Geri Dön

Uluslararası transfer fiyatlandırması ve Türk vergi mevzuatında uygulanma olanakları

International transfer pricing and implementation opportunities in the Turkish taxation law

  1. Tez No: 130265
  2. Yazar: MEHMET AKTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KAMİL TÜĞEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 297

Özet

ÖZET Globalleşme hareketindeki gelişmeye paralel olarak, dünyadaki, mal ve hizmet ticareti ve doğrudan yatırımlar hızla artış göstermektedir. Global ticaret ve yatırımlar, ağırlıklı olarak devletlerden çok, çok uluslu diye adlandırılan şirketler (ÇUŞ) aracılığıyla yapılmaktadır. Dünya ticaretinin yaklaşık olarak % 60'ını bu şirketler gerçekleştirmektedir. Söz konusu ticaret hacminin yarısı da yine bu şirketlerin kendi aralarında oluşmaktadır. Global ticaret ve yatırımları büyük ölçüde kontrol eden bu kuruluşlar, özellikle grup olma sinerjisinden ve birden çok ülkede faaliyet gösterebilme becerilerinden de yararlanarak konsolide karlarını artırma eğilimi içinde bulunmaktadırlar. ÇUŞ'ler, ana şirket ile değişik ülkelerdeki iştirakleri arasındaki mal ve hizmet transferlerindeki fiyatlamalarla oynayarak, gelirleri düşük vergi yükünün bulunduğu ülkelerde toplama eğilimindedirler. Ülkelerin vergi sistemleri ve vergi yüklerinin arasında çok büyük farklılıkların bulunması, ÇUŞ'lerin hareket alanlarını genişletmekte ve transfer fiyatlaması manipulasyonları aracılığıyla, ülkeler arası gelir aktarımlarına imkan sağlamaktadır. % Çalışmamızda öncelikle, ÇUŞ'lerin dünya ekonomisi içindeki konumları değerlendirilip, kendi aralarında gerçekleşen mal ve hizmet ticaretinde, transfer fiyatlaması manipulasyonu yapma gerekçeleri ve mekanizmaları incelenmiştir. Daha sonra, transfer fiyatlandırması yöntemiyle, ülkeler arası haksız gelir aktarımlarının önlenmesine yönelik olarak hazırlanan OECD ve ABD düzenlemeleri analiz edilmiştir. Özellikle OECD düzenlemeleri, ABD dışında hemen hemen tüm gelişmiş ülkeler tarafından kabul edilip uygulanmaya konmuştur. Gelişmekte olan ülkeler, genellikle OECD sistemini, transfer fiyatlaması manipulasyonlarıyla mücadelede esas almaktadırlar. OECD ve ABD sistemi, ilişkili kuruluşlar arası transferlerdeki fiyatlandırmanın piyasa fiyatı prensibine (arm's length) uygun olmasını Öngörmektedir.Türkiye, global sistemin bir üyesi olarak, her geçen gün daha fazla ÇUŞ'in rol aldığı bir ülke konumundadır. Kapsamlı transfer fiyatlandırması sisteminin olmaması nedeniyle Türkiye, ÇUŞ'Ierin her türlü transfer fiyatlandırması manipulasyonlarına açık konumdadır. Türk vergi sisteminde yer alan örtülü kazanç ve örtülü sermaye müesseseleri, transfer fiyatlaması manipulasyonlarıyla, ülkeden haksız şekilde gelir aktarılmasını engelleyici nitelikte değildir. Bu nedenle, OECD bazlı uluslararası transfer fiyatlaması sisteminin bir an önce Türk vergi sistemine adapte edilmesi gerekmektedir. VIII.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT In respect to the globalisation movement, trading goods and services and foreign direct investments in the world, are constantly increasing. Global trade and investments are mostly being realised by multi national companies (MNCs), rather than the states. According to the some estimations, 60 % of the global trade is linked with the MNCs and half of this amount is being done as related company transactions. As a driving force of the global economy, MNCs mainly are controlling global trade and investments. MNCs are able to operate in more than one country and have a group synergy advantage to increase consolidated profitability by using transfer pricing manipulations between parent company and subsidiaries. In order to shift profits from high tax jurisdictions to low-tax jurisdicitons, MNCs tend to manipulate transfer prices of inter-company transactions which contains goods and services (including intangibles). Due to the different tax systems in the countries, MNCs are able to find opportunities to make transfer price manipulations and easily shift profits from one country to another. In our study, firstly, it is dicussed that the motivations of MNCs to make transfer pricing manipulations in the intra-group transactions and the mechanisms of transfer pricing manipulations and it is also evaluated that the position of the MNCs and their impacts in the global economy. Secondly, The study has analysed the OECD transfer pricing guidelines and USA regulations whose objectives were to prevent unfair income shifting among the countries by using transfer pricing. In particular, OECD guidelines has been accepted and implemented by almost all developed countries except USA. In order to protect their tax bases and to fight against transfer pricing manipulations, developing countries also have accepted the OECD guidelines. OECD and USA systems both consider that transfer prices of the related company transactions should reflect market prices and should be arm's length. IX.As a member of global system, Turkey in the mean time will receive more MNC's direct investments and actively involve in much more global trading. Due to inexistence of proper transfer pricing system in the local tax regulations, Turkey is dramatically open to all kinds of transfer pricing manipulations. Current articles in the Turkish corporate tax law in respect to thin capitalisation and transfer pricing issues, are not sufficient to prevent unfair income shifting. Therefore, OECD transfer pricing regulations should be adapted to the Turkish law as soon as possible. x.

Benzer Tezler

  1. Transfer fiyatlandırması uygulamasının Türkiye ve OECD mevzuatı açısından karşılaştırılması

    Comparison of transfer pricing the application of the legislation in terms of Turkey and OECD

    NURULLAH YÜKSEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MaliyeBahçeşehir Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ABDÜLKADİR ŞAHİN

  2. Fikri mülkiyet haklarının vergilendirilmesine yönelik düzenlemelerin analizi

    Analysis of the regulations on the taxation of intellectual property rights

    MEHMET DEMİROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İşletmeAnkara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERCAN BAYAZITLI

  3. 2001 krizi sonrasında dolaysız vergilerin Türkiye'deki yeri, seçilmiş bazı OECD ülkeleri ile karşılaştırılması

    Direct taxes in Turkish economy after 2001 crisis, comparison of direct taxes with some selected OECD countries

    AHMET SEMİH DENİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    EkonomiGazi Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ÖMER TANJU DURUSOY

  4. Çok uluslu şirketler nezdinde transfer fiyatlandırması ve Türk vergi sistemindeki uygulaması

    Transfer pricing in the context of multinational corporations and it?s implementation in Turkish tax system

    UFUK OLCAY TOKAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    HukukMarmara Üniversitesi

    Maliye Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. YALÇIN ALGANER

  5. Transfer fiyatlandırmasına ilişkin vergi mevzuatında yer alan yöntemlerin stratejik olarak kullanımı

    The strategic use of methods in tax legislation realeted to transfer pricing

    SAMET UZUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DOĞAN ARGUN