Uzun dalgaların tırmanma yüksekliğinin deneysel incelenmesi
Experimental investigation on runup height of long waves
- Tez No: 149861
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. EMEL İRTEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Tsunamiler depremlerle tetiklenebilen zemin hareketleri, heyelanlar, kayma, göçme, çökme gibi olaylar ile oluşabilmektedir. Bu dalgalar kıyı batimetrisindeki değişimle birlikte iç kısımlara doğru ilerleyerek büyük hasarlara neden olurlar. Tsunamiler özellikle kıyı çizgisinde tırmanma bölgesinde daha etkili olduğu için tırmanma yüksekliğinin önceden tahmin edilebilmesi kıyı yapılarının boyutlandınlması açısından önemli olacaktır. Tırmanma yüksekliği ile ilgili yapılan literatür araştırmalarında tsunami dalgasının solitary dalgaya benzetilerek Goring (1978) tarafından önerilen düşey bir levhanın yatay yönde hareket ettirilmesiyle üretildiği belirtilmiştir. Bu çalışmada ise deniz tabanındaki ani hareketi simule etmek için yatay bir levhaya bağlı piston düşey yönde hareket ettirilerek tsunami dalga üretim sistemi geliştirilmiş, deneylerde üretilen dalgaların kırılmadığı görülmüştür. Hesapla bulunan ve üretilen dalgaların su yüzü profileri ve hız değerleri karşılaştmlmıştır. Tsunami dalgalarının geçirimsiz, kaplamasız ve kaplamalı eğimler üzerinde tırmanma yükseklikleri deneysel olarak incelenmiş, geçirimsiz eğimler için elde edilen deney sonuçlan tırmanma kanunu ile karşılaştırılmış ve uyum içinde olduğu görülmüştür. Tırmanma yüksekliğine etki eden parametreler dalga yüksekliği, şev eğimi, su derinliği, eğimi oluşturan malzeme özellikleri belirlenerek kaplamasız ve kaplamalı eğimler için ampirik ifadeler önerilmiştir. Bu deneylerin sonucunda kaplama malzemesinin tırmanma yüksekliğini % 50 oranında azalttığı görülmüştür. Ayrıca, bu çalışmada kaplamasız ve kısmi kaplamalı yüzeylerde tsunamilerin oluşturduğu profil değişimleri de incelenmiş, kısmi kaplamanın erozyon alanını azalttığı görülmüştür. Erozyon alanına etki eden dalga yüksekliği, eğim, su derinliği ve eğimi oluşturan malzeme karakteristikleri belirlenerek kaplamasız durum için boyutsuz erozyon alam parametresini veren ampirik bir ifade önerilmiştir. Boyutsuz tırmanma yüksekliği parametresi ile erozyon alanı parametresi arasındaki ilişki bir bağıntı ile ifade edilmiştir.ANAHTAR SÖZCÜKLER: uzun dalga / tsunami / solitary dalga / tırmanma yüksekliği / erozyon alanı / deney sistemi
Özet (Çeviri)
Tsunamis may be generated by earthquake triggered movement of the sea bottom, landslides and collapses. With the change of nearshore bathymetry these waves progress towards inland and causes large damage. Prediction of runup height will play an important role in dimensioning coastal structure as tsunamis are more effective in the runup area at the shoreline. In the literature research on runup height, tsunami wave is liken to solitary wave and produced by horizontal movement of a vertical plate which is a proposed by Goring (1978). In this study, for the simulation of sudden motion of the ocean bottom, tsunami wave generation system is developed by piston atteched to an horizontal plate. The piston moves vertically. In the experiments it is observed that the waves are not broken. Water surface profiles and velocity values of the waves calculated and generated are compared. Runup height of tsunami waves on impermeable, without armour units and armour units slopes are analysed and the experimental results, for impermeable slopes are compared with the runup law and it is seen that they are in consistency. Empirical equation are proposed for without armour unit and armour units slopes by defining parameters effecting runup height, wave height, slope, water depth, and the characteristics of the material at the slopes. As a result of this experiments it is concluded that armour units decreases runup height about 50%. Furthermore, in this study the profile changes caused by tsunamis on without armour unit and semi-armour units surface are evaluated and it is found that semi- armour units minimizes the erosion area. The parameters effecting the erosion area such as wave height, slope, water depth and charactersitics of the material forming slope are determined and for without armour units case an empirical equation giving dimensionless erosion area parameter is suggested. The relationship between the parameters of dimensionless runup height and erosion area is stated with a correlation.KEY WORDS: long wave / tsunami / solitary wave / runup height / erosion area / experimental system 111
Benzer Tezler
- The analytical solutions and deep learning assessment of long waves over linear and nonlinear breadth and depth profiles: 30 October 2020 İzmir tsunami case
Doğrusal olan ve olmayan genişlik ve derinlik profilleri üzerinde uzun dalgaların çözümleri ve derin öğrenme ile değerlendirilmesi: 30 Ekim 2020 İzmir tsunamisi örneği
ALİ RIZA ALAN
Doktora
İngilizce
2024
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiKıyı Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CİHAN BAYINDIR
- Analytical solutions for evolution and runup of long waves over a sloping beach
Uzun dalgaların gelişimi ve sabit eğimli kumsala tırmanması için analitik çözümler
NİHAL CEYLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mühendislik BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMühendislik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UTKU KÂNOĞLU
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARAN AYDIN
- Variability of takeoff distance and climate rate due to climate factors
İklim faktörlerine bağlı kalkış mesafesi ve tırmanma oranı değişikliği
ŞEYDA YALÇINKAYA ÇAĞLIYAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ DEMİRHAN
- Non lineer uzun dalga denklemlerinin dalga yayılması ve kırılması problemine uygulanması
Application of nonlinear long wave equations to the propagation and breaking problem
ZELİHA SELEK
- Düşey yüzlü kıyı yapılarında önyüz konfigürasyonunun yapı performansına etkisi
Effect of frontface configuration on the performance of vertical faced coastal structures
VEYSEL ŞADAN ÖZGÜR KIRCA
Doktora
Türkçe
2008
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiKıyı Bilimleri ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEDAT KABDAŞLI