin tercihleri sonucunda ise ürün gerçek fiyatını bulmaktadır. İnşaat sektörünün büyük çoğunluğunda ise durum yukarıda açıklanandan farklıdır, çünkü bir projenin fiyatını o bölgede mevcut olan işlerin miktarının belirlediği gerçeği genel olarak bilinmektedir. İnşaat sektöründe genellikle düşük fiyat teklifi veren firmanın ihaleyi kazandığı Rekabetçi Teklif yöntemiyle çalışılması nedeniyle fiyatlar proje bazında ayarlanır. Rekabetçi Teklifte, tedarikçi firmalar tam olarak aynı şeyi satmazlar. Aslında, bir projeyi gerçekleştirmek için müteahhitler birbirinden tamamen farklı yöntemleri satıyor olabilirler ancak ihaleyi verenin en düşük teklifi veren firmayı kabul etmesi zorunludur. Bu sebeple inşaat sektöründeki rekabet ortamı ile ilgili olarak yapılan araştırma ve analizlerde, daha konvansiyonel Pazar analizi yöntemleri yerine öncelikle Rekabetçi Teklif modellerinin geliştirilmesine odaklanılmıştır. Getirilen' belirsiz olan alternatifler arasında verilecek bir ticari karar için alternatiflerin beklenen değerlerinin bilinmesi gerekmektedir. Rekabet içerisinde teklif veren inşaat şirketleri bilinçli ticari kararlar verebilmek açısından, kendi rekabet konumlarını analiz etmek zorundadırlar. Rekabet ortamlarını ne derece iyi anlarlarsa o kadar iyi ve kolay çalışabilirler. Geniş çaplı ve detaylı bir istatistiki analiz yapmak istemeyen bir müteahhidin hiç değilse rakip firma sayısını dikkate alması gerekir. Beklenen değerin karar konusundaki en öncelikli veri olması sebebiyle, beklenen değerin hesaplanmasında bir modelin kesinliği, bu modelin seçimi için öncelikli kriterdir. Beklenen değerlerinin tahmin hesaplamaları açısından değişik pek çok model mevcuttur. xıSon yıllarda rekabetin artmasıyla standart kapalı zarfla yapılan açık arttırmalar için teklif hazırlarken göz önünde tutulması gereken ilgili faktörlerin sayısında olduğu gibi müşteri beklentileri de artmaya başlamıştır. Kısaca, teklif verme hazırlığı aşağıda tanımlanan önemli adımlardan geçmesi gereken bir prosestir: Bilgi edinmek ve alıcının değerlendirme ölçütü ile ilgili tahminlerde bulunmak; Bir ön hazırlık niteliğinde teklif hazırlamak; Rakipleri tanımak ve onların yapacağı teklif ile ilgili tahminlerde bulunmak; Rakibin teklifine göre rakip teklif değerini bir değer biçmek; Beklenen parasal değere göre fiyat teklifini ayarlamak; değiştirilen teklifin rekabetçi değerini değerlendirmek için adım 4 'e tekrar dönmek. Faktörlerin üzerinde düşünülüp karara varılmasından doğan teklif verme sonuçlarına ait rekabetçi değer alıcının değerlendirme ölçütü ve rekabetçi teklifine bağlı olarak meydana gelir. Açık arttırmayı kazanma olasılığı verilen teklifin rekabetçi değerine bağlıdır. Diğer tarafta, müteahhitnin tarafsızlığı fiyat teklifindeki parasal değeri en yüksek dereceye çıkarmak içindir. Fiyata bağlı olan ve olmayan koşullarda daha çok rekabete dayalı olunduğunda kazanma olasılığı daha da büyüyecektir. Ancak aksine, kazanç katılımı ne kadar düşükse