Koca Mustafa Paşa (Sünbül Sinan) Camisi haziresi mezar taşları üzerine bir araştırma
A research about the tombstones of Koca Mustafa Pasha (Sunbul Sinan) Mosque graveyard
- Tez No: 130704
- Danışmanlar: PROF. DR. AYLA ERSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Sanatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Sanatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 411
Özet
Türk mezarları, sadece ölenlerin hatırasını hayatta kalanlar içinde yaşatmak için yapılmış değildir. Türk mezarları aynı zamanda Türk sanatının bizzatihi sergilendiği alanlardır da. Tarihî gelişimi içinde, mezar taşlarında, Türk sanatının tezyinatının ve hatt sanatının=hüsn-i hattın gelişimini çok iyi takip etmekteyiz. İncelemeye tâbi tuttuğumuz Koca Mustafa Paşa Camii Haziresi'deki mezar taşlan genel özellikleri itibariyle diğer çağdaşı olan Türk mezar taşları ile aynı özelliktedir. Buradaki süsleme, kimi taşlarda oldukça sade iken, kiminde belki de gelir durumundan dolayı çok özenli olmayan, kiminde ise gerçekten özen gösterilmiş olarak karşımıza çıkar. Aynı durum hatt sanatı için de geçerlidir. Bazı kitâbelerdeki yazılar çok itinalı değil iken bazılarında estetik görünüme sahip bulunmaktadır. Bezeme özellikleri bakımından kadın mezar taşlan erkek mezar taşlarından daha süslüdürler ve formları erkeklerinkine göre daha fazla çeşitlilik gösterirler. Erkek mezar taşlarında fes inkılâbına kadar (1839) meslekî başlığı ya da kişinin mensubu oluğu tarikatın serpuşu bulunurken, bu tarihten sonra, bunların yerini yavaş yavaş fes almıştır. Fes harici başlıklar sadece dinî bir görevi veya konumu olanlara inhisar edilmiştir. Hem erkek hem de kadın mezar taşlarında 18. yüzyılın ortalarına kadar dengeli süsleme unsurları yer alırken, 18. yüzyılın ortalarından 19. yüzyılın ilk çeyreğine kadar Avrupa'nın etkisinin girmeye başladığı ve etkisini artırdığı dönemlerdir. Ancak yine de denge tam olarak bozulmuş değildir. 19. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren iş çığırından çıkar ve karşımıza oldukça abartılı ve ayrıntılı bezeme öğelerinin yer aldığı mezar taşlan çıkar. 20. yüzyılda eskiye oranla mezar taşı geleneğimiz kaybolmaya başlar. Ancak yine bu asırda oldukça orantılı ve estetik yapıya sahip mezar taşlan da vardır. Özellikle hatt sanatı bakımından 20. yüzyıl mezar taşı kitabeleri en mükemmel hüsn-i hatt örneklerini barındırır.
Özet (Çeviri)
The Turkish tombs were not only built to keep alive memories of died people, but also they are exhibitions for to exhibit their own arts. At the progress of Turkish arts, we have been fallowing finely decorations and fine writing (calligraphy=hiisn-i hatt) upon the tombstones. Regarding to their general properties the tombstones of The Koca Mustafa Paşa Mosque Graveyard have some special features as the other contemporaries tombstones, we have studied on. Some of the decorations upon the tombstones have plain qualifications, some of them have unelaborated and the rest of decorations have very aesthetical veiws. The some distinctions can be seen at the fine writing. The women's tombstones are more decorated than men's tombstones as regard properities of decorations. Their forms have much more variations than men's tombstones. The women's headgears were free, but, men's headgears were turban or quilted turban untill the fez revolution (1829). After the fez revolution, men's tombstones got on fez. The headgears out of fez, were restricted to people who were taken upon with a religious duty or functions. Decorative elements upon both men's and women's tombstones were wery-balanced to middles of 18th century. The time contunuing from the 18th century to early quarter of 19th century was the term which European effects started comming in and on the continuity these effects increased its influence on them. In the continuing process it vent of the rails were exaggerated and detailed decorative elements. Since middle of 1920s to decorate tombstones tradition have almost disappeared. The ugly building of tombstones have started to be common in the society.
Benzer Tezler
- XVI. yüzyılda İstanbul'daki Halveti tekkeleri
Khalwati convents in the Sixteenth century of Istanbul
AYŞE BÖLÜKBAŞI
Doktora
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Halvetilerde musiki
Başlık çevirisi yok
AŞKIN GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALAEDDİN YAVAŞÇA
- Yûsuf bin Yâkub'un Menâkıb-ı Şerîf ve Tarîkatnâme-i Pîrân ve Meşâyih-i Tarîkat-ı Aliyye-i Halvetiyye adlı eserinin incelenmesi
The investigation of Yûsuf bin Yâkub's piece: Menâkib-i Şerîf Tarîkatnâme-i Pîrân and Meşâyih-i Tarîkat-i Aliyye-i Halvetiyye
EMİNE KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. REYHAN ÇORAK
- 'Menâkıb-i Şerîf ve Tarîkatnâme-i Pîrân ve Meşâyih-i Tarîkat-i Aliyye-i Halvetiyye' isimli eser çerçevesinde bazı halvetiyye pirleri, tasavvufî görüşleri ve halvetiyye âdâb ve erkânı
Some khalwatiyya sages (Pirs), their sufistic views and khalwatiyya rules and conventions within the scope of the work 'Menaqib-i Sharif and Tariqatnama-i Piran and Mashayikh-i Tariqat-i Aliyya-i Khalwatiyya'
RAHİME KOÇSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL GÜRER
- Koca Mustafa Paşa semti Davutpaşa Lisesi öğrencilerinde akciğer hastalıkları açısından klinik, radyolojik ve tüberkülin testi ile yapılan tarama sonuçlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the results of lung disease scanning of students from Davutpaşa High School, Koca Mustafa Paşa İstanbul, using clinical radiological exemination and tuberculine testing
SANİYE KALKAN
Doktora
Türkçe
1995
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiPROF.DR. HİLMİ ERGİNÖZ