Kâzim Karabekir'in siyasal hayatı
The political life of Kâzım Karabekir
- Tez No: 160144
- Danışmanlar: PROF. DR. SİNA AKŞİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 448
Özet
Kâzım Karabekir, 1882 yılında İstanbul'da doğmuştur. 1900 yılında Kuleli Askerî Lisesi'nden mezun olduktan sonra aynı yıl Harbiye Mektebi'ne girmiştir. 1902 yılında Harp Okulu'nu bitiren Karabekir 1903 yılında Erkân-ı Harp Mektebi'ne (Harp Akademisi) başlamıştır. Karabekir, 1905 yılında sınıf birincisi olarak Harp Akademisi 'ni bitirmiş ve kurmay yüzbaşı olarak mezun olmuştur. 1906 yılında Manastır'da staj görevine başlamıştır. Karabekir, aynı dönemde İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Manastır'daki örgütlenmesine katkıda bulunmuştur. 1908 yılı sonlarından itibaren İTC'nin partileşmesini gerekçe göstererek bu Cemiyetle ilişkilerini koparmıştır. Karabekir, 1909 yılındaki 31 Mart İsyanı 'nın bastırılmasında görev almıştır. 1912 yılında çıkan Balkan Savaşı'nda birkaç ay Bulgaristan'da esir olarak kalan Karabekir, Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale, Irak ve Kafkasya Cephelerinde savaşa katılmıştır. Mondros Mütarekesi 'nin imzalanmasından sonra Karabekir İstanbul'a çağırılmıştır. Kısa bir süre Tekirdağ'da askerî görevde bulunan Karabekir, işgale karşı millî bağımsızlık savaşının başlatılması düşüncesiyle kendisini Erzurum'a tayin ettirmiştir. 3 Mayıs 1919'da 15. Kolordu Komutanı olarak Erzurum'a gelmiştir. Türk Kurtuluş Savaşı'na, Erzurum'da Doğu Cephesi Komutanı olarak büyük bir katkıda bulunmuştur. Karabekir, aynı zamanda 1920 yılının Nisan ayında Edirne'den milletvekili seçilmiştir. Bu onun Birinci Devre Siyasal Hayatının da başlangıcı olmuştur. Zaferden sonra Ankara'ya gelen Karabekir yasama çalışmalarına katılmaya başlamıştır. 1923 yılında bu defa İstanbul'dan milletvekili seçilmiştir. Karabekir, cumhuriyetin ilanı, halifeliğin kaldırılması... v.s. gibi bazı konularda Mustafa Kemal Atatürk ile görüş ayrılığına düşmüştür. Kendisi, toplumsal değişmenin yavaş ve toplumu ikna ederek gerçekleşmesinden yanadır. Bundan başka Karabekir, yeni dönemde kendisine gereken değer ve önemin verilmediğini düşünmektedir. 370Kâzım Karabekir, 1924 yılının Ekim ayında, Cumhuriyet Halk Fırkası 'nın karşısında ilk muhalefet partisi olarak kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 'nın Genel Başkanı seçilmiştir. TCF, Paşaların muhalefetini, liberal ve muhafazakâr çevreleri ve Birinci Meclis'teki İkinci Grupla bir ölçüde eski İttihat ve Terakki yanlılarını temsil etmektedir. TCF Hükümetçe 1925 yılının Haziran ayında kapatılmıştır. Kâzım Karabekir, 1926 yılı içinde Atatürk'e yönelik olarak hazırlanan İzmir Suikast Girişiminden haberdar olduğu iddiasıyla İstiklâl Mahkemesinde yargılanmış ve aklanmıştır. 1927 yılında TBMM'nin İkinci Devresinin sona ermesi ile Karabekir'in de Birinci Devre aktif siyasal yaşamı sona ermiştir. O, 1927 ile 1939 yıllan arasında bir yalnızlık dönemi yaşamıştır. Bu dönemde anılarını düzenlemek ve basında yapılan Millî Mücadele eksenli tartışmalarda kendisini savunmakla meşgul olmuştur. Atatürk'ün ölümünden sonra Karabekir tekrar siyasete girmiş ve 1938 yılı sonunda CHP İstanbul milletvekili seçilmiştir. Bu, onun İkinci Devre Siyasal Hayatının başlangıcıdır. Bu dönemde CHP ile uyum içinde bulunmuştur. İkinci Dünya Savaşı'nı yakından izlemiş, Parti Grubu ve Meclis çalışmalarına aktif olarak katılmıştır. Karabekir, 1943 ve 1946 seçimlerinde de CHP İstanbul milletvekili seçilmiştir. Türkiye'de, 1946'da çok partili sisteme geçilmiştir. Türk siyasal hayatına Demokrat Parti (DP), CHP'nin alternatifi olarak girmiştir. Karabekir, Demokrat Parti'yi CHP'nin iyi bir alternatifi olduğunu düşünmemiştir. Daha sonra, 1946 yılının Ağustos ayında Demokrat Parti'nin karşısında CHP'nin adayı olarak TBMM Başkanı seçilmiştir. Kâzım Karabekir, 26 Ocak 1948 tarihinde TBMM Başkanı iken ölmüştür. Öldüğü sırada 3 kız çocuğu hayatta bulunuyordu. 371
Özet (Çeviri)
Kâzım Karabekir was born in Istanbul in 1882. He was graduated from Kuleli Military High School in 1900, after that at the same year he entered Harbiye School. In 1902, he was graduated from Harbiye School then he was entered War Academy in 1903. He was graduated from War Academy as the first student in the class and his rank was staff captain. In 1906, he was appointed as a stajjer at Monastery. With in this period Karabekir also made contributions to organization of Union and Progress in Monastery. He break up his relations with Union and Progress Association because of association supporters showed up in the political platforms as a political party. Karabekir was taken an active role on to suppress 31 March Rebellition in 