Armutlu yarımadası kuzeyi dip morfolojisi ve multi beam sonar veri işlem teknikleri
Seafloor morphology of the northern Armutlu peninsula and multi beam sonar data processing techniques
- Tez No: 143015
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BERKAN ECEVİTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Mikrobatimetri ölçümleri ile deniz tabanından elde edilen yüksek çözünürlükte görüntü dip morfolojisini yorumlamada büyük bir kolaylık sağlamaktadır. Fakat derinlik bilgisiyle beraber ölçülen gürültü haritada görüntülenen yapıların üzerini kısmen örtmekte ve dip tabiatının anlaşılmasını güçleştirmektedir. Karşılaşılan gürültülere ve ölçülen hatalı derinliklere uygulanan veri işlem teknikleri ile görüntü kalitesinin arttırılması yapılan çalışmanın temelini oluşturmaktdır. Hızlı eğim artışına bağlı olarak geniş açıyla iletilen ışınlarda gözlenen hatalı derinlikler, balık sürülerinden kaynakianabilen yansımalar haritalarda Bull's eye ismi verilen yerel dip tabiatıyla ilişkilendirilemeyen ani yükselmelere bağlı kapanımlara neden olmaktadır. Işık yönlendirimli kabartma haritalarında (shaded relief map) bu etki siyah, yapıların üzerini örten bir görüntü arzetmektedir. Geliştirilen yöntem; daha önceden eşit alanda bölünmüş harita parçaları üzerinden Bull's eye etkisine sahip yerlerin, koordinatları belirli poligonlar içine alınmasına, tanımlanan alanlar içinde kalan verinin yeni oluşturulacak dosya içine yazılmaması esasına dayanmaktadır. Böylece bahsedilen nedenlerden kaynaklanan Bull's eye etkilerinin haritadan yerleri belirlenmekte, silme işlemi ham veri üzerinden gerçekleştirilmektedir. Haritanın eşit parçalara bölünerek çalışılması hem haritalamada hem de Bull's eye giderimindeki işlem zamanını kısaltmaktadır. Ayrıca eşik değer ortalama yöntemi de bu gibi ani yükselmeleri düzeltmede etkili bir yöntemdir. Grid düğüm noktaları üzerinden çalışan algoritmaya göre birbirine komşu, boş olmayan grid düğüm noktaları belirlenmekte ve bütün' grid boyunca, belirlenen filtre boyundaki alan içindeki ortalama derinlik değeri ile alan içindeki değerler önceden atanmış eşik değer ile ilişkilendirilmektedir. Böylece, ortalamadan çok büyük olan değerler yerine ortalama değerin atanması ani yalancı yükselimlerin oluşmasını engellemektedir. Gemi motorunun neden olduğu gürültü ışık yönlendirimli kabartma haritalarında küçük dalga boylu, geminin hareket doğrultusunda süreklilik arzeden istenmeyen yapılar oluşturmaktadır. Gürültü, yapıların üzerini kısmen örtmekte ve yorumlamayı güçleştirmektedir. Genlik spektrumunda ise gürültü, yüksek dalga sayılarında düşük genlikli salınımlar olarak gözlenmektedir. Geliştirilen high-cut filtreleme tekniği; Verinin genlik spektrumu ile aynı boyutta tasarlanmış bir kosinüs penceresi genlik spektrumuyla çarpılmakta ve iki boyutlu ters Fourier dönüşümü ile harita ortamına geçildiğinde gürültünün yok olduğu gözlenmektedir. Filtreleme işlemi istenilen dalga sayısı aralığında tasarlanabilmekte ve optimum filtrelenmiş harita eskisinden farklı olarak dip morfolojisinin gerçek yapısını ve ayrıntıların kolay bir şekilde seçilebilmesini sağlamaktadır.izmit Körfezi'nde Hersek Deltası'nın doğusunda, Kuzey Anadolu Fayı'nın morfolojide yapmış olduğu etkiler ve fay boyunca gözlenen çöküntüler görüntülenmiştir. Armutlu'nun kuzeyinde yeralan kıyı şelfi ve fayın yer yer gözlendiği bölümler dikkat çekmektedir. İmralı Adası'nın kuzeyinde eskiden Çınarcık Çukuru'na dökülmekte olan bir nehir yatağının yukarı bölümünde doğrultu atım bileşeni yüksek bir fayın etkisi altında uğradığı deformasyon da bölgenin yakınında Okay ve diğ. 2000 in çalışmasında MTA Sismik 1 in simik kesitleriyle uyumludur. Nehir yatağının ötelenmesi ile bölgedeki GPS kayma oranı oranlandığında Güney Sınır Fayı'nın yaşı 1 15000±7500 yıl olarak tahmin edilmektedir.
