Geri Dön

Dindışı eski Uygurca metinlerin karşılaştırmalı sözvarlığı

Comparative lexicology of secular old Uighur texts

  1. Tez No: 161822
  2. Yazar: ÖZLEM CİVELEK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 440

Özet

Bu çalışmada esas olarak 8.-14. yüzyıllar arası dindışı Uygurca metinlerin sözvarlığı ele alınmıştır. Sözcükler üzerine yapılmış açıklamalardan ve karşılaştırmalı küçük bir sözlükten oluşan bu çalışmada Çağatay grubu (Yeni Uygur, Özbek) ve Güney Sibirya grubu (Tuva, Hakas, Altay ve Yakut) Türk dilleri ve San Uygurca esas alınmıştır. Bu gruplara ek olarak San Uygurca da karşılaştırmaya katılmıştır. Tarama kapsamı içerisine aldığımız dillerdeki ölçüt Eski Uygurcaya yakınlıkları olmuştur. Sonuç olarak dindışı Uygurca metinlerde görülen Arapça ve Farsça kelimeler Türkçe, Yeni Uygurca ve Özbekçede yaşarken diğer dillerde bu sözcüklerin yerini Moğolca ve Çince ödünçlemelerin aldığı saptanmıştır. Ayrıca Eski Uygurca kelimelerin bazı ses değişimleri ile en çok görüldüğü dilin Türkiye Türkçesi, en az görüldüğü dilin ise Yakutça olduğu tesbit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study basicly consists of a vocabulary o% the secular Uighur texts written 8th and the 14th centuries. The present work contains explanations on lexicon and a small comparative glossary which are based essentially on the Chagatai group (New Uighur, Özbek) and South Siberian group (Tuva, Khakas, Altay and Yakut) of Turkic Languages. The criterion used for the classification of these languages is based on their affinity with Old Uighur. As a result, it is determined that the Arabic and Persian loanwords appearing in the old secular Uighur texts, are still alive in Turkish, Modern Uighur and Uzbekh; however, in the other Turkic languages these loanwords were substituted for the Mongolian and Chinese loanwords. Furthermore, it has been noted that the Old Uighur words, though with some phonetical changes, are mostly found in Turkish, but on the other hand the same words have the lowest frequency in Yakut.

Benzer Tezler

  1. Eski Uygur hukuk metinlerindeki kişi adları üzerine bir deneme

    An attempt on contact names in the Old Uyghur legal documents

    ASLI NUR TÜFEKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZÜHAL ÖLMEZ

    PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ

  2. Eski Türkçe tantrik bir metin: Uṣṇīṣa vijaya dhāraṇī sūtra

    A tantric text of the old Turkic: uṣṇīṣa vijaya dhāraṇī sūtra

    HASAN İSİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE YILMAZ

  3. Abdülkâdir Töre Koleksiyonu 3 numaralı Ayin Defteri ve bilinmeyen iki âyin notası

    The Collection of Abd al-Kadir Tore, the third book containing mevlevi ceremonies and two unknown mevlevi ceremonies note

    İBRAHİM İSKENDER PEKGEÇGİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    MüzikSakarya Üniversitesi

    Folklor ve Müzikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATMA ADİLE BAŞER

  4. Kırgızistan'da yaşayan Türkataların folkloru

    Living folklore of Türkata in Kyrgyzstan

    RAKHATAI SHEMAEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÇERİBAŞ