Rafineri kaynaklı hava kirleticilerinin bazı bitki türleri üzerindeki morfolojik ve fizyolojik etkilerinin araştırması
An Investigation on the effects of rafinery pollution on morphological and physiological characteristics of some plant species
- Tez No: 135583
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SEMA DÜZENLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: hava kirliliği, antioksidantlar, lipid peroksidasyonu, klorofil, mineral elementler, air pollution, antioxidants, lipid peroxidation, chlorophyll, mineral nutrients II
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
oz YÜKSEK LİSANS TEZİ RAFİNERİ KAYNAKLI HAVA KİRLETİCİLERİNİN BAZI BİTKİ TÜRLERİ ÜZERİNDEKİ MORFOLOJİK VE FİZYOLOJİK ETKİLERİNİNARAŞTIRILMASIMURAT DENİZ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI Danışman : Yrd.Doç. Dr. Sema DÜZENLİ Yıl: 2003 Sayfa: 105 Jüri : Yrd.Doç. Dr. Sema DÜZENLİ Yrd.Doç. Dr. Halil ÇAKAN Yrd.Doç. Dr. Ramazan BİLGİN Rafineri kaynaklı NOx, SO2, CO2, CO ve diğer kirletici gazlar bitkilerin fizyolojik olaylarını doğrudan ve olumsuz yönde etkilemektedir. Ancak bazı türler bu kirleticilere karşı geliştirdikleri morfolojik ve fizyolojik adaptasyonlarla kirleticilerden daha az etkilenmektedir. Hava kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde, dirençli türlerin tespiti bu tip alanlarda yapılacak plantasyonların başarılı olması ve hava kirliliğinin etkisini minimuma indirmek açısından önemlidir. Bu tez çalışmasında, Pinus nigra Arn. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe (kara çam), Ligustrum vulgare L. (kurtbağrı), Thuja orientalis L. (mazı) ve Nerium oleander L. (zakkum) yapraklanyla yapılan analizlerle, bu türlerin rafineri kaynaklı hava kirleticilerine karşı gösterdikleri savunma mekanizmalarının hangi boyutlarda olduğu araştırılmıştır. Bu amaçla, Batman Rafinerisi alanında ve rafineriye 5 km uzaklıkta, Şubat, Nisan ve Haziran aylarında bu türlerin yapraklarından örnekler alınmıştır. Rafineri kaynaklı hava kirleticilerinin etkisi altında olan bu bitkilerin yapraklarında stoma sayımı, mineral element konsantrasyonları, klorofil, toplam amino asit, toplam şeker, prolin, karotenoidler, lipid peroksidasyonu, SH-bileşikleri ve askorbik asit konsantrasyonları saptanmıştır. Ayrıca her iki alandaki bitkilerin bulunduğu yerden toprak örnekleri alınarak mineral analizi yapılmış ve gaz analiz aygıtı ile kirletici gaz konsantrasyonları ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre, rafineri dışına göre rafineri alanında tüm türlerin yapraklarmdaki; stoma yoğunluğu, toplam klorofil, kla/klb oram, toplam şeker, toplam amino asit, SH-bileşikleri ve askorbik asit azalmış; prolin, karotenoidler, lipid peroksidasyonu, indirgenmiş/okside askorbik asit oram artmıştır. Ayrıca Tüm türlerde prolin, karotenoid, SH-bileşikleri ve askorbik asitin artması lipid peroksidasyonunu azaltmıştır. Analiz sonuçlarına göre; bu dört tür içinde rafineri kaynaklı hava kirleticilerine karşı toleransı en yüksek olan tür kurtbağrıdır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT MASTER THESIS AN INVESTIGATION ON THE EFFECTS OF RAFINERY POLLUTION ON MORPOLOGICAL AND PHYSIOLOGICAL CHARACTERISTICS OF SOMEPLANT SPECIESMURAT DENİZ UNIVERSITY OF ÇUKUROVA INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES DEPARTMENT OF BIOLOGY Supervisor: Asist. Prof. Sema DÜZENLİ Year: 2003 Pages: 105 Jury : Asist. Prof. Sema DÜZENLİ Asist. Prof. Halil ÇAKAN Asist. Prof. Ramazan BÎLGÎN Air pollutans, particularly NOx, SO2, CO2, CO which arise from oil rafinery pose a worldwide threat to the plants. However, some plants have physiological and morphological strategies for coping with air pollution stress. In a polluted area, to determine resistant plants is necessary to reduce both yield and economic loses. In the present thesis work, experiments with leaves of Pinus nigra Am. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe, Ligustrum vulgare L., Thuja orientalis L. and Nerium oleander L. were made to detect their sensitivity. For this aim, leaves of this plant species were collected from both The Batman Rafinery and over five kilometers away, on February, April and July. Stomata density, mineral nutrients, chlorophyll, total amino acids, total sugars, proline, carotenoids, lipid peroxidation, SH-compounds and ascorbic acid were analysed in leaves. In addition, soil samples and ambient pollutant gas concentrations were analysed. Acording to the results obtained, plant leaves collected from the rafinery had lower concentrations of total chlorophyll, total sugars, total amino acids, SH- compounds, ascorbic acid, stomatal density and chl-a/chl-b rotio than over 5 kilometers away. However, plant leaves collected from the rafinery had higher concentrations of proline, carotenoids, lipid peroxidation and reduced ascobate/oxide ascorbate ratio. In all plant leaves, lipid peroxidation showed decreases by high proline, carotenoids, SH-compounds and ascorbic asid. A comparison of the four evergreen plant species indicated that Ligustrum vulgare L. was the most tolerant to rafinery induced air pollution.
Benzer Tezler
- Determination of volatile organic compounds around Aliaga by passive sampling methods
Aliağa çevresindeki uçucu organik bileşiklerin pasif örnekleme metodu ile belirlenmesi
ÖZGÜN ANDİÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. AYSEN MÜEZZİNOĞLU
- Rafineri kaynaklı emisyonların ve giderilme yöntemlerinin incelenmesi
Examination of oil rafinery sourced emissions and the removal methods
HASAN GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Çevre MühendisliğiSakarya ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEREF SOYLU
- Effects of hydrogen sulphide on air near petroleum refineries at Duhok-Kashe region in Iraq
Irak'ta bulunan Duhok-Kashe bölgesindeki petrol rafinerisi civarındaki hava üzerine hidrojen sülfitin (H2S) etkisi
HAWRAZ RAHMAN ISMAEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Kimya MühendisliğiYüzüncü Yıl ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEKİN ŞAHAN
- Fındık kabuklarının gazlaştırılması ile hidrojence zengin sentez gazı üretiminin ekserji analizi
Exergy analysis of hydrogen-rich syngas production from gasification of hazelnut shells
EMİRHAN KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR YAMAN
- Chemical composition of atmospheric particles as a tool to identify sources affecting aerosol population in the Eastern Black Sea atmosphere
Doğu Karadeniz atmosferindeki aerosol popülasyonunu etkileyen kaynakların belirlenmesinde atmosferik parçacıkların kimyasal bileşiminin bir araç olarak kullanılması
İLKER BALCILAR
Doktora
İngilizce
2018
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL