Tûfî'ye göre İslâm hukuk metodolojisinde maslahat
According to Tûfî maslaha in the methodoloji of İslamic jurisprudence
- Tez No: 162666
- Danışmanlar: PROF.DR. OSMAN ESKİCİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
ÖZET İslâm hukukunun temel kaynakları Kitap ve Sünnettir. Hz. Peygamber'in vefatından sonra Kitap ve Sünnet'te hükmü bulunmayan meselelerle karşılaşan Müslümanlar, akla dayanan ve önceleri en geniş anlamıyla rey denilen hukukî bir metotla meseleleri çözmeye çalışmışlardır. Bu hukukî faaliyet 'rey ya da ictihadü'r- rey*, kısa sürede icmâ, kıyas, istihsan, ıstıslâh...vb isimler altında çeşitli metotlarla formüle edilmişti. Başlangıcından günümüze İslâm hukuku daha ziyade nasların lafzî bağlamları çerçevesinde gelişme göstermiştir. Lafzî anlamların ötesinde gerçekleştirilmek istenen gayelere bağlı hukukî faaliyet görüldüğü kadarıyla daima ikinci planda kalmıştır. Bu, İslâm hukukçularının gayelerin feda edilmesi pahasına da olsa naslara bağlılığı savundukları anlamına gelmez. Elbette onlar rey, kıyas, istihsan, ıstıslâh veya mesâlih-i mürselc.vb delilleri kullanırlarken kanun koyucunun maksatlarını gerçekleştirmeyi hedeflemişlerdir. Burada insan yararım esas alan bir kavram olarak“maslahat”m şer'î deliller arasındaki yeri, İslâm hukukçularının bu delile verdikleri önem ve bunun şartları ile Tûfî'nin görüşleri ayrıntılı ve mukayeseli olarak incelenmiştir. Bu mukayese ve inceleme sonunda Tûfî'nin bazı ifadelerinin bir Müslüman'ın beğeniyle karşılayamayacağı türden unsurlar içerdiği kanaatine vardık. Bize göre o, bu ifadelerle makâsıda dayah içtihada vurgu yapmayı amaçlamaktadır. Tûfî'nin görüşlerinin anlaşılması, maslahat ve makâsıd konularına farklı bir boyut kazandıracaktır. Kanaatimize göre kullandığı dil ve ifade tarzı, görüşlerinin doğru olarak değerlendirilmesine engel olduğu hissini uyandırmaktadır. Modern dönemde sosyal değişimin hayatın bütününe olan etkisinin artması ve faydacı felsefenin popüler hale gelmiş obuası“maslahat”düşüncesinde değişime neden olmuştur. Değişen şartlarla mücadelede Müslümanlara yardımcı olacak en önemli prensiplerden biri de“maslahat”kavramıdır. Bu nedenle maslahatla ilgili çalışmalara nitelik ve nicelik bakımından önem verilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The basic sources of the Islamic Jurisprudence are the Book (the Qur'an) and the Prophet's sayings (the Sunnah). After the Prophet's death, the Muslims, who faced with some problems which the Qur'an and the Sunnah did not dealt with, tried to solve the matters by means of a legal method originally called rey 'opinion' which was based on reason. This legal activity 'rey or ictihadü'r- rey* was soon formulated by several methods under the names of Consensus (Ijma), Analogy(Qiyas), Approval or juristic preference (Istihsan), taking the public interest into account (Istislah)... Islamic law has mainly developed within the framework of literal texts. The legal activity which is beyond the aims of textual meanings has always remained secondary. This does not mean that jurists defend being bound to the texts at the expense of giving up the aims. Indeed, they intended to realize the aims of the law maker when they use the sources such as Consensus, Analogy, Approval, taking the public interest in to account and the way that those before us followed. In this study, the place of“maşlaha”, a concept based on human benefit, in Islamic sources, the importance and the conditions given to this source by Islamic jurists and Tûfî's views are examined in detail and comparatively. We have concluded that Tûfî's sayings include elements that can not be accepted by any Muslim. According to us, he intends to emphasize makâsıd by using those sayings. The understanding of Tûfî's views will bring a different dimension to the issues of maşlaha and makâsıd. In my opinion, his style has hindered the evaluation of his ideas correctly. In the modern times, the growths of the impact of the social change on life and popularity of utilitarian philosophy have caused a change in the thought of maşlaha. One of the most important principles that will help the Muslim to cape with the changing conditions is the concept of“maşlaha”. It is necessary to give more importance to the studies related to“maşlaha”. VI
Benzer Tezler
- Çumra ekolojik şartlarında nodozite bakterisi (rhizobium japonicum) ile farklı seviyelere azot kombinasyonları uygulanan soya fasulyesi çeşitlerinde tane, yağ ve protein verimi ile verim unsurları arasındaki ilişkiler
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
1987
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ABDÜLKADİR AKÇİN
- Necmeddin Tüfî'nin ' El-İksîr Fî İlmi't-Tefsir' adlı eserinin Kur'an ilimleri açısından değerlendirilmesi
Valuation of the Necmeddin Tüfî's ' El-İksîr Fî İlmi't-Tefsir' from the point of view of the quranic sciences
HÜSEYİN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ZEKİ DUMAN
- Necmeddin Tufi'nin Maslahat anlayışı
Necmeddin Tufi's concept of Maslahah
ALİ TÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BibliyografyaMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN ATAR
- Necmuddin Tûfî ile Şîrazi'nin usul alanındaki ihtilaflı görüşleri (el-Bülbül ve el-Lüma' kitaplarının örneğinde)
The study of the science of usul al fiqh was and still is a goal for students of science
ABDULRAHMAN SARHAN
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN KORKUT
- Necmeddin et-Tûfî'nin Alemü'l-Cezel fî İlmi'l-Cedel adlı eserinde Cedelü'l-Kur'an
'Jadal al-Qur'an (Dialectics of the Qur'an) in Najm al-din al-Tufi's work titled 'Alam al-Jazal fi Ilm al-Jadal'
SERKAN ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM HAKKI İMAMOĞLU