Soğuk savaş döneminde (1945-1975) ABD'nin Ortadoğu politikası: Gücün Hukuka üstünlüğü
The US Middle East policy in cold war era (1945-1975): The supremacy of power over law
- Tez No: 140502
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AHMET ULVİ TÜRKBAĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Uluslararası İlişkiler, Law, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 231
Özet
oz“Soğuk Savaş Dönemi' nde (1945-1975) ABD'nin Ortadoğu Politikası.Gücün Hukuka Üstünlüğü”başlığını taşıyan bu doktora çalışmasında 1945-1975 yılları arasında ABD'nin Ortadoğu Politikası incelenmiştir. Çalışmada, ABD'nin bu politikalarından Türkiye'nin de hangi dönemde ve ne biçimde etkilendiği de incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, ABD'nin Ortadoğu Politikası, Truman, Eisenhower ve Nixon doktrinleri bağlamında ele alınmıştır. Soğuk Savaş öncesi dönemde ABD'nin Ortadoğu'ya olan ilgisi daha çok kültürel, eğitimsel ve dini alanlardayken ü. Dünya Savaşı sonrası Büyük Britanya'nın bölgedeki hegemonik gücünün sona ermesiyle birlikte ABD, Ortadoğu'da Büyük Britanya'nın boşluğunu doldurmaya başlamıştır. Çalışmada ele alınmaya çalışılan sorun; ABD'nin Büyük Britanya'nın yerini almasıyla. birlikte bölgede Batı hegemonyasını sürdüren Birleşik Devletler' in temel dış politika anlayışım oluşturan gücün hukuka üstün tutulması politikasının 1945- 1975 yıllan arasında Ortadoğu'da meydana gelen gelişmelerle ortaya konma çabasıdır. Truman Doktrini tam anlamıyla Ortadoğu'yla ilişkilendirilebilecek bir doktrin olmamasına karşın bu doktrin ABD'nin Ortadoğu'ya girişini kolaylaştırmıştır. 1957'de ortaya konan Eisenhower Doktrini, ABD'nin Ortadoğu'da doğrudan müdahalesini öngören bir düşünce içermekteydi. Ancak doktrinin uygulanma çabalan Ortadoğu'daki iç dengeleri dikkate almayan bir yönelim içerdiği için başansız olmuştur. Nixon Doktrini, Yumuşama Dönemi' nin mantığını yansıtan bir doktrindi ve Eisenhower Doktrini'nden farklı olarak artık ABD'nin kendisinin doğrudan askeri müdahalesi söz konusu edilmemekteydi. Türkiye, II. Dünya Savaşı sonrası Sovyet istekleri karşısında büyük bir kaygıya kapılmıştır. Truman Doktrini'nin ilanı Türkiye'nin bu kaygılarının hafiflemesine yol açmıştır. Bu doktrinle Türkiye, bölgede Batı'mn çıkarlarının en 111önemli savunucularından biri durumuna gelmiştir. Truman sonrası Eisenhower döneminde Türkiye, Ortadoğu'da 1950'ler boyunca politikalarım daha yoğun biçimde ABD'ye endekslemiştir. ABD, 1945-1975 döneminde Ortadoğu politikalannı ortaya koyarken Soğuk Savaş döneminin mantığı içersinde hareket etmiş ve politikalarım bu temel üzerine kurmuştur. Bu dönemde ABD'nin temel hedefi, dünyanın başka bölgelerinde olduğu gibi özellikle petrol açısından kendisi için çok önemli olan Ortadoğu'da da Sovyetler Birliği'ni ve komünizmi bölgeden uzak tutmak olmuş ve politikalarım buna göre biçimlendirmiştir. ABD'nin bir başka temel hedefi ise bu dönemde israil'in varlığım güvence altında tutmak olmuştur. ABD, incelenen dönem içersinde bölge politikalarım bu temel hedefler üzerine oturtmaya çalışmış ancak her zaman uygulanan politikaların sonuçlan ile hedefler birbiriyle örtüşmemiştir. IV
Özet (Çeviri)
ABSTRACT* US Middle East policy from 1945 to 1975 is examined in this doctorate evaluation which is titled as“US Middle East Policy in Cold War Era (1945-1975): The Supremacy of Power over Law”Whens and hows of the effects of this policy on Turkey is the other theme of this evaluation. In the evaluation US Middle East Policy is covered in the context of Truman, Eisenhower and Nixon doctrines. While US interests in Middle East were primarily on cultural, educational and religional grounds on pre-coldwar era, with the retreat of British hegemonical power from the region after World War II, US has begun to fill the power vacuum. The question reflected upon in this evaluation is the United States' basis concept of“power over law”in foreign policy by case studies of developments from 1945 to 1975 in the Middle East after the United States has replaced The Great Britain as the hegemonic western power. Although Truman Doctrine was not a doctrine custom made for Middle East, it had paved the way for the US to penetrate into the region more easily. In 1957, Eisenhower Doctrine had the notions of direct US interference to Middle East. But the struggles of the practicing of this doctrine had failed because of its disregard of regional equilibrium. On the other hand, Nixon Doctrine was a reflection of Detente era and in contrary to Eisenhower doctrine, there was not any talk of direct US military interference. Turkey had great concerns for post- World War II Soviet demands. Truman Doctrine had a relaxing effect on these concerns with this doctrine, Turkey has become one of the most important defenders of the West's interests in the region. After Truman, in Eisenhower era, Turkey had sailed in US' wake for Middle East policy throughout the fifties.US had based its Middle East policies on the basis of Cold War rationale and proceeded on the same direction from 1945 to 1975. As with other the regions of the world, primary goal of US was to keep Soviets and communism away from Middle East, mainly because of petroleum. Another primary objective of US was to keep Israel's existence safe and intact. US had tried to base its regional policies on these primary objectives, but the outcome has not been completely compatible with the intented results. VI
Benzer Tezler
- Soğuk Savaş döneminde uluslararası antlaşmalar kapsamında Türkiye'nin güvenliğini sağlama arayışları (1945-1975)
Turkey's search for security within the scope of international treaties during the Cold War period (1945-1975)
ONUR ERTUNÇ SARİ
- Turkısh foreıgn polıcy durıng the détente perıod of the cold war
Soğuk savaş'ın yumuşama döneminde Türk dış politikası
AYFER YAZKAN KUBAL
Doktora
İngilizce
2013
Uluslararası İlişkilerYeditepe ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL OKTAY
- Doğu-batı ilişkileri ve nükleer güç
Başlık çevirisi yok
KADRİ KEMAL GÜNEŞ
Doktora
Türkçe
1987
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORAL SANDER
- Cumhuriyetten günümüze Türkiye'de sanat yapıtı piyasası (2 cilt)
Art market in Turkey from republic to present day
MEHMET ÜSTÜNİPEK
Doktora
Türkçe
1998
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER
- Soğuk Savaş döneminde (1945-1991) Türk tarih yazımını etkileyen fikir akımları
Intellectual movements influencing Turkish historiography during the Cold War period (1945-1991)
BÜLENT ÇETİNKAYA
Doktora
Türkçe
2024
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULVAHAP KARA