Geri Dön

Yürütücü işlevlerin nöropsikolojik testlerle eş zamanlı ölçülen olaya ilişkin beyin potansiyelleriyle (OİP) değerlendirilmesi

Evaluation of executive functions through simultaneous event related potential (ERP) recording during neuropsychological tests

  1. Tez No: 157087
  2. Yazar: ELİF KIRMIZI ALSAN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. TAMER DEMİRALP
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Fizyoloji, Physiology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Fizyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 78

Özet

ÖZET Nöropsikolojik testler belirli kognitif işlevleri hedef almak üzere tasarlanır ve demans, psikoz gibi hastalıklarda kognitif değerlendirme amacıyla kullanılır;ancak, her testte birden fazla kognitif alt bileşen işe karışmaktadır. Bu çalışmada, aynı koşullar altında, tek bir denek grubunda, frontal yürütücü işlev testleri olan, bas-basma, sürekli performans testi (SPT) ve Stroop testleri ile eş zamanlı olaya ilişkin potansiyel (OİP) kaydı yapılarak frontal yürütücü işlevlere ait alt süreçler olan yanıt inhibisyonu, sürdürülen dikkat ve enterferansa direnç ile ilgili OİP alt bileşenlerinin tarif edilmesi hedeflenmiştir. 24 Denek ile 32 kanallı sürekli EEG kaydı yapıldı. Bütün OİPlerin ortalaması alındı ve N2, P3 genlikleri ve latanslan ölçüldü. P3 sonrası dönemin değerlendirilmesi için, 450-950 ms zaman aralığı lOOms'lik zaman dilimlerine bölündü, ve bu 5 zaman diliminin ortalama genlikleri hesaplandı. Stroop paradigmasında yukarıdaki incelemelere ek olarak N4 genlik ve latanslan ölçüldü. Bas-basma ve SPT paradigmalarının her ikisinin de basma koşullarında N2 genlikleri bas koşuluna göre daha negatifti ve P3 topografisinde santral maksimum gözlendi. SPT paradigmasının bütün genlikleri ve P3 sonrası dönemdeki ortalama genlik değerleri bas- basma paradigmasımnkilerden daha pozitifti. Basma N2 ve basma P3 latanslan, SPT paradigmasında bas-basma paradigmasına kıyasla daha geçti. Stroop paradigmasında, N4 uyumsuz koşulda daha negatifti ve P3 sonrası dönemde, 550-850 ms aralığındaki zaman pencerelerinde, uyumsuz koşulun ortalama genlikleri genel olarak önde daha negatifken, arkada daha pozitifti. Zaman-frekans analizlerinde hem bas-basma paradigmasının, hem de SPT paradigmasının teta katsayılan basma koşulunda bas koşuluna göre daha büyüktü. Delta katsayısı ise, SPT paradigmasında bas-basma paradigmasına göre daha büyüktü. Uyarandan ivsonraki 100 ms'lik dönemi temsil eden alfa 1 katsayısı, Stroop paradigmasının uyumsuz koşulunu uyumlu koşuldan ayırt edebildi. Stroop testindeki uyumluları uyumsuzlardan ayırt edebilen teta 3 katsayısının topografisi ise, N4 ile uyumluydu. Delta 6 katsayısı, SPT ve Stroop paradigmalarında benzer bir topografi gösterirken, bas-basma testinde farklıydı. Sonuçlarımız, bas-basma ve SPT paradigmalarının zaman alanında benzer N2 ve P3 özellikleri sergilediğini, fakat zaman-frekans alanında bas-basma ve SPT paradigmalanndaki OİP teta bileşeninin yanıt inhibisyonunu yansıtırken, delta bileşeninin SPT'ye özgü sürdürülen dikkati yansıttığını gösterdi. SPT'nin basma koşulunda gözlenen latans uzamasının, bu paradigmadaki koşullayıcı uyaranların yarattığı bir yalancı koşullamaya bağlı olabileceği düşünüldü. Stroop paradigmasında benzer bir yanıt inhibisyonu bileşeni var gibi gözükse de OİP özellikleri, Stroop'taki enterferansa direnç etkisine bağlı olarak, bu paradigmanın basit yanıt inhibisyonundan daha karmaşık süreçleri barındırdığını gösterdi. Stroop ve SPT' de ortak topografi sergileyen, fakat bas-basma paradigmasında bulunmayan delta 6 bulgusunun ise SPT ve Stroop testlerinde daha baskın olan sürdürülen dikkat bileşenini yansıttığı saptandı. Son olarak, bulgularımız zaman-frekans analizinin OİP bileşenlerini daha ileri bir düzeyde ayrıştırabileceğini ve karmaşık OİP paradigmalarının çözümlenmesinde etkin bir yöntem olabileceğini ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Neuropsychological tests are designed to target specific cognitive functions and are used to evaluate cognition in disorders such as dementias and psychoses; however, numerous cognitive subprocesses are involved in each test. The aim of this study was to describe subcomponents of ERP associated with frontal executive function subprocesses, consisting of response inhibition, sustained attention and resistance to interference, through simultaneous event related potential (ERP) recording during the administration of 3 frontal executive function tests, go/no-go, continuous performance task (CPT) and Stroop, under the same conditions, with the same subject population. 32 channel-EEG was recorded continuously from 24 subjects. All ERPs were averaged and N2 and P3 peak amplitudes and latencies were measured and the post P3 time period (450ms-950ms) was divided into 100ms time windows and mean amplitudes were measured. For Stroop, in addition to the measurements mentioned above, N4 peak amplitudes and latencies were measured. N2 was more pronounced and P3 had a central maximum in the nogo trials in go/no- go and CPT. All peak amplitudes and mean amplitudes of the post P3 period were more positive in CPT compared to those of go/no-go. Nogo N2 and nogo P3 latencies were longer for CPT compared to those of go/no-go. In Stroop, N4 was more negative for the incongruent trials compared to the congruent trials, and in the post P3 period, for the 550-850 ms time interval, the incongruent mean amplitudes were more negative frontally and more positive posteriorly. In time-frequency analyses, theta coefficients of both the go/no-go and the CPT paradigms were larger for the nogo condition compared to the go condition. Delta coefficient was larger for the CPT paradigm compared to the go/no-go paradigm. Alpha 1 coefficient, VIrepresentative of the first 100 ms after the stimulus presentation, differentiated incongruents from congruents in Stroop. Theta 3 coefficient differentiated incongruents from congruents in Stroop and its topography was similar to that of N4. Topography of Delta 6 coefficient was similar for CPT and Stroop paradigms and was different for the go/no-go paradigm. Our results show that, go/no-go and CPT paradigms showed similar N2 and P3 characteristics in the time domain; however, in the time-frequency plane ERP theta component in go/no-go and CPT reflected response inhibition whereas delta component reflected the more demanding sustained attention requirements of the CPT paradigm. The latency prolongation observed with the nogo condition of the CPT paradigm was thought to be due to the false priming effect caused by the primer stimuli in CPT. Although Stroop seems to include a similar response inhibition effect, the characteristics of the ERPs show that, due to the resistance to interference effect in Stroop, this paradigm involves a more complex activation pattern than the simpler response inhibition tasks. The finding of similar Delta 6 topography observed with CPT and Stroop and the absence of this finding with the go/no-go paradigm, reflected the more demanding sustained attention requirements of CPT and Stroop. Lastly, our findings have shown that time-frequency analysis can further decompose ERP data and is an efficient method for the analysis of ERPs using complex paradigms. Vll

