Geri Dön

Sosyo-ekonomik faktörlerin Türkiye'de büyüme üzerine etkileri

Impact of socio-economic factors on growth in Turkey

  1. Tez No: 190822
  2. Yazar: KEMAL BUĞRA YAMANOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. JÜLİDE YILDIRIM ÖCAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonometri, Ekonomi, İstatistik, Econometrics, Economics, Statistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

İktisadi ve sosyal yönleri ile bir bütün olan kalkınmanın, iktisadi yönlerigelir artırıcı, sosyal yönleri ise sosyo-kültürel değişim ile ilgili olmaktadır.Dinamik bir yapıya sahip olan kalkınma sürecine yön veren iktisadi ve sosyalfaktörlerin ülke içinde farklı yoğunluklarda dağılımı, bölgelerarası gelişmişlikfarklılıklarının nedeni olarak ortaya çıkmaktadır. Bu araştırma, büyümeninsürdürülebilir olması kadar, bir ülke içinde dağılımının nasıl gerçekleştiğininde önemli olduğu düşüncesiyle ortaya çıkmıştır. Büyümenin bölgelerarasıgelir dengesizliklerini azaltarak gerçekleştiği takdirde yakınsamanın, gelirdengesizliğini artırarak gerçekleşiyorsa uzaksamanın söz konusuolduğundan hareketle Neoklasik Büyüme Teorisi çerçevesindeincelenecektir. Neoklasik büyüme modelinin hipotezi durağan durumdüzeylerinin farklı ekonomilerde aynı olacağı üzerinedir, bu sebepleyakınsama mutlak olarak tanımlanmaktadır Diğer taraftan, eğer farklıdurağan durum düzeylerinin tahmin edilmesi koşula bağlıysa, yakınsamakoşullu olmaktadır.Bu tez çalışması üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde,Solow'un öne sürdüğü model ele alınmakta, varsayımları, işleyişi vesonuçları açısından büyüme ve kalkınma olgularını açıklayabilme gücüayrıntılı olarak incelenmektedir. İkinci bölümde ilk alt ayrımında, yakınsamahipotezinin temelini teşkil eden geçiş süreci dinamiği ve göreli yoksul ülke yada bölgelerin daha hızlı büyüyeceklerini ve zamanla bu iki grubun kişi başınagelir düzeylerinin birbirine yakınsayacağını öngören yakınsama hipotezi,türleri olan b -yakınsama ve s -yakınsama kavramları ayrıntılı olarakincelenmektedir. Bu bölümün sonunda ülkemizde ve diğer ülkelerdeyakınsama hipotezi konusunda gerçekleştirilen ampirik çalışmalar elealınmaktadır. Tezin üçüncü ve son bölümünde ise, yakınsama hipotezininTürkiye'de iller arasında geçerliliği ve seçilen temel sosyo-ekonomikfaktörlerin yakınsama üzerindeki etkileri ampirik olarak test edilmektedir.Mutlak yakınsama analizi, Türkiye'de 67 ilin 1990-2001 dönemindeyıllık yaklaşık %0.7 oranında yakınsadığını işaret etmiştir. 1990-1995 altdönemi için yapılan analizde iller arasında yakınsama bulgusunaulaşılamazken 1995-2001 döneminde yıllık yaklaşık %1.8 oranında biryakınsama tespit edilmiştir. Bu bağlamda, 1990-2001 dönemindegerçekleşen zayıf yakınsamanın temel nedeninin ikinci yarıda gerçekleşenkuvvetli yakınsamanın olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Çalışmanın amacıdoğrultusunda, İller arasındaki yakınsamaya katkıda bulunacağı düşünülençeşitli sosyo-ekonomik faktörler belirlenerek 67 il bazında koşullu yakınsamaanalizi gerçekleştirilmiştir. Bu analizde kullanılan demografik göstergelerdennüfus artış hızı ve net göç oranı; istihdam göstergelerinden sanayi işkolundaçalışanların toplam istihdama oranı ve işsizlik oranı, ekonomikgöstergelerden kişi başına düşen hizmetler sektörü katma değeri, kişi başınadüşen kamu yatırım harcamaları, kişi başına düşen ithalat ve ihracatdeğerleri, kişi başına düşen genel bütçe gelirleri; sağlık göstergelerindenhekim başına düşen nüfus, söz konusu dönemde iller arasında yakınsamayakatkıda bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.Bu araştırma ile sosyo-ekonomik faktörlerin Türkiye'de büyümeüzerine etkisi incelenerek, söz konusu faktörlerin büyümenin yatay bir şekildegerçekleşmesine katkı yaratıp yaratmadığı ortaya konulmaya çalışılarak,büyüme literatürüne katkıda bulunulmak istenmiştir.

