Geri Dön

Kışlık kolza (Brassica napus ssp. oleifera L. ) çeşitlerine uygulanan farklı gama ışını dozlarının M1 ve M2 bitkilerinin bazı özellikleri üzerine etkileri

Effects of different gamma radiation doses on the some characters in M1 and M2 plants of winter rapesead (Brassica napus ssp. oleifera L. ) cultivars

  1. Tez No: 131447
  2. Yazar: FATMA SARSU DEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NİLGÜN BAYRAKTAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 118

Özet

ÖZET Doktora Tezi KIŞLIK KOLZA (Brassica napus ssp. oleifera h.) ÇEŞİTLERİNE UYGULANAN FARKLI GAMA IŞINI DOZLARININ M, ve M2 BİTKİLERİNİN BAZI. ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ FATMA DEMİR SARSU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Nilgün BAYRAKTAR Bu araştırma 1998 yılında Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsünün Yenimahalle'de bulunan seralarında, 1998-1999 yıllarında da Haymana'da bulunan araştırma tarlalarında yürütülmüştür. Araştırmanın amacı farklı dozlarda uygulanan gama ışınlanma, kışlık iki kolza (Brassica napus ssp. olifera) çeşitlerinin Mı ve M2 bitkileri üzerindeki etkisini belirlemektir. Bu amaçla; Cascade ve Hansen kolza çeşitlerinin tohumlan 400, 600, 800, 1000 ve 1200 Gy gama dozlarında ışınlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ; Cascade ve Hansen çeşitlerinin sera ve tarla koşullarında yetiştirilen Mı bitkilerinde çıkış oram, en yüksek kontrol bitkilerden elde edilmekle beraber; artan dozlarda gama ışınlaması ile, diğer dozlarla karşılaştınldığmda 800 Gy ve 1000 Gy dozlarında, kontrolden az olan bir artış belirlenmiştir. Mı bitkilerinin kök uzunluğu ve fide boyu, olgunlaşmada bitki boyu, ana sapa bağlı yan dal sayısı, ana sapta kapsül sayısı, kapsülde tohum sayısı, bin tohum ağırlığı, Mı generasyonunda canlılığın devamlılığı yönünden yapılan gözlem, ölçüm ve sayım sonucunda ele alınan bitki özellikleri artan mutagen dozlanna bağlı olarak, kontrole göre önemli düşüşlerin meydana geldiği saptanmıştır. M2 bitkilerinin çıkış oranında; gama ışını dozlarının artmasıyla kontrole göre azalma olmuştur. M2 bitkilerinde meydana gelen mutasyon frekansının dağılımı incelendiğinde ise ; Cascade ve Hansen çeşitlerinde sırasıyla; klorofil mutasyonu frekansı % 1.92, 1.33, yaprak mutasyonu frekansı % 8.02, 2.94, antosiyanlı bitki frekansı % 2.23, 2.72, kapsülde meydana gelen değişiklik frekansı % 0.87, 0.66, kısa boylu bitkilerin frekansı % 1.67, 1.47 olarak belirlenmiştir. Toplam mutasyon frekansı Cascade çeşidinde en yüksek 800 Gy dozunda % 18.86 en az 400 Gy dozunda % 8 olarak, Hansen çeşidinde ise en fazla 1000 Gy dozunda % 19.8, en az 400 Gy dozunda % 5.76 olarak saptanmıştır. Her iki çeşitte de gama ışını dozlarının artmasıyla mutasyon frekansının 1200 Gy dozuna kadar arttığı gözlenmiştir. 2003, 106 sayfa ANAHTAR KELİMELER : Mutagen, Mutasyon, Kolza, Cascade, Hansen, Gama Işını.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Ph.D.Thesis EFFECTS OF DIFFERENT GAMMA RADIATION DOSES ON THE SOME CHARACTERS IN M, AND M2 PLANTS OF WINTER RAPESEED (Brassica napus ssp. oleifera L.) CULTWARS. Fatma DEMİR SARSU Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Field Crops Supervisor : Prof. Dr. Nilgün BAYRAKTAR The aim of this study was to determine the effects of different doses of gamma radiation on Mi and M2 individuals of two winter rapeseed (Brassica napus ssp. olifera) varieties. For this purpose, the seeds of Cascade and Hansen varieties were irradiated with 400, 600, 800, 1000 and 1200 Gy gamma ray doses. Then, they were tested in the research fields of Central Research Institute for Field Crops (CRIFC) in Haymana during the growing seasons of 1998 and 1999 and also in greenhouse conditions of the Institute in Yenimahalle in 1998. The highest germination rate for Mi and Mi indivuduals of Cascade and Hansen varieties were determined in the controls both in field and in greenhouse tests. On the other hand, higher germination rates were observed for 800 Gy and 1000 Gy doses than other doses. Observations, measuraments and conts performed for root and seedling lenght, plant lenght, lateral branches per main stem, pod number per main branch, number of seeds per pod, thousands kernel weight and survivals in Mi generation resulted in inverse relations with the increase in mutagene doses when compared with the control groups. Distribution of mutation frequencies in and Mj indivuduals of Cascade and Hansen varieties were detected as follow, respectively: Chlorophyll mutation frequencies were 1.92% and 1.33 %, leaf mutation frequencies were 8.02 %, and 2.94 %, frequencies of plants with anthocyanine were 2.23 % and 2.72 %, frequencies in the differences detected in pods were 0.87 % and 0.66 %, dwarf plant frequencies were 1.67 % and 1.47 %. For Cascade variety the highest and lowest total mutation frequencies were detected in 800 Gy (18.86 % ) and 400 Gy (8.00 % ), respectively. On the other hand, for Hansen variety the highest total mutation frequency was detected in 1000 Gy (19.8 % ) and the lowest mutation frequency was detected in 400 Gy (5.76 % ). For both varieties, It was observed that mutation frequency was increased by the increase in gamma ray doses up to 1200 Gy while it decreased in 1200 Gy dose. 2003, 106 pages Key Words : Mutagen, Mutation, Rapeseed, Cascade, Hansen, Gamma ray.

