Emevî yönetiminin kuruluşunda 'Dühâtü'l-Arab'ın rolü
The role of 'Duhat-Al-Arab' in the foundation of umayyad dynasty
- Tez No: 159987
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. HULUSİ LEKESİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
II ÖZET GÜNER, Selda. Emevî Yönetiminin Kuruluşunda“Dühâtü'l-Arab”ın Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2005. islam'ın doğuşu beraberinde, bu dine inanan insanların siyasî ve toplumsal bağlılıklarını öngören ümmeti yarattı. Peygamber'in ölümünden sonra bu topluluk, büyük ölçüde islam öncesi siyasî hafızasına geri dönüş yaşamıştır. Müslüman Arapların başvurmaktan çekinmedikleri Arap siyasî gelenekleri, aynı zamanda kendi dönemi içerisindeki politik mücadeleleri, islamî döneme taşımayı başarmıştır. Sonuçları itibariyle tüm islâm tarihini etkileyecek olan bu mücadelelerden biri de, Emevî-Haşimî aileleri arasında olandır. Bu durumun en önemli örneği, Ali-Muaviye mücadelesidir. Ama bu mücadeleye yön veren kişiler de bulunmaktaydı. Bunlar arasında en önemlileri,“Dühâtü'l- Arab”m (Arap Dâhileri) içinde yer alan Muaviye başta olmak üzere, Amr b. el- As, Mugire b. Şu'be ve Ziyad b. Ebihî'dir. Bu mücadelede Amr, sıffın savaşı ve hakem olayında rol almış ve sonuçta Ali'nin halifeliğini tartışmalı hale getirmiştir. Mugire, Yezid'i veliaht tayin etmesi konusunda Muaviye'ye tavsiyede bulunarak, İslâm tarihinde ilk defa“veliaht tayini”usulünü gündeme getirmiştir. Hazreti Ali'nin ölümünden sonra dahi Ali yanlısı askerî direnişini sürdüren Ziyad, Muaviye'nin nesebine katılarak, Ziyad bin Ebî Süfyan adını almıştır. Bundan sonra Basra ve Mugire'nin ölümünden sonra da, tüm doğu eyaletlerinin valiliğine getirilmiştir. Ziyad Emevîler'in doğu eyaletlerinin valiliği döneminde, Harîcî ve bir zamanlar içinde yer aldığı Ali yanlısı muhalefetin isyanlarını bastırmıştır. Ziyad, idarî anlamda, Sasani kurumlarını yeniden canlandırmaya çalışmıştır. Muaviye'nin de içinde yer aldığı“Dühâtü'l-Arab”, Emevî-Haşimî rekabetinde, Emevî Hanedanı'nın kuruluşunu sağlayacak ve buna karşı oluşacak muhalefetin bastırılmasında önemli bir rol oynayacaktır. Bununla birlikte“Arap DâhilerF'nin İslâm öncesi ve islâm'ın ilk dönemlerine uzanan siyasî ve askerî bir geçmişleri de bulunmaktadır. Emevî hanedanının kuruluşuna giden yolda bu dört tarihî karakteri başarılı kılan ve ”dâhi“ sıfatı içinde yer almalarını sağlayan özellikler, bu çalışmanın konusunu meydana getirmektedir. Emevî hanedanı bünyesinde, Câhiliyye siyasî modeli, Peygamberin yarattığı ”ümmetin liderliği" tecrübesi ve son olarak da, bu ümmetin siyasal organizasyonunda kadim Sasani ve Bizans mirasının devam etmesi gibi farklı siyasî/kültürel özellikleri barındırmaktaydı. Bu farklılıkların yarattığı siyasî ve toplumsal gerilimleri, sadece Muaviye'nin iktidarı döneminde değil, tüm Emevî hanedanı süresince görmek mümkündür. Anahtar Sözcükler Arap, dâhi, kabile, Emevî, halife, ümmet, Şia, Harîcî.
Özet (Çeviri)
Ill ABSTRACT GÜNER, Selda. The Role Of“Duhat-AI-Arab”In The Foundation OfUmayyad Dynasty, Master's Thesis, Ankara, 2005. The emergence of Islam created the Umma which required the political and the social devoition of the believers. After the death of Prophet Muhammad, the community returned into on a large scale political memory of Cahiliyya. Arabic political tradition, which Muslim Arabs often applied to, took the conflicts taking place in the Cahiliyya period to the Islamic Area. With respect to one of the consequences of the conflicts, which affected the entire history of Islam, was the rivalry between Umayyad and Hashîmî, which appeared in the Islamic period between Ali and Muawiya. However, except AH and Muawiya, there were also significant people who shaped the rivalry. Muawiya bin Abu Sufyan who were accepted as one of the“Arab geniuses (Duhat al- Arab)”, Amr bin Al-Âs, Mughira bin Shuba, Ziyad bin Abih (son of his father) took prominance in this rivalry. In this conflict, Amr played important role in the Battle of SifTîn and the Event of Arbitration and made Ali's caliphate disputable. Mughira, who adviced to Muawiya that he should declare Yazid as successor (heir apparent), put the declaration of successor into the agenda of Islam. After the death of Ali, Ziyad bin Abih (son of his father), who had continued the resistance on behalf of Ali, joined Muawiya and took the name as Abi Sufyan. Ziyad bin Abih was first appointed as the governor of Basra (665) and after the death of Mughira, he was assigned to the whole eastern provinces of the Empire. During his governorship, he suppressed the Kharijite revolts and the pro-Ali resistance in which he had once taken part. Ziyad, from the administrative point of view, tried to revive the Sasanid administrative practices.“Duhat al-Arab”, one of whom was Muawiya playing a significant role during the Umayyad-Hâshimî rivalry, made possible the foundation of Umayyad Dynasty and took part in oppressing the opposition against the dynasty. Beside these, Arab geniuses had political and military past which rooted in pre-lslamic period. The process towards the foundation of Umayyad Dynasty, the specialties which made them successful and the reason for to be known them as geniuses are the subject of the thesis. Political and socio-cultural structure of the Umayyad Dynasty sheltered political form of Cahiliyya, experience of leadership of Umma created by Prophet, and lastly continuations of inheritances of the Sasanid and Byzantium heritages. One can see the political and social tensions created by these differences not only throughout the reign of Muawiya, but also in the whole reign of Umayyad Dynasty. Key words Arab, genius, tribe, Umayyad, caliph, umma, Shia, Khariji.
Benzer Tezler
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Ebu Müslim Horasani'nin Türk, Fars ve Afgan toplumlarında algılanış biçimi
The perception of Abu Muslim Khorasani in Turkish, Persian and Afghan societies
FARİHA JAMAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFETTİN ERŞAHİN
- 2003 sonrası Türkiye'deki yabancı işgücünün ekonomi üzerindeki etkileri
The impact of international migration on Turkish economy after 2003
ÖZGECAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiYıldız Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE KAMA MASALA
- Hilafetin saltanata dönüşmesinde Hulefa-i Raşidin dönemindeki vilayet sisteminin etkisi
The effect of the Hulefa-i Rashidi province system in the transformation of the caliphate to sultanate
ABDULLAH CAHİT DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKastamonu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP ÖZDİREK
- El-Haccac bin Yusuf El- Thaqafi'nin Emevi yönetiminin muhaliflerini yargılamada ki rolü ( 65 h _95 h )
دور الحجاج بن يوسف الثقفي في القضاء على مناوئين الحكم الاموي ( 65 هـ - 95هـ )
MOHAMMED FADHIL HASAN HASAN