Masallarda toplumsal cinsiyetin işlenişi
An Inquiry on gender issues in fairy tales
- Tez No: 141101
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NUR BETÜL ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
ÖZET Masallar olağanüstü renkli ve fantastik bir fon üzerinde, karakter yaratmaktan çok tiplemeler, birer şablon olan olaylar ve değerlerle vasat kurgulamalar yapar. İletkenlik özelliğine sahip olan masallar, dünyanın her yerinde bir benzeriyle karşımıza çıkar. Özel olarak erginlenme, yetişkin yaşamının kuruluş süreci ve toplumsal cinsiyet rollerini genel ahlâka göre aşılama temel konulardandır. Kodlarını ise kadını bağımlı kılmak üzere işletir. Bu çalışmada bağımlı kadının açılımı, sorunları ya da avantajları; günümüzde bağımsızlığın mesajlarıyla ve bu tezat değerlerin hem alt benlikte, hem de yaşam koşullarında yarattığı çatışmayla birlikte incelenmiştir. Ayrıca kadını bağımlı kılma isteğinin arka planında kadın korkusunun (hem arzunun odak noktası olan dişide, hem de hayatı doğuranın ölümü de doğurmuş olabileceği düşüncesiyle annede kitlenmiş bir halde) olduğu sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda da genetik hafızanın etkilerinden, mitolojiyle birlikte yararlanılmıştır. Kadının erdemi olarak sunulan güzelliğin ve gençliğin ise, fetişleştirmekten başka hiçbir düşünsel eylem içinde yer almadığı, güzellikle ilgili önermelerin yanlış, dahası hayatla tutarsız olduğu, bu savların açmazları görünmez kıldığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca güzel kadının bağımsız olması, güzelliğini erkeğin mülkü değil, kendi niteliği olarak görmesi halinde hemen bir femme fatale'e dönüştürüldüğü, ölüm imgesiyle ilişkilendirildiği ve mutlaka cezalandırıldığı gözlemlenmiştir. Üvey annenin femme fataWligx bir başka amaç daha içerir: Masal evliliği nihai amaç olarak sunmuş, aslında duygusal bir sonuç değil, ideolojik bir tasarım olarak ilk aşk unutulmaz ve ilk öpüşmenin gerçek aşkın kanıtı olarak savlanyla birlikte, ilksel olanı korumaya almıştır. Bunun dışında da masalın ilk evliliği, daha doğrusu kadının ne olursa olsun ilk cinselliği yaşadığı erkeğe bağlılığını sağlayacak pek çok ayrıntıya yer verilmiştir. Erkekliğin birincil değeri olan kahramanlığın açılımı, bu arzunun kaynakları, iktidarın anlamı, lidere neden yer verilmediği, değişen tanımlanyla kahramanlık miti ve bunun birey üzerindeki 107yıkıcı, gelişmeyi engelleyici etkisi incelenmiştir. Ardından hem kahramanlığın ödülü, hem de kahraman olarak kadımn konumuna bakılmıştır. Masalın yarattığı arzular, hayalin benliğin gelişimi ya da sınırlanması üzerindeki etkileri, önermelerin günümüzdeki yansımaları, yapılan toplumsal cinsiyet tanımlamalarının çağımızdaki tanımlamalarla olan karşıtlığı, uyumsuzluğu ve bu ikili dil içinde bunalan, yönünü şaşıran insanın yaşadığı temel ruhsal problemler araştırılmıştır. 108
Özet (Çeviri)
SUMMARY Fairy tales goes on incredible coloured and fantastic aset but just with types not characters, pattern events and values... Tales also has conductory peculiarity and seems similar in everywhere of the world. Especially maturity, foundation of adult life, and to inculcale genders mentality. It's codes also works for making woman dependent. This thesis studies about understanding dependent woman, she's problems and advantages; with messages of independence in nowadays and asks theese contrast values and life conditions makes conflict. One of the result of this thesis is that: Demand of make woman dependent takes a reason from“woman feary”(Because of the sensuality for female and mystery of mother: who can gives a birth to a life, colul also give a birth to a death.) By the way of genetic memory and mythology. Beauty and youthness represanted as a virtue of woman, hasn't beeen in any ideational action just make fetish also the idea of tales, has wrong proposition, not consistency with life, and make undisapperaed to impasses. Also it makes beatifull woman a femme fatale and put a meaning death; if she is an independent person and has her beauty as her own, not males' s real estate. 109
Benzer Tezler
- Feminist yorum stratejileriyle halk anlatıları ve günümüz popüler anlatılarına yönelik bir inceleme
An analysis of folk narratives and contemporary popular narratives by the use of feminist interpretive strategies
LEYLA ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2004
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYŞE DURAKBAŞA TARHAN
- Gender representation in central Anatolian culture: A critical discourse analysis on folk tales
Orta Anadolu kültürü'nde toplumsal cinsiyet temsili: Halk masalları üzerine bir eleştirel söylem incelemesi
HANIM TÜRKYILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ZEYNEP AÇAN
- Fransız feminizmi bağlamında belirli Anadolu masallarının yeniden okunuşu
The re-reading of certain Anatolian tales in the context of French feminism
YASEMİN SANCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
SosyolojiEge ÜniversitesiGenel Sosyoloji ve Metodoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNAL SAYIN
- Bir güncel sanat pratiği olarak baba ve otorite
As a contemporary art practice father and authority
RABİA DEMİR
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2019
Güzel SanatlarGazi ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. TANSEL TÜRKDOĞAN
- Anadolu Türkleri'nin halk masallarında erkek ve erkekleşme
Male and masculinization in folk tales of Anatolian Turkish
EMİNE IŞIKELEKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞİRİN YILMAZ