1909. He was a captive for 5-6 months in Bulgaria during the Balkan War in 1912. After that, he was participated to the First World War on Çanakkale, Irak and Kafkasya lines. Karabekir was invited to Istanbul after the signing of Mondros Armistice. After a short period in Tekirdağ as a military duty, he made appointment himself to go to Erzurum with the idea to start a National Independence War against enemy occupation. He came to Erzurum in May 3, 1919 as a Commander of 15th Army Corps. He gave a big contribution as a Commander of Erzurum East Line during Turkish Independence War. He was selected as a deputy from Edirne on April 1920 in the political party elections. This was the begining of his first period of political life. Karabekir came to Ankara after victory and he began to work legislative studies. This time he was selected as a deputy from Istanbul in 1923 in the political party election. He was put in a divergence with Mustafa Kemal Atatürk in respect of decleration of republich, getting away of caliphate... etc. Because he thought that; social transformation must be occured in a slowly way and by persuation of people. Moreower; he thought that; enough importance and value wasn't given to him during new political platform. 372Kâzım Karabekir was selected as a general president of Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (Progressive Republic Party=PRP) in October 1924 which was established as a opposing party to [Cumhuriyet] Halk Fırkası (Republic People Party=RPP). PRP was a representation of the liberal and conservative enviroments, opposition of Pashas, the second group in the First Assembly, and some of the ittihat and Terakki supporters. PRP was closed by the government in June 1925. Kâzım Karabekir was judged by Independence Court as a claimed that; he has the knowledge about the criminal attempt to Mustafa Kemal Atatürk in Izmir in 1926. But end of the judgement he was acquitted. In 1927 the second period of Turkish National Assembly was completed and by this situation Kazım Karabekir' s first period of active political life was finished. He had a loneliness period between 1927 and 1939. During this period he was occupied with to organize his remembrance and to defent himselves for the National Struggle arguments which was going on the press. He again entered in active politic life after Atatürk' s death. He was elected as a deputy from Istanbul to RPP, end of the 1938. This was the begining of his second period of active political life. During this period he was in a harmony with RPP. He observed the Second World War very closely and actively contributed group studies and Assembly works. Again he was selected as a deputy from Istanbul of RPP on 1943 and 1946 in the political party elections. The multi-political party system was started, in 1946, in Turkey. Demokrat Parti (Democratic Party= DP) entered to the Turkish political life, as an opposite of the RPP. Karabekir didn't consider with DP as a good alternative to RPP. Then, he was elected as a Chairmen of Turkish National Assembly in August 1946 from Republich Publich Party which was opposing to Democratic Party. Kâzım Karabekir was died on January 26, 1948 while he was the Chairmen of Turkish National Assembly. At that time he has three girls on life. 373
Benzer Tezler
- Kâzım Karabekir'in siyasal kişiliğinin dönemin siyasetinde etkisi
The effect of Kazım Karabekir's political personality on the politics of the period
UFUK ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul Rumeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Ekonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ÖZMEN
- Kâzım Karabekir'in Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasındaki faaliyetleri
The acti̇vi̇ty of Kâzim Karabeki̇r i̇n the Progressi̇ve Republi̇can Party
SELİM OSRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerGaziantep ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİLMİ BAYRAKTAR
- I. ve II. Dönem TBMM'nde Kâzım Karabekir ve faaliyetleri
1st and 2nd term of Kâzım Karabekir and his activities at the grand national assembly of Turkey
BÜŞRA YİGİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerCelal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ŞAYAN ULUSAN
- Kazım Karabekir'in eserlerinde doğu sorunu
Eastern question in the works of Kazım Karabekir
ENVER EMRE ÖCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
TarihYeditepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLAY ALİM BARAN
- Hüsrev gerede: Hayatı ve siyasi kişiliği (1884-1962)
Hüsrev gerede: Life and political personality (1884 - 1962)
ESRA ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NASRULLAH UZMAN