XVII. yüzyılda Ankara
Ankara in the XVIIth century
- Tez No: 141100
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZER ERGENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 326
Özet
ÖZET Taşrada devlet mansablarında oluşturulan şer'iyye sicillerinde yer alan verilerden hem devlet örgütünün işleyişi hem de toplumsal tarih hakkında bilgi edinebilmek mümkündür. Bu yüzden gündelik hayat ağırlıklı olan ve“XVII. Yüzyılda Ankara”başlıklı bu tezin ana kaynağını şer'iyye sicilleri oluşturmaktadır. Tezde, temelde iki nokta üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bunlardan ilki, 1970'lerin bir arayışı olan şehirlerin mekansal organizasyonudur. Her ne kadar eski bir arayışın izlerini taşısa da Mekan Organizasyonu farklı bir bakış açısı ile ele alınmıştır. Şöyle ki: Yönetim, ekonomi ve sosyal hayat bakımından birtakım roller üstlenen şehirlerin, sosyolojik açıdan üç önemli ilişkisi vardır. Ankara'nın çevresi ile olan bu üç boyutlu ilişkisinden ilki sancak-kaza ilişkisi boyutunda ele alınmış ve yakın çevre ilişkisi olarak nitelendirilmiştir. Diğer iki ilişki, daha çok mekanda sof üretimi ve ticareti faaliyetine bağlı olarak farklı bir örgütlenmeyi gerektiren mukâta'a alanları ile açıklanmaya çalışılmıştır. Bunlardan ilki şehrin sancak sınırlarını aşan ve daha geniş çevre olarak nitelendirilen alanla olan ilişkisidir; diğeri de kentin İzmir, Halep, İstanbul ve Avrupa'nın çeşitli bölgeleri ile olan ve yine sof üretimi ile tiftik ipliği ticaretine dayanan ticarî ilişkisidir. İşte bu üç ilişki ağının. XVII. yüzyılda Ankara örneğinde hangi düzeylerde gerçekleştiği sorgulanmıştır. Ayrıca bu ilişki ağlarının bir bütün olarak Ankara'nın şehir planına nasıl yansıdığı incelenmiştir. Özerinde durulan diğer konu ise, son yıllarda ülkemizde de araştırmacıların ilgisini çeken gündelik hayat konusudur. XV11. yüzyılda Ankara'daki gündelik hayat, kamusal ve özel alan olmak üzere iki kısımda ele alınmaktadır. Bu kısımda gündelik hayat ele alınırken, şehirde zamanın nasıl kullanıldığı, Osmanlı taşrasında adlî-idarî önemli yetkileri bulunan kadfnın ve dolayısıyla Osmanlı mahkemesinin bir günlük resmî iş düzeninin nasıl olduğu gibi konular incelenmiş ve buna dair orijinal bilgiler sunulmuştur. Bunun dışında şehrin diğer yönetici sınıfının ve reayanın gündelik hayatlarına dair de somut bilgiler ortaya konmuştur. Bu iki temel noktanın dışında Ankara'nın sancak-kaza ilişkisi içerisinde, XVII. yüzyılda sancağın yöneliminde ve yönetici kimliğinde yaşanan değişimlerde, hem istatistikî verilerle hem de tek tek örnekler aracılığı ile irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This doctoral dissertation titled“Ankara in the XVIl”1 Century" primarily uses the Ottoman ser 'iyye sicils (records), which greatly enable to outline social history as well as the state's institutional structure both in the central and local organisations and features. The dissertation mainly points out two issues: First is the residential urban organisation prevalent in the 1970's. Since the cities which carried administrative and socio-economic importance had three kinds of social effects. Ankara was, first of all, analysed distinctively in terms of the city neighbouring links with its imminent sancak and kaza districts. The study also confers its interaction with outer city and remote districts; one, beyond the boundaries of the sancak, and the other, within the mukataas linked to a number of related commercial mohair manufacturing and trade in cities of Izmir, Aleppo, İstanbul as well as various European cities highly connected with the sectors of both mohair manufacturing and trading, and mohair yarn trading. Secondly, this dissertation goes depply into the daily life of the people in the cities in the century under study by assessing the limits of these three connection in the example of the city of Ankara. In this sense, especial attention is paid to the daily life in the XVTIth century both from the public view and also from the private standpoint. So, the dissertation introduces the leading admnistrative authorities -as well as reaya - in the city, outlines the daily processes of the Ottoman courts, and clarifies the administrative and tribunal tasks and duties of the kadis with original documents. In addition, in the context of Ankara's sancak-kaza bilateral relation, the major changes in the administrative structure and in the identity of the urban authorities were also studied with detailed statistics and variety of examples.
Benzer Tezler
- XVII. yüzyıl Ankarası'nda narh uygulaması
The practice of narh in seventeenth century Ankara
MERVE KIRKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Tarihİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT TELCİ
- 17. yüzyılda Ankara'da Hacı Doğan mahallesi
17. century Ankara in Haci Doğan neighbourd
FATMA ERKAYA TOPCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER KARADEMİR
- XVII. yüzyılda bestelenmiş zencir murabbaların yapısal özellikleri
An analysis of zencir murabbas composed in the 17th century in terms of lyrics, usul and form
BENGÜ DİDEM ÖZÜYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURÇİN UÇANER ÇİFDALÖZ
- XVII. yüzyılda Osmanlı toplumunda Nakşibendilik: İstanbul, Diyarbakır, Bursa
Naqshibandiyya in Ottoman society in the 17.th century: Istanbul, Diyarbakır, Bursa
HAKAN KAYA