Türkiye sivil havacılık sektöründe hava trafik kontrol merkezi ve seyrüsefer çalışanlarının çalışma koşullarının ve iş doyumlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma
A Study to determine the working conditions and job satisfactions of the personnel of the air traffic control centers and air navigation systems(namely of the Air Traffic Controllers)in Turkish civil aviation industry
- Tez No: 144415
- Danışmanlar: PROF.DR. SEFER AYCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
Bu çalışma, Türkiye Sivil Havacılık sektöründe; DHMİ Genel Müdürlüğüne bağlı ATCC ve TWR'da halen çalışmakta olan 213 HTK üzerinden gerçekleştirilmiş olup, HTK'nin işleri, çalışma çevreleri, iş sağlığı ile ilgili kendi duyumsama ve gözlemlerini, ortam verilerini belirleyerek, çeşitli değişkenlerle karşılaştırıp, etki ve ilişki durumları saptanmaya çalışılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, çalışanların çoğunluğunun 26-30 genç yaş grubunda ve % 97.2'sinin üniversite ve üstü eğitim düzeyinde olduğu, %95.3'ünün iş sağlığı iş güvenliği eğitimi görmediği, % 70'nin kişisel koruyucu kullanmadığı, %88.7'sinin ekran karşısından hiç kalkmadan ortalama çalışma süresinin 60 dakika ve üstü, vardiya sistemi ve çalışma saatlerini kadınların % 79.8 ve erkeklerin % 59.7 oranı ile uygun bulmadıkları ve bu hususta, cinsiyete bağlı olarak istatistiksel anlamlı bir ilişki belirlenmiş olup, vardiya sisteminin yeniden düzenlenmesini önermişlerdir. %95.3'nün iş yerini ergonomik bulmadığı, %96.7'sinin iş ortamı fiziksel koşullarının sağlıklarını olumsuz etkilediğini ve %84 EMA, %79.3 gürültü ve %77 oranında havalandırma risk faktörlerinden şikayet ettikleri görülmüştür. Havaalanı ve çalışma ortamı şikayetleri karşılaştırıldığında; gürültü, aşın sıcaklık, havalandırma, ortam temizliği ve düzensizliği şikayetlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olup, fark; gürültü için (en düşük)A. Menderes Havalimanından, aşırı sıcaklıkta (en yüksek)Antalya Havalimanından, havalandırmada Atatürk Havalimanından, ortam temizliği, düzensizliğinde ise Esenboğa ve A. Menderes Havalimanından kaynaklanmıştır. İş ortamından kaynaklı olduğu düşünülen sağlık problemleri %73.7 ile bel- sırt ağrıları, %60.6 ile uyku bozukluğu, %57.3 ile baş ağrısı ve %45.5 ile göz ağrısı belirtilmiştir. Çalışılan süreye(yıl) göre sağlık şikayetleri; baş ağrısı, işitme rahatsızlıkları, karın ağrıları ve uyku bozukluğu şikayetleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuş olup fark; Baş ağrısı şikayetinde 21-25 yıl çalışma süreli gruptan, işitme için tüm gruplardan, karın ağrıları şikayetinde 0-5 yıl ve 11-15 yıl çalışma süresi olan gruplardan , uyku için ise 6-11 yıl ve 21-25 yıl çalışma süresi olan gruplardandır. Yaş grubuna göre sağlık şikayetleri; Baş ağrısı, göz ağrısı ve karın ağrısı şikayeti arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Baş ağrısın da farkı 41 yaş ve üzeri grup, göz ağrısı için 41 yaş ve üzeri grup ve karın ağrıları şikayetinde ise 36-40 yaş ile 41 ve yaş üzeri gruplar yaratmaktadır. Çalışılan havaalanına-136 sağlık şikayetleri; Bilek ve kol ağrıları, işitme rahatsızlıkları, sindirim sistemi rahatsızlıkları, sindirim sistemi problemi, karın ağrıları ve unutkanlık şikayetleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Fark; Bilek ağrıların da Esenboğa Havalimanından, işitme rahatsızlıkları için Esenboğa ve A.Menderes Havalimanından, sindirim sistemi probleminde Atatürk ve Esenboğa Havalimanlarından, karın ağrıları için Esenboğa ve A.Menderes Havalimanından Unutkanlıkta ise Antalya Havalimanından kaynaklanmaktadır. Esenboğa Havalimanında yapılan fiziksel ölçümlerde;Maksimum gürültü düzeyi (Max L) ATCC'de 80.6 dB(A) Uçuş Kontrol Kulesinde 82.3dB(A), Eşdeğer sürekli ses seviyesi (Leq) ise; ATCC'de 65.8, Uçuş Kontrol Kulesinde 55.8 dB(A) ) olarak saptanmıştır. Aydınlatma düzeyinin radar ekranından yansımaya yol açmamak ve görüntünün net algılanmasını sağlamak amacıyla fiili kullanılan aydınlatma düzeyinin düşük tutulduğu belirlenmiştir. Termal Konfor koşulları ölçülmüş olup, çalışma mekanının sıcaklığı, 19°C-21°C arasında olması uygun olmakla beraber ölçümlerin bu değerin üzerinde olduğu saptanmıştır. Hava akım hızı 0-0.1 m/s ölçülmüş olup, saniyede 0.3-0.5 metreyi aşmamahdır. Ekran önünde 30 cm ve 50 cm uzaklıklardan ölçülen EMA şiddetinin ortalamaistandart sapması sırasıyla 1.67 ±0.18 ve 1.66±0.18 iken, bu ölçüm EMA'a maruz kalmayan mekanlarda EMA max.0.5 ve tek ekran olan odalarda ise EMAmax 0.6 olarak saptanmıştır. Bu sonuçlar; Swedish Board of Technical Accrediation -SWEDAC ve Swedish