Araklı-Taşönü Kalker Ocağında yapılan atımların çevresel etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of environmental effects of blasting performed at Araklı-Taşönü Limestone Quarry
- Tez No: 156127
- Danışmanlar: PROF.DR. AYHAN KESİMAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Yer Titreşimi, Çevresel Etki. Hasar Kriteri. Taşocağı, Tarihi Eser VI, Ground Vibration, Environmental Effect, Damage Criteria, Quarry, Historic Place, VII
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
ÖZET Patlatma kaynaklı yer sarsıntısı yakın bölgelerde hasar oluşumuna neden olabilir. Bu yüzden; patlatmanın kaçınılmaz olduğu madencilik, taş ocakçılığı, inşaat gibi çeşitli sektörlerde; yer sarsıntısı ve hava şokundan kaynaklanan çevre problemleri ile sıkça karşılaşılmakta ve tartışılmaktadır. Dolayısıyla yer sarsıntısının büyüklüğünün tahmini, patlatma bölgesinin yakınındaki yapılar üzerindeki hasarların önlenmesi bakımından büyük önem taşır. Bu tez kapsamında. Araklı-Taşönü kalker ocağının üretiminde patlatmadan kaynaklanan titreşimlerin çevredeki okul, cami. tarihi eser ve evlere olan hasar etkileri araştırılmıştır. Bu kapsamda, mevcut durumda uygulanan basamaklı düşey delik patlatma kazı modeli incelenmiş ve gerçekleştirilen basamaklı atımlara eşlik edilerek yersarsıntısı değerleri ölçülmüştür. Titreşim ölçer cihazı ile elde edilen kayıtlar, uluslararası standartlarla karşılaştırılmıştır. Yapılan istatistiksel analizler neticesinde, patlatma sonrası açığa çıkacak titreşimlerin önceden tahminine yönelik olarak PPV = 7236.7 SD“”“f) h eşitliği 0.68 korelasyon katsayısı ile elde edilmiştir. Ayrıca her basamağın ayrı ayrı değerlendirilmesi sonucu korelasyon katsayılarının yüksek çıkması, bize basamak atımlarının kendi içinde değerlendirilmesinin daha sağlıklı ve tutarlı sonuçlar vereceğini göstermiştir. Atımlar sonucu oluşan titreşimlerin frekans değerlerinin %3.2”sinin 5-12 Hz arasında. %83.8"inin 13-40 Hz arasında, %13'ünün ise 40 Hz den daha yüksek olduğu görülmüştür. Frekansların yüksek olması binaların rezonansa girmesini engellemiş ve yapılarda hasar oluşumunu azaltmıştır. Tüm hava şoku kayıtlan gürültüden rahatsız olma başlangıç seviyesi olan 140 dB değerinden düşük çıkmıştır. Yapılan atımların okul, cami. yerleşim birimleri ve tarihi eserlere zarar vermemesi için yeni patlatma tasarımları geliştirilerek ocak sahasının çalışma sınırları da belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Evaluation of Environmental Effects of Blasting Performed at Arakh-Taşönü Limestone Quarry Blast induced ground vibration may cause damage to the structures in the surrounding area. Thus, the environmental problems caused by ground vibrations and air blasts have been frequently encountered in the industries such as mining, construction and quarrying where blasting is often used as a mode of operation. Therefore, the prediction of the magnitude of ground vibration to be induced is of great importance to prevent the damages to the structures close to the point of blasting. In this study, the potential impact of ground vibrations produced from blasting operations performed at Arakh-Taşönü limestone quarry to the school, mosque, historic place and village houses was investigated. The current method of excavation based on cautious bench blasting with vertical or angle holes was evaluated by measuring ground vibration components at different locations. The records obtained by vibration measurement equipment were compared to international standards. From the statistical analysis of the results, the general peak particle velocity equation PPV= 7236.7 SD'"'6'6 was constructed with a correlation coefficient of 0.68 to predict the ground vibrations in the quarry for the blasting operations. High correlation coefficients were obtained when the data pairs evaluated for each bench. This suggested that the evaluation of the data for each bench should be treated separately. It was also found that 3.2%. %83.8 and 13% of blast induced ground vibrations had a frequency of 5-12 Hz. 13- 40 Hz and higher than 40 Hz. respectively. These high frequencies have prevented structures from resonance and minimized the potential damage to the buildings. The intensity of the air blast in all measurements was recorded below 140 dB, which is the level of human annoyance. To minimize the damage to the building structures such as school, mosque, historic place and village houses located close to the quarry, different blasting design methods were proposed and the limit of operation area was determined.
Benzer Tezler
- Taşönü (Trabzon-Araklı) kalker ocağındaki şevlerin duraylılık açısından incelenmesi
Stability analysis of rock slopes in the Taşönü (Trabzon-Arakli) limestone quarry
KADİR KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KESİMAL
- Taşönü Kalker Ocağı'ndaki (Trabzon) kaya şevleri duraylılığının olasılık yöntemle analizi ve kazılabilirlik
Rock slope stability analyses by probability method and excavabilty in Taşönü Limestone Quarry (Trabzon)
NURCİHAN CERYAN
Doktora
Türkçe
2009
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KESİMAL
- Trabzon araklı kalker ocağındaki kaya şevleri duraylılığının bulanık mantık sistemi ile modellenmesi
Modeling the stability of rock slopes in the Trabzon arakli limestone quarry using fuzzy logic system
ŞENER ALİYAZICIOĞLU
Doktora
Türkçe
2023
Maden Mühendisliği ve MadencilikKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN KESİMAL
- Araklı ilçesi (Trabzon) sahil bölgesinde yer alan zeminlerinsıvılaşma potansiyelinin belirlenmesi
Determination of liquefaction potential of soils in Arakli district (Trabzon) coast region
SİNEM CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Jeofizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ERDEN BABACAN