Özet (Çeviri)

Economical and social sides of development are complementary thateconomic sides are related to increasing income and the social sides arerelated to socio-cultural change. The unequal distribution of economical andsocial factors that guide the development process with a dynamic structure inTurkey can be accepted as the reason of interregional differentiation indevelopment levels. In this study, it is mentioned that occurrence of not onlythe sustainable growth but also the occurrence of horizontal growth isimportant. According to the Neoclassic Growth Theory, if the developmentcauses a decrease in interregional income diversity the ?convergency?, in theopposite situation the ?divergency? is valid. The hypothesis of NeoclassicTheory assumed that steady state levels are same in different economies, forthis reason convergence is defined as absolute. On the other hand, even ifthe estimation of different steady state levels depends on conditions,convergence is conditional.This thesis constitutes of three major parts. In the first chapter,considering the Solow Model, the significance of model?s explaining thegrowth and development in terms of its hypothesis, functioning, and resultsare analyzed in detail. In the second chapter, the convergence hypothesisassuming that relatively poor countries/regions develop faster thandeveloped ones and in time levels of its personal income converges to theamount of personal income in developed countries/regions; transitionaldynamic that is the fundamental of convergence hypothesis; and its types b -convergence and s -convergence concepts are examined in detail. At theend of this chapter, the empirical studies that were held in the subject ofconvergence hypothesis both in Turkey and other countries are discussed. Inthe last and third chapter of the thesis work, the significance of convergencehypothesis between the cities of Turkey while considering the effects ofselected socio-economical factors on the convergence are tested empirically.Absolute convergency analysis points out that, in the period of 1990-2001, 67 cities approximately converge to each other annually with apercentage of 0.7. For the period between 1990 and 1995, a significantconvergency can not be detected, however for the period 1995-2001 anannual convergency approximately with a percentage of 1.8 was found. Inthis frame, it is decided that the major reason of the low convergency in1990-2001 period was the strong that realized in the secondconvergencyperiod. In the direction of this thesis aims, restricted convergence analysis isimplemented within the base of 67 cities of Turkey, by deciding the severalsocio-economical factors that are thought to be influential on theconvergence between those cities. By the aid of variables that are used inthis thesis it is found that, as an indicator of demographic variables;population growth and net migration rate, as an indicator of employment; theproportion of number of workers in brunch of industry to the wholeemployment and unemployment rate; as an indicator of economic; addedvalue of service sector per person, public investment expenditures perperson, import per person, export per person and budget income per person,as an indicator of health; population per doctor are contributing to theconvergence between the provinces.In this thesis, in Turkey by analyzing the affects of socio economicfactors on growth, it is aimed to find whether the above mentioned factors arecontributing to the realization of horizontal growth.

Benzer Tezler

  1. Somali'de siyasal yolsuzluk olgusu

    The phenomenon of political corruption in Somalia

    YAHYE OSMAN MOHAMMED

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Kamu YönetimiAnkara Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İPEK ÖZKAL SAYAN

  2. Searching for the impact of network connectivity on borrowing performance: The case of Turkey

    Ağ bağlantısının ikincil şehirlerin performansına etkisinin araştırılması: Türkiye örneği

    EĞİNÇ SİMAY ERTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN

  3. Doğu Avrupa gelişmeleri -Türkiye'ye etkileri-

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ERDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Uluslararası İlişkilerİstanbul Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BENER KARAKARTAL

  4. Interregional Relations: Perspectives on the Summit of South American-Arab Countries 'New' patterns of engagement

    Bölgelerarasi ilişkiler: Güney Amerika - Arap Ülkeleri zirvesindeki 'Yeni' angajman yapısı perspektifleri

    MARSHA MARİE HALL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Ortadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİHA BENLİ ALTUNIŞIK

    DOÇ. DR. DERYA GÖÇER AKDER

  5. Factors affecting the internationalization processes of the firms; A field study on entrepreneurial firms operating in technology development zones

    İşletmelerin uluslararasılaşma süreçlerini etkileyen faktörler; Teknoloji geliştirme bölgeleri'nde faaliyet gösteren girişimci işletmeler üzerine bir çalışma

    NAZLICAN BARUTÇU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    İşletmeDokuz Eylül Üniversitesi

    Uluslararası İşletmecilik ve Ticaret Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLÜZAR KURT GÜMÜŞ