kazanma olasılığı da o kadar düşük olacaktır. Bunun nedeni fiyattaki düşmeler ve masrafın artmasıdır. Teklif verme sorunu beklenen kazanç katılımını en yüksek dereceye çıkaracak olan teklifin seçilmesidir. Kazanma olasılığı ile ilgili kesin maliyet tahminleri ve kantitatif değerlendirme sorunu daha çok teklif verme hazırlığı aşamasındadır; zira özellikle karar verme kontekstlerden elde edilen sonuçlar sayıca daha azdır ki bu aşamada çoklu, kantitatif, kalitatif faktörler göz önüne alınmıştır. Kazanma olasılığına ilişkin mevcut modeller bir“karar verme teorisine”(örneğin, [FRIEDMAN 56], [CHURCHMAN ve ark. 57], [EDELMAN 65], [GATES 67], [CAPEN ve ark. 71], [BENJAMIN 72], [STARK 74], [ÖREN ve ark. 75], [CARR 82], [KING ve ark. 90], [ROTHKOPF 91], [WALHLSTROM 94]) ve“oyun teorisine”(örneğin, [VICKREY 61], [WILSON 79], [MILGROM 81], [MYERSON 81], [MILGROM ve ark. 82], [MASKIN ve ark. 84], [PAARSCH 90], [ROTHKOPF 91] ve ilgili modellere ait bir araştırma için [MCAFEE ve ark. 87]) dayanmaktadır. Hesaplama ve teklif, inşaat müteahhitleri tarafından gerçekleştirilen iki önemli işlevdir. Nihai teklif fiyatına varmak için alınması gereken kararların çoğu, tecrübe ve sezgiye dayanmaktadır. Bir projenin tahmini bedeline eklemek üzere doğru marj, veya kar haddi üzerinde karar vermek bu tür kararlardan biridir. Marj, mukavele (satış) fiyatına varmak için bir projenin tahmini bedeli (bir başka deyiş, projenin doğrudan maliyetleri ve projenin genel gider maliyetleri) üzerine eklenen para miktarı olarak tanımlanmaktadır. Marj, gerek kurumsal genel gider maliyetlerini (bir başka deyişle, merkez ve şube işletme maliyetleri) gerekse kan kapsamaktadır. Bazı şirketler, kurumsal genel giderleri, ayrı bir proje maliyet kalemi olarak ele alabilir, çünkü bunların her bir proje için ayrı olarak tahsis edilmesi ve diğer proje maliyetleri gibi geri alınması gerekmektedir. Bazı projelerde, özellikle de küçük projelerde, marj, proje riskini ve alternatif fırsat ödeneklerini de içermektedir. Marj, genellikle toplam tahmini bedelin yüzdesi olarak ifade edilir, ancak bazı durumlarda mukavele bedelinin bir yüzdesi veya götürü bedel olarak da ifade edilebilir. xuMarj-büyüklük karan, teklif süresini kapsayan şartların büyük oranda niteliksel ve öznel değerlendirmesini içermektedir. Geleneksel olarak, marj-büyüklük karan, standart veya resmi bir prosedür esasına değil, her yeni teklif durumuna uygulanan, yıllar boyunca edinilen tecrübeye dayalı ilkelere dayandırılmaktadır [92]. Bir marjı belirlemek için kullanılan karar verme sürecini yapılandırmaya ve formülleştirmeye ihtiyaç duyulmaktadır, bunun nedeni marj-büyüklük kararının, bir şirketin işi kazanmasında şirketin başarısı ve ardından gelecek karlılık için çok kritik bir karar olmasıdır. Bu tez kapsamında, karar veren bir kişinin ya da organın, projenin tahmini bedeli üzerine eklemek üzere doğru marjı seçmesine yardımcı olacak rekabetçi teklif stratejileri incelenmiştir. X1U

