Estimation of selected demographic and health indicators for provinces of Turkey from census and survey data by using small area estimation techniques
Seçilmiş demokrafik ve sağlık göstergelerinin Türkiye'nin illeri için sayım ve alan araştırması verilerinden küçük alan kestirim yöntemleri kullanılarak hesaplanması
- Tez No: 134970
- Danışmanlar: PROF. DR. JAMES M. LEPKOWSKİ, DOÇ. DR. ATTİLA HANCIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Demografi, Demography
- Anahtar Kelimeler: Küçük alan kestirimi, Çoklu imputasyon, karmaşık tasarımlar, Bileşik tahminler, Nüfus ve sağlık göstergeleri, Small Area Estimation, Multiple Imputation, Complex Designs, Composite Estimates, Demographic and Health Indicators
- Yıl: 2003
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Nüfus Etütleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Demografi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 355
Özet
ÖZET SEÇİLMİŞ DEMOGRAFİK VE SAĞLIK GÖSTERGELERİNİN TÜRKİYENİN İLLERİ İÇİN SAYIM VE ALAN ARAŞTIRMASI VERİLERİNDEN KÜÇÜK ALAN KESTİRİM YÖNTEMLERİ KULLANILARAK HESAPLANMASI Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye'de eksiksiz ve güvenilir bir istatistiksel, demografik ve sağlık verisi yoktur. Türkiye'de cumhuriyetin kurulmasından bu yana sayımlar yapılmaktadır. İyi bilindiği gibi sayımlar ilçe bazında bile bilgi sağjasalar dahi bu bilgi sınırlı ve eksiklikleri vardır, örneklem araştırmaları doğru ve ayrıntılı demografik ve bazı sağlık verilerini sağlamaktadır. Bununla birlikte, bu bilgi ülke geneHJar/kent ve bölge düzeyiyle sınırlıdır. Nüfus ve sağlık verisine olan ihtiyaç her zaman politikacılar, araştırmacılar ve yerel yöneticiler için önemli bir mesele olmuştur ve sadece ülke veya bölge geneli için değil kendi yöreleri içinde bu bilgiyi öğrenmek istemişlerdir. Alt birimler için istatistikler genellikle küçük alan istatistikleri olarak anılırlar ve bu istatistikleri tahmin etmek için bir çok teknikler önerilmiştir. Bu teknikler geleneksel ve modele dayalı teknikler olarak smıflanduılabilirler. Bu çalışmada il bazında bazı seçilmiş nüfus ve sağlık göstergeleri için küçük alan kestirimleri uygulanarak tahminler üretilmesi hedeflenmiştir. 1990 Nüfus sayımı ve 1998 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştirması veri kaynakları olarak kullanılmıştır. Üç küçük alan kestirim yöntemi kullanılmıştır. Sentetik tahminler geleneksel yöntemlere bir örnek olarak kullanılmıştır. Bu teknik doğrudan bölge tahminlerine çok yakın sonuçlar üretir ve standart hataları hesaplamak mümkün değildir.“Çoklu imputasyon yönteminin”uyarlanmasıyla bir teknik geHştirilmiştir. Ana fikir ilçe seviyesinde birleşmiş bir veri setinde sayım değişkenlerinin tam gözlendiği ve araştırma değişkenlerinin eksik gözlendiği varsayılarak bu eksik ilçelere imputasyonla tahminlerin yapılmasıdır. Bazı sistematik olarak seçilmiş nüfus ve sağlık göstergeleri bu ilçe bazında doldurulmuş verilerin il düzeyinde birleştirilmesiyle tahmin edilmiştir. Burada standart hataları hesaplamak mümkündür. Bir üçüncü tahmin seti olarak bileşik tahminlerde hesaplanmıştır. Bu tahminler doğrudan ve çoklu imputasyonla tahmin edilmiş varyanslarm minimize edildiği bir kombinasyondur. Doğrudan, sentetik, çoklu imputasyonlu ve bileşik yöntemlerle tahminler hesaplanmıştır. Tahmin edilen değişkenler kimi yüksek, kimi düşük değerler alan orantılardır. Doğrudan tahminler genellikle küçük örneklemlerden dolayı güvenilir olmayan tahminlerdir. Sentetik tahminler bölgesel tahminlere çok benzemektedir. Çoklu imputasyon ve bileşik yöntemle üretilen tahminler yüksek yaygınlıktaki göstergeler için güvenilir ve düşük yaygınlıktaki göstergeler için güvenilir olmayan tahnunlerdir.