Benzer Tezler

  1. Multipl skleroz hastalarında serum homosistein düzeyinin kognitif fonksiyonlara etkisinin incelenmesi

    Association of blood homocysteine levels with cognitive impairment in patients with multiple sclerosis

    TUBA YAZICI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    NörolojiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Nöroloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA KAZIM ONAR

  2. Tedaviye dirençli şizofreni hastalarında serum IL-6, IL-18, IL-2, Eotaxin-1 (CCL11), CCL2 (MCP-1) seviyeleri ile bilişsel işlevler arasındaki ilişki

    The relationship between serum IL-6, IL-18, IL-2, Eotaxin-1 (CCL11), CCL2 (MCP-1) levels and cognitive functions in treatment-resistant schizophrenia

    IŞILAY MANZAK SAKA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FİLİZ CİVİL ARSLAN

  3. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde internet oyun oynama bozukluğunun yürütücü işlevler ile ilişkisi

    The relationship of internet game playing disorder and executive functions in children and adolescents with attention deficit and hyperactivity disorder

    AKGÜN ZENGİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikiyatriBursa Uludağ Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CANER MUTLU

  4. Sentetik kannabinoid kullanım bozukluğu olan ergenlerde yürütücü fonksiyonların değerlendirilmesi ve opiyat kullanım bozukluğu olan ergenlerle karşılaştırılması

    Assessment of executive functions in adolescents with synthetic cannabinoid use disorder and comparison with adolescents with opiate use disorder

    RÜMEYSA ALACA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriDicle Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA YÜKSEL

    DOÇ. DR. GÜL KARAÇETİN

  5. Spinoserebellar ataksili hastalarda örtük bellek süreçleri ile yapısal ve fonskiyonel konnektivite korelasyonları

    Implicit memory in patients with spinocerebellar ataxia and its structural and functional connectivity correlations

    ÇİĞDEM ULAŞOĞLU YILDIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Nörolojiİstanbul Üniversitesi

    Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM HAKAN GÜRVİT