Harezm Türkçesinde isim
Kharezm Turkish language of nouns
- Tez No: 141240
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSU ATA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 352
Özet
Harezm Türkçesi XI-XII yüzyıllarda Harezm ve Sir-derya'nın aşağı kesiminde kullanılan Türkçedir.Harezm Türkçesi Türk dili tarihi açısından Karahanlı Türkçesi ile Çağatay Türkçesi arasında bir geçiş dili olması bakımından önemlidir. Bu dönem Türkçesi verilen eserler ve bu eserlerin söz varlığı açısından oldukça zengindir. Bu söz varlığının önemli bir bölümünü isimler oluşturmaktadır. Çalışmamızda Harezm Türkçesindeki isimlerin gramerini inceledir. Çalışmada öncelikle isimler, isim yapımı ve isim çekimi açısından değerlendirilmiştir. Daha sonra ise zamirler, zarflar, edatlar ve sıfatlar isim soylu sözcükler oldukları için, ünlemler ve bağlaçlar ise fiil dışındaki görevli sözcükler oldukları için çalışmamız kapsamına dahil edilmişlerdir. Daha sonra Harezm Türkçesi eserlerinden elde edilen isim verileri Kıpçak Türkçesiyle karşılaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Kharezm is the language in use in the lower parts of Kharezm and Sir Derya during the thirdteenth century. Kharezm is important as being a transition language within Karakhanit and Chaghatay in the aspect of Turkish language history. The Turkish language of the period is fairly rich in the number of presented works and vocabulary existence in these works. Nouns form a quite large quotient of the vocabulary in this study, our goal was to investigate the nouns in the Kharezm in the grammatical aspect. Our method was the grammar investigation by historical comparison. In this study, the nouns are first of all evaluated in the aspect of the construction and the conjugation of noun. Since the pronouns, the adverbs, the prepositions and the adjectives are noun originated words and the relative clauses and the interjections are non-verbal words, they have been included to the study. Then, the data of nouns, obtained from the Kharezm sources are compared to Kipchak Turkic.
Benzer Tezler
- Harezm Türkçesinde isim
Name in Harezm Turkish
LÜTFİYE GÜVENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DilbilimErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ARGUNŞAH
- Harezm Türkçesinde söz yapımı
Word coinage in Khwarezm Turkish
MENŞURE AŞCI
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÖZKAN
- Harezm Türkçesinde birleşik fiiller
Compound verbs in Harezm Turkish
ABDULLAH DEMİRAL
Doktora
Türkçe
2012
DilbilimDicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADETTİN ÖZÇELİK
- Harezm Türkçesinde eylem kipliği
Event modality in Khwarezm Turkish
MUHAMMET YASİN ÇAKIR
Doktora
Türkçe
2024
DilbilimKaradeniz Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇİĞDEM USTA
- Harezm Türkçesinde fiil
Verbs in Kharezm Turkish
FUNDA TOPRAK
Doktora
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYSU ATA