The relationship between self-concept structure and behavioral flexibility: A model relating cognitive structures to behavioral patterns
Benlik yapısı ve davranışsal esneklik arasındaki ilişki: Bilişsel yapıları davranışsal örüntülerle ilişkilendiren bir model
- Tez No: 147800
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEBİ SÜMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Benlik karmaşıklığı, benlik belirginliği, davranışsal esneklik, işlevsel esneklik, durumsal esneklik, kalıpsal katılık, çekinik katılık, Self-complexity, self-concept clarity, behavioral flexibility, functional flexibility, situational flexibility, stereotypical rigidity, effacing rigidity
- Yıl: 2004
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Benlik yapısı özellikle de psikolojik uyumla ilişkisi ile bağlantılı olarak literatürde oldukça ayrıntılı olarak incelenmiştir. Ancak, benlik yapısının davranışsal etkileri ve benlik yapısı ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin işlerliğini sağlayan mekanizmalar konusunda hala kesin bilgiler bulunmamaktadır. Bu çalışma benlik yapısının ayrışma ve bütünleşme boyuttan ile davranışsal esnekliğin davranış dağarcığı ve istemli kontrol boyuttan arasında bir ilişki önermektedir. Buna göre, davranış dağarcığı ile ilişkili olan aynşma boyutu kişinin esnek veya katı olmasını belirlerken, istemli kontrolle ilişkili olan bütünleşme boyutu esnekliğin özelliklerini (dağarcığın kullanımının kişinin içVI denetimi tarafından mı çevresel etkenler tarafından mı yönlendirildiğini) belirlemektedir. Bu iki boyutun birbiriyle çapraz çarpımı sonucu dört davranışsa örüntü önerilmiştir: (1) Hem ayrışma hem de bütünleşme boyutlarında yüksek olarak tanımlanan işlevsel esneklik, (2) Ayrışma boyutunda yüksek, bütünleşme boyutunda düşük olarak tanımlanan durumsal esneklik, (3) Bütünleşme boyutunda yüksek, ayrışma boyutunda düşük olarak tanımlanan kalıpsal katılık, ve (4) Her iki boyutta da düşük tanımlanan çekinik katılık. Bu model üniversite öğrencileri üzerinde yürütülen üç çalışma ile smanmıştır (Sırasıyla N = 163, N = 123 and N = 242). Davranışsal dağarcık boyutu ile ayrışma, istemli kontrol boyutu ile bütünleşme boyuttan arasındaki ilişki doğrulanmıştır, işlevsel esneklik ve çekinik katılık örüntüleri psikolojik uyum, denetim odağı, düşünme ihtiyacı, onaylanma ihtiyacı ve Büyük Beşli boyutlarında net bir şekilde ayrışmışlardır. Ancak kalıpsal katılık ve durumsal esneklik örüntülerinde daha ayrıntılı çalışmalara ihtyaç vardır. Esnekliği benlik yapısı ve özsaygı arasında bir mediator olarak öneren model destek bulmamıştır.
Özet (Çeviri)
Self-concept structure has been extensively studied in the literature especially with regard to its relationship with psychological adjustment. However, the behavioral outcomes of the cognitive structure of the self and the mechanisms through which the relationship between self-concept structure and psychological adjsutment operate are still to be maintained. This study offered that the two dimensions of self-concept structure, differention and integration, would be related to the two dimensions of behavioral flexibility: Behavioral repertoire and deliberate adjustment of behaviors.IV Differentiation, tapping behavioral repertoire, was assumed to determine whether a person is flexible or rigid, while integration tapping deliberate adjustment were supposed to determine the quality of flexibility (i.e., whether the repertoire is controlled by the individual or by situational factors). By crossing these two dimensions, a model with four behavioral patterns was proposed: (1) Functional flexibility, characterized by both high integration and high differentiation; (2) situational flexibility, characterized by high differentiation but low integration; (3) stereotypical rigidity, characterized by low differentiation but high integration, and (4) effacing rigidity, which is low on both dimensions. Three studies were conducted on university students (N = 163, N = 123 and N = 242 for the three studies respectively) in order to test this model. Results revealed that the behavioral repertoire dimension of behavioral flexibility was linked to self- concept differentiation, whereas the deliberate adjustment dimension was related to self- concept integration. Functional flexibility and effacing rigidity patterns were clearly specified by measures of psychological adjustment, locus of control, need for cognition, need for approval and Big Five dimensions. Stereotypical rigidity and situational flexibilty patterns, however, seemed to require more elaboration. The model offering that flexibility mediates the link between self-concept structure and self-esteem was not supported.
Benzer Tezler
- Performans yönetimi için dinamik bir stratejik kontrol modeli
A Dynamic strategic control model for performance management
SEÇKİN POLAT
Doktora
Türkçe
1992
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. MEHMET HALUK ERKUT
- Yeni bir inşaat malzemesi olarak geotekstiller
Geotextiles as a new construction material
Y.OKAN CİNDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGeoteknik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ ÜLKER
- Stres kaynakları, duygusal zeka ve stresle başa çıkma arasındaki ilişkiler
Stress sources, examination of the relationship between emotional intelligence and coping with stress
SEDA ALAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL MAMATOĞLU
- Mimari tasarım eğitiminde stüdyo kültürü araştırması: Öğrenen-merkezli ortamın yansımaları
Studio culture in architectural design education: Reflections of learner-centered environment
CEMİLE SANEM ERSİNE MASATLIOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURBİN PAKER KAHVECİOĞLU
- Okul öncesi dönemdeki çocukların annelerinin çalışma durumlarıyla öz yeterlik ve başa çıkma tutumları ilişkisi
The relationship between working status and self-efficacy and coping attitudes of mothers with preschool children
IRMAK EMÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEVRAN TAN