Özet (Çeviri)

EXAMINE OF BIDDING STRATEGIES AND DECISION THEORIES IN CONSTRUCTION SUMMARY Playing the main role in the economy and also having affected various sectors that are the leaders of the economy, having an employment creating texture in the industries, and with an import volume less then the export volume comparing to the industrial Works and thus, not creating a negative impact on the balance of payment of the country, makes the construction business to be the key sector in the economy. The construction sector is one of the major sectors within the others although it has almost been neglected and had no incentives. Finally, with its relation with almost 250 subsidiary sector and employment creating impact, we can assume the instruction sector to be the impetus in the economy. In Turkey, both the public and the private sector use the methods of sealed tenders, bidding or Dutch auction for their construction projects. Large profit ratios and the increasingly expanding construction market attracts the attention of the many new companies, even the ones incapable to do the work, and encourages them to enter into market. Thus, a great competition is created causing the companies to bid even under their estimated minimum costs. This postpones the planned projects or left them uncompleted and an increase in the costs price. The bid prices that are far behind the scientific point of view and common sense not only harm the economy but also damage the companies in this sector. The bid prices that could be assumed as“unfair”under any circumstances are another reason for that the companies,approaching to the subject more technically, are not chosen as the contract companies. Some of the companies that try to get up with these methods of unfair competition face with even greater problems. Within the construction companies in turkey, the most common way of bidding is done through simply evaluating the prices in the main business markets and giving bid price according to those information. The factors like the competition environment, the money/time value and the work schedules are unfortunately not taken into consideration. Apart from these, the companies bidding in every category,as they are not specialized in a certain sector, causes the insufficient database as well. Considering the information explained above, we may assume that the bidding according to the competition environment,that will be called as“competitive bidding”, is not only a branch of science but also a branch of art. It can really be accepted as a branch of art because of that the manager has to formulate and express various and dispersed opinions that could never be replaced by any kind of scientific analysis. Nevertheless, it is a science because the bid price would be the result of a balance created in between all those independent variables. All these works are as xivcomplicated as they needed a prior analytical study to be developed. This pre-search is especially executed to gather the information needed, to evaluate, revise and classify them and also to present those to the decision maker for being modelised. An individual firm can analyze a competitive market while developing a competitive strategy. The goal of a competitive strategy is to find the place in the industry where the company can best defend itself against the competitive forces. This defense can only occur if the firm explores the nature of its market and of the competitive forces listed below. 1) Bargaining power of suppliers 2) Bargaining power of buyers 3) Threat of new entrants into the industry 4) Threat of substitute products 5) Rivalry among existing firms By understanding how these forces affect the market, firms can analyze the competition in that market. For most industries, the analysis of the level of competition, focuses on markets where the price for individual goods or services are controlled by the interaction of supply and demand. In that situation, many suppliers are selling basically identical items and the consumers have a choice of choosing to buy or not to buy at a certain price. As a result of the consumer's choices, the price for the item is set. While it is true that the amount of work available in an area may affect the price of a project, the situation described above is not the exact situation for much of the construction industry. The construction industry often set the price for an individual project through competitive bidding, where the low bidder is awarded the project. In competitive bidding, the suppliers are not selling exactly the same thing. In fact, contractors may be selling extremely different methods of completing a project, and the owner must accept the lowest price. For this reason, research into and analysis of the competitive environment of the construction industry has focused primarily on the development of competitive bidding models, rather than on more conventional methods of market analysis. Business decisions among alternatives with uncertain outcomes should consider the alternatives expected values. Construction companies which bid competitively should analyze their competitive situation in order to make knowledgeable business decisions. The more they understand their competitive environment, the better they can function. A contractor who does not wish to perform a statistical analysis in greater depth should at least consider the number of competitors. Because expected value is the primary input for decisions, a model' s accused in estimating expected value is the primary criteria for its selection. The models vary widely in their estimate of expected values. Over the last years, the growing level of competition together with rising customer expectations have increased the number of relevant factors to be considered in preparing bids for standard sealed auctions. In short, bid preparation is a process which can be xvdivided into the following major steps. 