Afet konutlarında mimari tasarım sürecinin kullanıcı ihtiyaçları bağlamında irdelenmesi
Analysis of architectural design process of post-disaster houses in the context of occupants' needs
- Tez No: 166643
- Danışmanlar: PROF.DR. ALPER ÜNLÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
AFET KONUTLARINDA MİMARİ TASARIM SÜRECİNİN KULLANICI İHTİYAÇLARI BAĞLAMINDA İRDELENMESİ ÖZET Dünyada meydana gelen deprem, sel, volkan patlaması, kasırga, hortum gibi doğa olayları olarak adlandırdığımız afetler karşısında insanlığın kurmuş olduğu yerleşim alanları, yapılar, insan ilişkileri, kısacası sosyal ve fiziki çevre olumsuz yönde etkilenmektedir. Afet sırasında yitirilenler karşısında insanoğlu, hayatım yeniden devam ettirmek adma çaresizlik içinde kalmaktadır. Afetzedelerin sosyo ekonomik yaşamım yeniden düzene sokabilmek için afet sonrası uygulanacak düzenlemeleri belirlemek gerekmektedir. Afet sonrası yeniden oluşturulacak konut ve yerleşim alanları, bu düzenlemelerin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Ancak afetzedelerin yaşadıkları eski kent veya kırsal yerleşimlerinin gerektirdiği yaşam koşullarına ve sosyo-kültürel yapılarına bağlı olarak afet sonrası konutlarıyla ilgili farklı beklentileri ve/veya tepkileri olabilmektedir. Bu nedenle afet sonrası yeniden oluşturulacak kent veya kırsal yerleşimlerde kullanıcı niteliğine uygun, gereksinimlerini ve beğenilerini karşılayabilen afet sonrası konutların tasarımlanması tezin amacım oluşturmaktadır. Bu düşünceden yola çıkarak, 1 Ekim 1995 yılında meydana gelen 6.1 şiddetindeki depremden yaklaşık 8 sene sonra kalıcı konutlarında yaşama deneyimi elde etmiş, kırsal kent yerleşimi olan Afyon'un Dinar İlçesi ile Aktoprak ve Gençali köylerinin seçildiği bir alan çalışması yapılmıştır. Alan çalışması kapsamında, kentli ve köylü afetzedelerin ait oldukları sosyo- demografik yapı, afet deneyimi, algısal değişimler, kişisel değerler, yaşam alışkanlıkları ve mekansal kullanım süreleri ile afet konutları ve bina imajlarıyla ilgili beklenti, tepki ve tercihleri karşılaştırılarak bağıntılar aranmıştır. XIBağıntılardan elde edilen bilgiler değerlendirildiğinde farklı bölgelerde yaşayan afetzedelerin zaman içinde değişebilen gereksinimlerini karşılayabildi, bölge yaşam koşullarına uygun, kullanıcıların uyum sorunu yaşamadığı afet sonrası konutlarının tasarımlanabilmesinin, alınacak doğru tasarım kararlarına bağlı olduğu görülmüştür. Bu nedenle afet konutu tasarımına yönelik kararlar alınmadan önce bölgenin sosyo-demografik yapısı, kültürel özellikleri, afet deneyimleri, mekansal kullanım alışkanlıklarıyla ilgili bilgilerin toplanması, kullanım sonrası değerlendirilişinin yapılması ve kullanıcı katılımının sağlanması gerekmektedir. Önerilen model yardımıyla tamamlanan her afet konutu tasarımından elde edilen sonuçlara bağlı bilgi ve deneyimlerin tasarım girdisi olarak toplanarak bir sonrakine aktarıldığı ve her defasında afet konutlarıyla ilgili tasarım parametrelerinin yenilendiği bir tasarım döngüsü oluşturulacaktır. XII
Özet (Çeviri)
ANALYSIS OF ARCHITECTURAL DESIGN PROCESS OF POST-DISASTER HOUSES IN THE CONTEXT OF OCCUPANTS' NEEDS SUMMARY The residences, all living areas, buildings and human relations; in brief, the social and physical environment established by mankind are badly affected from natural disasters like earthquakes, floods, tornados and others. For the sake of survival, human beings become helpless in overcoming the big loss when they go through in post-disaster period. In order to re-organize the social and economical life of survivors, the post-disaster period recovery actions should be identified in detail. The construction of post-disaster houses and settlement areas play important roles in these actions. However, the survivors or post-disaster occupants may have different expectations from their post-disaster houses in relation to their living conditions, social and cultural structures that are required by their previous urban or rural settlements. Therefore, the objective of this thesis is to introduce a new perspective on the“design”of the post-disaster houses in rural or urban areas that is appropriate for the user background, needs and preferences. The field study is held in Dinar district, additionally Aktoprak and Gençali villages in the countryside of Afyon. The people in this area experienced an earthquake with a magnitude of 6.1 Richter Scale in 1995, and the survivors have been living in their permanent houses for 8 years. Within the scope of this field study, expectations, reactions and preferences of occupants about the post-disaster houses and building images were compared to their socio-demographic background, disaster experience, perceptual changes, individual values, living habits and spatial occupancy durations and correlations in variables were explored. These correlations showed us that, the design of post- disaster houses in accordance with occupants' changing needs and preferences XHlthat is appropriate to the regional living conditions, the issue of having no adaptation problem is mainly depended on serious design decisions. Therefore, before starting to make decisions on post-disaster house design, data on demographical structure, cultural characteristics, disaster experience, spatial occupancy habits of the people living in that region should be collected and post- disaster house usage in general should be evaluated with a high rate of user participation. Within the help of proposed model in the thesis, a new design input as knowledge and experience of each post-disaster house construction should be transferred to the next design models. XIV
Benzer Tezler
- Afet konutlarında esneklik ve değişebilirlik kavramları
Flexibility and variability concepts in the post disaster dwellings
ÖZGÜR YAKIN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2018
MimarlıkHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN YILDIZ
- Fast, cheap and adaptable: A digital model for designing temporary post-disaster housing
Hızlı, ucuz ve uyarlanabilir: Afet sonrası geçici konut tasarımı için dijital bir model
AMİNA REZOUG
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- A computational model for design of after-disaster shelters with scissor-like elements
Makas mekanizmalı birimlerle afet sonrası barınmada hesaplamalı bir tasarım modeli
OYTUN GÜR GÜNEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ELİF SEZEN YAĞMUR KİLİMCİ
- Afet sonrası kalıcı konutlarda katılımcı yaklaşım
Participatory approach in permanent housing after disaster
CAFER MUSTAFA ÇETİNDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUZAFFER TOLGA AKBULUT
- Afet sonrası kalıcı konutlarda esneklik kavramının değerlendirilmesi: Gölyaka-Düzce
Evaluating flexibility notion on post-disaster permanent housing: Gölyaka-Düzce
ESİN İNAL