Uluslararası Hukuk açısından uluslararası nehirler ve Fırat-Dicle Nehirlerinin hukuksal statüsü
International rivers in respect of International Law and the legal statute of Euphrates-Tigris Rivers
- Tez No: 147945
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET GENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Uluslararası İlişkiler, Law, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 292
Özet
Bu tez, dört bölümden oluşmaktadır. Tezin ilk bölümünde ulaşım dışı uluslararası nehirlerin mahiyeti üzerinde durularak, bunların hukuksal statüleri ve tarihsel gelişimleri ele alınmıştır. Aynı nehirleri paylaşan Devletlerin egemenliklerinin ne şekilde etkilendiği yukarı ve aşağı Devlet açısından ele alınmış ve faydalanma hakkı öğretide gelişen farklı yaklaşımlar çerçevesinde tartışılmıştır. Ulaşım dışı uluslararası nehirlerle ilgili uluslararası hukukun nasıl geliştiğini, bu nehirlerden faydalanmayla ilgili ne gibi ilke ve kuralların oluştuğu konusunda Uluslararası Hukuk Derneği ile Birleşmiş Milletler Uluslararası Hukuk Komisyonunun yaptığı çalışmalar ve uluslararası yargı organlarının bu hukukun gelişmesine olan katkıları incelenmiştir. Konunun hukuksal çerçevesi incelendikten sonra sınır aşan nehirlerle ilgili yapılmış olan belli başlı uluslararası antlaşmalar incelenerek, bu antlaşmaların uluslararası ölçekte ne kadar örneklik teşkil ettikleri irdelenmiştir. ikinci bölümde Türkiye'deki uluslararası nehirlerin durumu ve yapılan antlaşmalar incelenmiştir. Üçüncü ve dördüncü bölümlerde ise Türkiye'den kaynaklanıp Suriye ve Irak'a aktıktan sonra birleşerek, Basra Körfezi'ne dökülen Fırat ve Dicle nehirlerinin özellikleri belirtilerek kıyı Devletlerin bu nehirlere yaptıkları katkı ile bunlardan ne kadar faydalandıkları projeleriyle birlikte araştırılmıştır. Her iki nehirle ilgili ne gibi düzenlemelerin yapıldığını tarihi gelişimiyle birlikte değinilmiş ve bu sulardan faydalanmayla ilgili zamanımıza kadar süre gelen sorunun çözümüne dair üç kıyı Devletinin farklı görüşleri tartışılmıştır. Birinci bölümde değinilen su hukuku ilkeleri ışığında bu nehirler üzerinde her üç devletin hakkaniyete dayalı makul kullanım ve katılıma dayalı antlaşma sağlanması sürecini etkileyen faktörlerin neler olduğu araştırılmış ve sorunun çözümüne ilişkin öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler Key Words Uluslararası nehirler Uluslararası su yolu Sınır aşan sular Ulaşım dışı su yolu Uluslararası su hukuku Fırat ve Dicle Antlaşma Komisyon Türkiye Irak Suriye Kıyıdaş Havza Drenaj havzası Faydalanma hakkı Aşağı kıyı Devleti Yukarı kıyı Devleti Su yolu Hidrolojik Hidroelektrik International rivers International watercourse Transboundary waters, watercourse Non navigational watercourse International water law Euphrates and Tigris Treaty Commission Turkey,Iraq,Syria Co-riparian Basin Drainage basin Utilizing right Downstream State Upstream State Watercourse Hydrological Hydroelectrical rv
Özet (Çeviri)
The thesis consists of four chapters. In the first chapter, emphasizing on the reality of non-navigational international watercourses it gives details about their historical development and legal statutes. It researches how much the shared watercourses utilized by co riparian States effects the sovereignty of State from the point of view of upstream and downstream States. The right of utilizing the shared watercourse is discussed in the light of evolving different doctrines. Examining the developments recorded in the law of transboundary watercourses this chapter analyses widely the studies undertaken by International Law Association and International Law Commission of United Nations to codify and develop the customary watercourse law. The significant contributions of international tribunals to this law are researched. After investigating the legal framework of the issue, this study examines most important and critical treaties relevant to utilizing transboundary watercourses, and evaluates these treaties on the context of how much they can be models in the international criterion. In the second chapter, the statutes of international rivers in Turkey and the treaties relating to them are examined. In the third and fourth chapter, this study identifies characteristics of Euphrates and Tigris Rivers both originating in the mountains of eastern Turkey and flowing into Syria and Iraq. Before joining the sea at the head of the Persian Gulf, these rivers unite in Southern Iraq, and combined flow called Shaft al-Arab empties into the Gulf. The study researches how much the co riparian States utilize waters of these rivers and how much they contribute waters to the rivers altogether with their projects. The regulations arranged by riparian States for using waters of the two rivers are investigated through historical progress. The factors causing not to reach an agreement comprehensive by riparian States and solutions to the issue are discussed. The problem is examined in the light of relevant rules of international water law stated in the first chapter and solutions are researched in the context of principle of equitable and reasonable utilization.
Benzer Tezler
- Uluslararası Hukuk açısından Fırat ve Dicle nehirleri
Fırat and Dicle rivers from the point of international law
TAMER USTAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. METE TUNCOKU
- Ortadoğu'da su problemi çerçevesinde Fırat/Dicle havzası ve Fırat Nehri'ne ait doğal akım potansiyeli
Euphrates/tigris basin related to the water problem in the middle east and natural flow capacity of euphrates river
CENGİZHAN CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM GÜRER
- Sınıraşan suların ekonomik ve siyasi açıdan, Türkiye'nin Suriye ve Irak ile olan ilişkilerine etkileri
On economical and social views, the effects of cross-lined waters to the relations of Turkey with Syria and Iraq
AHAT GÜMÜŞTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk İnkılap TarihiYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM TARLAN
- Bir uluslararası uyuşmazlık konusu olarak Fırat ve Dicle nehirleri
The Waters of Euphrates and Tigris a matter of an international conflict
TOLGA BERMEK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Uluslararası İlişkilerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ARSAVA
- Türkiye-Irak ilişkilerinde sınıraşan sular faktörü
The Factor of trans boundary waters in Turkey-Iraq relations
OSMAN DURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Uluslararası İlişkilerHacettepe ÜniversitesiSu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN BAĞIŞ