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT ESTIMATION OF SELECTED DEMOGRAPHIC AND HEALTH INDICATORS FOR PROVINCES OF TURKEY FROM CENSUS AND SURVEY DATA BY USING SMALL AREA ESTIMATION TECHNIQUES As a developing country, Turkey does not have a complete and reliable registration system on statistical, demographic and health data. Turkey has been taking censuses since the beginning of the establishment of the Republic. As well known, censuses provide demographic information on as detailed as district level but this information is very limited and has some deficiencies. Sample surveys provide accurate and detailed demographic information and some basic hearth information. However, this information is limited for to nation totals, urban/rural levels and at most to regions due to the nature of sample surveys. The need for demographic and health information is always a current issue and especially policy makers or decision makers, researchers and local governors wish to know them not only for nation-wide or regional base, but also for their own area. Statistics for subdivisions, commonly referred to as small area statistics and there are several techniques proposed for small area estimation. These techniques can be classified as traditional and model based techniques. In this study, it is aimed to use small area estimation techniques in order to produce provincial estimates of some selected demographic and health indicators. The 1990 population census and 1998 Turkish Demographic and Health Survey were used as data sources. Three small area estimation techniques were used. Synthetic estimation techniques were used as an example of traditional methods. This technique produces results that are very similar to regional direct estimates and standard errors are not available. A technique was developed as an adaptation of“multiple imputation technique”. The main idea is to impute the estimates of districts where the census variables assumed the fully observed variables and survey variables assumed to be variables with missing in an aggregated district level data set. Some systematically selected demographic and health indicators were estimated by combining the observed and imputed district level estimates for provincial level. It is possible to calculate standard errors with multiple imputation. A third series of estimates, called composite estimates, were also calculated. This estimate is a combination of direct and estimates of multiple imputations whose variances rninimized. Results of direct, synthetic, multiple estimation and composite estimation methods were computed. Selected indicators, which are proportions, had both high and low prevalence. Direct estimates are generally not reliable due to small sample sizes. Synthetic estimates produced results that are very similar to regional estimates. The estimations for high prevalence indicators produced reliable estimates of multiple imputations and composite estimates, while the estimations for low prevalence indicators produced unreliable estimates of multiple imputations and composite estimates.
Benzer Tezler
- Sosyo-ekonomik faktörlerin Türkiye'de büyüme üzerine etkileri
Impact of socio-economic factors on growth in Turkey
KEMAL BUĞRA YAMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
EkonometriGazi ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. JÜLİDE YILDIRIM ÖCAL
- Ulaşım projelerinde ekolojik ve sosyal etkiler İstanbul üçüncü köprü incelemesi
Ecological and social effects in transportation projects 'a review of the İstanbul 3rd bridge project'
NEFİSE NAZLI VARLIER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Ulaşımİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZÇEVİK
- Pooling Turkey demographic and health survey data into an aggregated data source: Implications on selected demographic indicators
Türkiye nüfus ve sağlık araştırmalarının verilerinin bir veri havuzu oluşturmak için birleştirilmesi: Seçilmiş demografik göstergeler üzerinde çıkarımlar
TUĞBA ADALI
Doktora
İngilizce
2014
DemografiHacettepe ÜniversitesiDemografi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET SİNAN TÜRKYILMAZ
- Determinants of sustainable development in Africa: An empirical analysis from CEMAC countries
Afrika'da sürdürülebilir kalkınmanın belirleyicileri: CEMAC ülkelerinden ampirik bir analiz
IDRIS TALIEDJE YUTE
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ECE HANDAN GÜLERYÜZ
- Sampling error estimation by using different methods and software in complex samples
Karmaşık tasarımlı araştırmaların örnekleme hatalarının farklı yöntemler ve yazılımlar kullanarak hesaplanması
DİLEK YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
DemografiHacettepe ÜniversitesiDemografi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. SİNAN TÜRKYILMAZ