Benzer Tezler

  1. Bazı kışlık kolza (Brassica napus L.ssp. oleifera) çeşitlerinde farklı sıra arası mesafe ve ekim normunun verim, verim unsurları ve kalite özellikleri üzerine etkileri

    Effects of different row distance and sowing norm on yield, yield components and quality characteristics in some winter rapeseed (Brassica napus L.ssp. oleifera) varieties

    BERAT ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatBursa Uludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHİM TANJU GÖKSOY

  2. Tekirdağ koşullarında mikrobiyal ve kimyasal gübre uygulamasının kolza (Brassica napus ssp. Oleifera L.) bitkisinin verim ve kalite özelliklerine etkisi

    Research on the effect of microbial and chemical manure implementation on yield and yield to rapeseed (Brassica napus ssp. oleifera L.)

    SERKAN ÇORBACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    ZiraatNamık Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURHAN ARSLAN

  3. Kolza (Brassica napus L. ssp. oleifera)'nın bazı kışlık çeşitlerinde düşük sıcaklık toleransı ile ilgili fizyolojik ve biyokimyasal parametrelerin araştırılması

    Investigation of physiological and biochemical parameters related to low temperature tolerance in some winter oilseed rape (Brassica napus L. ssp. oleifera) cultivars

    ALİ DOĞRU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    BiyolojiHacettepe Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSNÜ ÇAKIRLAR

  4. Sera koşullarında kolza çeşitlerinde fosfor etkinliğinin belirlenmesi

    The determination of phosphorus efficiency for canola varieties in greenhouse conditions

    ÇAĞATAY ALTINTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    ZiraatOrdu Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KÜRŞAT KORKMAZ