Özet (Çeviri)
High resolution images of the seafloor makes an easy understanding of the morphology in great detail. The noise which is measured in the process of acquisition of the data, partially covers the subbottom features and makes a difficulty in the interpretation of seafloor characteristics. Visual quality of the bathymetry maps are enhanced by the help of data processing techniques, and this construct a fundamental basis for our project. There are several facts controlling the variance of the depth measurements such as transmitted beams which has wider angles of incidence, cause a higher variance in the determination of depths with the rapid increment of the seafloor slope and also the reflections from fish assemblages, both cause Bull's eye effect. This effect can be defined as the sudden increment of the seafloor as a result of measuring depths with higher variance. In the light-directed, shaded-relief maps, depending on the direction of illumination, incorectly measured depths causes black spots on the map domain. One way to remove the Bull's eye effect is eliminating the incorrectly measured depths from the data set by bounding the regions on the map by poligons. In the second step of application, defined data inside the poligons are excluded from the data set. After the map is systematically partitioned into equal areas, Bull's eye effect removing process is implemented. Once the Bull's eye effects are removed in each area, the map is reconstructed by joining the areas. Dividing map into equal areas saves time for computations, and high amount of data can be handled regardless the size of the data. In addition to Bull's eye removing process, one way to filter the abrupt changes of depth values, and the outlier values which are not associated with the behaviour of the surface is called the Threshold Averaging Method. Algorithm defines the neighbouring unblanked grid points. Along the whole grid with a suitable filter length defined in two dimensions, the average value is compared with the grid points. Thus the depth values which are greater than the mean value are recursively substituted with the mean value along the whole grid. As a result of this, sudden incline in the depth values and outliers on the surface are filtered. The undesired continous noise, which corresponds to unreal surface images along the navigation direction with low wavelength, is caused by the vessel's engine. The noise partially covers the subsurface images, and the interpretation of the seafloor morphology becomes cumbersome. In the amplitude spectrum, noise corresponds to short amplitude oscillations in higher wave numbers. The High-cut filtering technique depends on designing a two dimensional cosine window which is equal to the size of the amplitude spectrum. After the window is designed, the amplitude spectrum is multiplied by the cosine window in frequency domain. The part which shows an oscillation pattern is multiplied by the zeros of the taper. By taking the two-dimensional inverse-Fouriertransform of the filtered amplitude spectrum, one observes that the noise is filtered in wavelength domain. Optimally filtered map depicts noise-free image of the seafloor. There are clear evidences indicating the tectonic activity of the Marmara Sea. For example, in the eastern flank of the Hersek Delta, the deformational effects on the morphology caused by North Anatolian Fault, and the subsidence along the fault which are associated with normal faults are detected (Kuşçu, 2003). The Old Southern Shelf along the north of the Armutlu Peninsula and the deformation patterns in some parts along the shelf is succesfully mapped. Deformational pattern observed in the upstream part of an old river in the northern part of the Imrah Island is also shown. This is consistent with the interpreted seismic sections by (Okay at al., 2000). Dividing the fault rupture-length by average slip rate per year, can be used to predict the age of a fault. Considering only the pure strike-slip component, the age of the South Boundary Fault is predicted as 115000+7500 years.
Benzer Tezler
- Yalova-Çınarcık arasında Armutlu Yarımadası'nın morfotektonik nitelikleri ve genç tektoniği
Başlık çevirisi yok
EŞREF AYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDİNÇ YİĞİTBAŞ
- İzmit Körfezi ve çevresinin morfotektoniği
Morphotectonic in the Gulf of Izmit and surroundings
UFUK TARI
Doktora
Türkçe
2007
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN TÜYSÜZ
- Armutlu yarımadasında bitki örtüsünün çeşitlilik açısından analizi
Analysis of vegetation from a diversity perspective in the Armutlu peninsula
MUHAMMET ÖZCAN
- Kuzey Anadolu Fayı'nın Marmara Denizi Güney Şelf'indeki fay sisteminin sismik yansıma verileri ile haritalanması
Mappıng of the fault system of North Anatolian Fault in the South Shelf of Marmara Sea
ELİF MERİÇ İLKİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Deniz BilimleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY ÇİFCİ
- Armutlu Yarımadası kuzey kesiminin jeolojisi, genç tektoniği ve bölgenin jeotermal kaynakları
Geology, neotectonics and geothermal resources of the northern part of Armutlu Peninsula
CAN ERTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Jeoloji MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ALPER BABA
PROF.DR. ERDİNÇ YİĞİTBAŞ