Milli Mücadele döneminde Dörtyol ve çevresi (1918-1922)
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 149263
- Danışmanlar: PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Bu tezde Dörtyol ve çevresinin 1918-1922 yıllan arasındaki Milli Mücadele tarihi anlatılmaktadır. Bu çerçevede Mondros Mütarekesi 'nin hemen öncesinden başlanarak Fransızların bölgeyi tamamen terk etmelerine kadar geçen yaklaşık dört yıllık süre incelenmiştir. Birinci Dünya Savaşı sırasında imzalanan gizli anlaşmaların bir sonucu olarak İngilizler, Suriye'yi Fransızlara bırakmışlardır. Ancak Çukurova'nın verimli topraklan ve bölgenin stratejik önemi Fransızlan Çukurova'nın işgaline yöneltmiştir. Nitekim Mondros Ateşkes Anlaşması'nda bölgenin işgaline dair herhangi bir hüküm yer almamasına rağmen Çukurova'yı işgal eden İngilizler, yapılan anlaşmalar sonunda bölgeyi Fransızlara terk etmişlerdir. Mondros Mütarekesi'nden sonra Çukurova' mn bir parçası olan Dörtyol ve çevresi de Fransızlann kontrolüne geçmiştir. Osmanlı maliyesinin ve askeri gücünün son derece zayıf olduğu bir dönemde Fransız işgaliyle karşılaşmaları, Dörtyollu Türklerin durumunu daha da kötüleştirmiştir. Bununla birlikte Dörtyol ve çevresinde Fransızlann bölgeye yerleşmesiyle başlayan Ermeni sorunu da, Dörtyollu Türkleri Fransız işgaline karşı daha bilinçli davranmaya yönetmiş ve bölge halkı tarafından etkili bir direniş başlatılmıştır. Bu çalışmada Mütareke'nin hemen sonrasında Mustafa Kemal Paşa'nın bölgedeki faaliyetleri ele alınarak İngiliz ve Fransızlann haksız işgallerine karşı bölge halkını yönlendirmesi ele alınmıştır. Mustafa Kemal Paşa'mn“işgale boyun eğilmemesi”yönündeki talimatlan da Çukurova'da olduğu gibi Dörtyol ve çevresindeki Türklerin Milli Mücadeleye başlamasındaki en büyük etkenlerden biri olmuştur. Fransızlann bölgeyi işgal etmelerinden kısa bir süre sonra direnişe başlamalanndan Sivas Kongresi'ne kadar Dörtyol'daki direniş bölgesel bir nitelik taşımaktadır. Sivas Kongresi'nden sonra Anadolu'daki Türk direniş gruplannın Mustafa Kemal önderliğinde birleşmesinin ardından, Dörtyol'daki Kuvayı Milliye birlikleri de Mustafâ Kemal'in emrine girmişlerdir.IX Dörtyol'daki Kuvayı Milliye birliklerini yönlendiren Kara Hasan Paşa, emrindeki kuvvetiyle Milli Mücadele dönemi boyunca yaptığı çete savaşlarıyla Dörtyol ve çevresinde önemli bir isim olmuştur. Kara Hasan Paşa çetesi, özellikle Amanos Dağları 'nda İngiliz ve Fransız askerlerinden oluşan birliklerle çatışmalar yaparak bölgedeki işgal kuvvetlerini önemli ölçüde yıpratmıştır. Bölge halkının özverisiyle oluşan Dörtyol'daki Kuvayı Milliye çeteleri, Fransızların bölgede suni bir nüfus artışı sağlamak amacıyla Dörtyol'a yerleştirdiği, 12.000 Ermeni ile mücadele etmişlerdir. Söz konusu çeteler, Fransız işgalinden hemen sonra bölgeye yerleştirilen Ermenilerin Türk halkına karşı uyguladıkları zulme karşı da başarıyla direnmişlerdir.
Özet (Çeviri)
The history of National Struggle in Dörtyol and its surroundings between the years 1918 and 1922 was told in this thesis. In this frame, the four years period from the beginning of Montrose Ceasefire negotiations till to the abandonment of French troops, was analyzed. In this work, after Montrose Ceasefire, the resistance of Dörtyol Turks against the tyranny which was started by French and Armenians, and the activities of Mustafa Kemal in the region were taken into consideration. The importance of Dörtyol resistance where the first fire was shot in the National Struggle, and guerilla warfare which was one of the important part of this resistance, were analyzed by using local documents with the support of scientific research.
Benzer Tezler
- Milli Mücadele döneminde Güneydoğu Anadolu (30.X.1918-20.X.1921)
Southeastern Anatolia in National Defence period (30.X.1918-20.X.1921)
R. YAŞAR BÜYÜKOĞLU
Doktora
Türkçe
1998
Türk İnkılap TarihiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHALUK ÇAY
- Milli Mücadele döneminde Bulgaristan'da bir gazete: Çiftçi bilgisi (1920-1921)
A newspaper in Bulgaria during the Turkish National Movement: Çiftçi bilgisi (1920-1921)
SALİH DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihKırklareli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VAHİBE TÜRKAN DOĞRUÖZ
- Milli Mücadele Döneminde Düzce (1918-1921)
Düzce during the period of National Struggle in the light of (1918-1921)
GAMZE GÜLEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER BİLGİN
- Millî Mücadele Döneminde Bulgaristan'da çıkan Ahâlî gazetesi: 1920-1922
Ahâlî newspaper that was published in The Period of National Struggle in Bulgaria: 1920-1922
BURÇİN IŞIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TarihKırklareli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. V. TÜRKAN DOĞRUÖZ