Union Professionals- TCO'ca; EMA şiddetinin sağlığa zararlı olmayan; EMA için ekrandan 30 cm uzaklıkta 2 mg, 50 cm uzaklığında 2.5 mg altında olacak şekilde getirilen sınır değerlere aşmadığı ancak yakın olduğu belirlenmiştir. Çalışanların sağlık şikayetleri ile paralellik göstermektedir. Bu nedenle fiziksel risk faktörlerinin periyodik olarak ölçülmesi önem arz etmektedir. %75.1'nin işini sevdiği ve %33.2'sinin üstleri ile olan ilişkilerinin iyi olduğunu belirttiği, işini bırakmayı düşünenlerin %46.3'nün çalışma zorluğu ve iş stresini sebep gösterdiği, %93.9'unun iş yerinde psikolog bulunmasını istediği saptanmış olup, ATCC çalışanlarının iş doyumları ile maddi ve manevi olarak motivasyonlarının ve iş verimin artırılması; iş kazalarının önlenmesi ve meslek hastalıklarının risklerinin azaltılması, iş yerinin olumsuz etkilerden korunmasına, sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarına, meslek içi ve iş sağlığı ve iş güvenliği eğitimlerinin sürekli verilerek çalışma koşullan ve riskleri konusunda daha bilinçli olmalarına bağlıdır. ATCC'lerde işyeri düzenlemesi yapılırken bölgesel farklılıklarda gözetilerek işin HTK'ne ve HTK'nin de işe uyumunun sağlanmasında Ergonomiden yararlanılmalıdır.
Özet (Çeviri)
This study aims to estimate the working conditions and job satisfactions of the Air Traffic Controllers(ATCos) in Turkish Civil Aviation Industry, and has been carried out by surveying 213 ATCo (working at Air Trafic Control Centers/ATCC and at TWR's of General Directoriate of State Airports Administration/DHMI). The subjective perceptions/observations of the ATCos (about their duties, working environments and occupational health) and the actual data measured at their environment were compared with respect to several variables in order to figüre out the existing interactions and correlations among them. As a result of this study it has been found that most of the employees are of the young age 26-30, 97.2 % have university ör higher degrees, 95.3% have no education on occupational health and safety, 70% don't use any personal protective equipment, 88.7% work on PC uninterrruptedly at least 60 minutes, 79.8% of women and 59.7 of men do not approve the existing shift and working hours, and so there is a statistically significant relation with respect to being man ör woman, and it was suggested that shift system to be rearranged. it has been observed that 95.3% found their workplace unergonomic, 96.7 % of them think that the conditions of the vvorking environment affect their health negatively, and 84% complain of EMF, 79.3% of noise and % 77 of airconditioning risk factors. When the employee complaints were compared on the basis of different airports, there was found a statistically significant relation among the complaints about noise, excessive heat, air conditioning, cleanliness and disorder (p
Benzer Tezler
- Emniyet yönetim sistemi uygulamalarının hava trafik kontrol hizmetlerine katkılarının analizi
Analysis of contributions of safety management system applications to air traffic control services
İBRAHİM TUNÇ
Doktora
Türkçe
2018
Havacılık MühendisliğiAnadolu ÜniversitesiHava Trafik Kontrol Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDAN CAVCAR
- Havayolu işletmelerinde kârlılık performansının makro berlirleyicileri: Türkiye örneği
Macro determinants of profitability performance in airline companies: The case of Türkiye
MEHTAP AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkTürk Hava Kurumu ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN GÜZEL
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE YILMAZ
- Hava trafik kontrol operasyonlarında aşırı yorgunluk risk yönetimi ve Türkiye'de mevcut durum
Fatigue risk management in air traffic control operations and current situation assesment in Turkey
ALKIM ORÇUN ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sivil HavacılıkAnadolu ÜniversitesiSivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ EMRE SARILGAN
- EUROCONTROL (Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı) bünyesinde geliştirilen tek Avrupa hava sahası ve benzeri düzenlemelerin Ege hava sahası sorunlarına etkileri
The effects of the single European sky and regulations alike developed by EUROCoNTROL on Aegean airspace disputes
GÖKAY BULUT
Doktora
Türkçe
2012
Sivil HavacılıkAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERTAÇ H. BAŞEREN
- Havacılık sektöründe yöneylem araştırması modelleri
Operations research models in the airline industry
AHMET SERHAT SUNTUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPASLAN FIĞLALI