1) acquire knowledge and make assumptions about the buyer's evaluation criteria; 2) prepare a preliminary bid; 3) identify competitors and make assumptions about their bids; 4) appraise the competitive value of the bid with respect to competitors' bids; 5) appraise the expected monetary value of the bid for the contractor; adjust the bid to enhance the expected monetary value; return to step 4 to assess the competitive value of the modified bid. The competitive value of the bid results from the judgement of its factors with respect to the buyer's set of evaluation criteria and to competitors' bids. The probability of winning the auction depends on the competitive value of the bid. On the other hand, the contractor's objective is to maximise the monetary value expected from the bid. the more competitive the bid in terms of price and non-price factors, the greater the probability of winning, but, conversely, the lower the profit contribution because of price reductions and cost increases. The bidding problem is a question of choosing the bid which maximises the expected profit contribution. Even though both the problem of accurate cost estimates and the quantitative evaluation of the probability of winning are well recognised in the bid preparation process, since fewer results are available especially in decision contexts in which multiple, quantitative and qualitative, factors have to be considered. Current models to assess the probability of winning are mainly based on decision theory ( for instance [FRIEDMAN 56], [CHURCHMAN et al. 57], [EDELMAN 65],[GATES 67], [CAPEN et al. 71], [BENJAMIN 72], [STARK 74], [OREN et al. 75], [CARR 82], [KING et al. 90], [ROTHKOPF 91], [WAHLSTROM 94]) and on game theory ( for instance, [VICKREY 61], [WILSON 79], [MILGROM 81], [MYERSON 81], [MILGROM et al. 82], [MASKIN et al. 84], [PAARSCH 90], [ROTHKOPF 91]; [MCAFEE et al. 87] for a survey of such models). Estimating and bidding are two important functions performed by construction contractors. Many of the decisions required in arriving at the final bid price are based on experience and intuition. Deciding on an appropriate margin, or markup, to add to the estimated cost of a project is one such decision. A margin is defined as the amount of money added to the estimated cost of the project (i.e., project direct costs and project overhead costs ) to arrive at the contract (selling) price. A margin may cover both corporate overhead costs (i.e., head office and brunch office running costs) and profit. Some companies may treat corporate overheads as a separate project cost item, since they should be allocated to each project and recovered just like other project costs. For some projects particularly small ones, the margin may include the project risk and opportunity allowance. The margin is usually expressed as a percentage of the total estimated cost, although in some cases it is expressed as a percentage of the contract price, or as a lump some. The margin size decision involves a largely qualitative and subjective assessment of the conditions surrounding the bid situation. Traditionally, the margin size has not been based on a standard or formal procedure but rather on principles learned through years of experience, which are applied to each new bid situation [92]. A need exist to structure and formulize the decision-making process used in setting a margin, since xvithe margin-size decision is critical to a company's success in winning work and its subsequent profitability. Including of this thesis is presented the different competitive bidding strategy models to help a decision-maker choose an appropriate margin to add to the estimated cost of a project. XVII

Benzer Tezler

  1. Tez No

    560795

    İnşaat sektöründe alüminyum giydirme cephe sistemlerinde karşılaştırmalı maliyet analizi

    Comparative cost analysis of aluminum curtain wall system in construction industry

    GÖKAY KOÇAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKAN YAMAN

  2. Tez No

    496346

    BIM uygulamalarında sözleşmelerden kaynaklanan sorunların incelenmesi

    Contractual issues in BIM applications

    BUŞRA YER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DENİZ İLTER

  3. Tez No

    101162

    Yapım yönetimi öğretimi yüksek lisans programlarının karşılaştırmalı değerlendirmesi

    Başlık çevirisi yok

    DİLHUN AYDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. MURAT ÇIRACI

  4. Tez No

    536694

    İnşaatta iş sağlığı ve güvenliği eğitim metotlarının incelenmesi

    Investigation of occupational health and work safety training methods in construction

    ESRA BAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimÜsküdar Üniversitesi

    İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MESUT KARAHAN

  5. Tez No

    46720

    İnşaatta maliyet simülasyonu

    Cost simülation in construction

    EMİNE OKUYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EKREM MANİSALI

Geri Dön