Ofislerde aydınlık düzeyi, parıltı farkı ve renk sıcaklığının görsel konfor koşullarına etkisi: Bir model çalışması
Effects of illuminance level, color temperature and luminance on visual comfort conditions at office settings: A model study
- Tez No: 166668
- Danışmanlar: PROF.DR. MEHMET ŞENER KÜÇÜKDOĞU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
OFİSLERDE AYDINLIK DÜZEYİ, PARILTI FARKI VE RENK SICAKLIĞININ GÖRSEL KONFOR KOŞULLARINA ETKİSİ: BİR MODEL ÇALIŞMASI ÖZET Ofis ortamlarında görsel konfor koşulları sağlandığında, üretim ve performansın arttığı bilinmektedir. Bu çalışmada görsel konfor koşulları sağlanmış bir deney düzeneğinde, farklı aydınlatma senaryolarının performansa olan etkisinin araştırılması hedeflenmiştir. Sekiz farklı aydınlatma senaryosuna sahip bir deney düzeneğinde fiziksel konfor parametrelerinin uygunluğu araştırılmıştır. Çalışma düzlemi üzerinde ve oda içerisinde kamaşma engellenmiş ve fiziksel konfor koşulları sağlanmıştır. Aydınlık düzeyi, renk sıcaklığı ve parıltı farkı değişken olarak alınmış ve psikolojik konfora olan etkileri araştırılmıştır. Deney düzeneğinde aydınlatma otomasyon sistemi kullanılmıştır. Çalışmanın kurgusu için üç farklı aydınlık düzeyi (500-750-1000 lx) ve iki farklı renk sıcaklığı (4000°K ve 2700°K) seçeneği kullanılmıştır. Bu koşula ek olarak, iki farklı renk sıcaklığının bir arada olması durumu (4000 °K ve 2700 °K renk sıcaklığının birlikte kullanılması), iki farklı aydınlık düzeyi (2000 lx ve 500 lx) ile birlikte ölçülmüştür. Oluşturulan deney setinde, ofisler için aydınlık düzeyi ve renk sıcaklığının performansa olan etkisi, renk sıcaklığının psikolojik konfora olan etkisi ve parıltı farkının psikolojik konfora olan etkisi sırasıyla, herbir parametrenin tek tek sabitlenebildiği koşul için araştırılmıştır. Denek grubu, rasgele seçilmiş 56 ofis çalışanından oluşmaktadır. Araştırma yöntemi olarak parametrik olmayan istatistiksel testler; Mann Whitney U Testi, Wilcoxon İşaret Testi ve Kikare Testi kullanılmıştır. Test sonuçları, nesne ve çevre alan arasındaki parıltı farklarının aydınlık düzeylerine oranla çok daha önemli bir kriter olduğunu göstermektedir. Aydınlık düzeylerindeki değişim süresince, nesne ve çevre alan arasındaki parıltı farkları kamaşmaya neden olmadığı sürece, mekan 'rahat' olarak tanımlanmıştır. 4000 °K renk sıcaklığı, 2700 °K renk sıcaklığına göre, 'ferahlık' hissini kuvvetlendirdiği ve daha 'rahat' hissedildiği için tercih edilmiştir. 4000 °K renk sıcaklığında, üç farklı aydınlık düzeyinde (500-750-10001x), nesne- çevre alan arasındaki kontrast farkı daha iyi algılanmıştır. Parıltı değerlerinin 2700 °K renk sıcaklığında arttığı ve sıcak renklerin daha doymuş olarak algılandığı görülmüştür. 5001x ve 20001x aydınlık düzeylerinde konfor koşullan araştırıldığında, 20001x aydınlık düzeyi, parıltı farklarındaki ani artışa bağlı olarak tercih edilmiştir, mekan daha ferah ve konforlu olarak tanımlanmıştır. Uygulanan test sonuçları, yaş etkeninin performans ölçümlerinde önemli bir kriter olduğunu, cinsiyet farkı ve göz bozukluğunun performansla ilişkisinin olmadığını göstermektedir. xıı
Özet (Çeviri)
EFFECTS OF ILLUMINANCE LEVEL, COLOR TEMPERATURE AND LUMINANCE ON VISUAL COMFORT CONDITIONS AT OFFICE SETTINGS: A MODEL STUDY SUMMARY In an office setting productivity and performance increase when visual comfort conditions are satisfied. This statement is the main goal for the experimental study. In a test office, physical comfort conditions are satisfied and the role of different lighting scenarios on performance is investigated. A full scale room that has eight different lighting scenarios was prepared. Measurements were taken and luminance ratios were calculated. Physically visual comfort conditions were achieved by means of avoiding glare on the working surface and within the room. The dependent variables in the study are illumination level, color temperature and luminance difference. The lighting control system of the model is automatic and is flexible for 3 different illumination levels (500-750-1000 lx) and 2 different color temperatures (4000°K and 2700°K). Also the combination of two color temperatures (4000°K and 2700°K together) with two different illumination levels (20001x and 5001x) were tested in the study. The effects of illuminance level and color temperature on performance, the effect of color temperature on psychological comfort, the role of luminance difference on psychological comfort conditions for office settings were calculated individually. 56 randomly selected office workers participated in the experimental study. Data was analyzed by non parametric statistical tests; Mann Whitney U Test, Wilcoxon Signed Test and Chi-square Test. Results indicate that, visual comfort conditions depend on the luminance ratio differences between task-background in addition to the illuminance levels. When illuminance is increased or decreased, as long as luminance ratio limits are in acceptable limits, glare is avoided and the space is perceived as 'comfortable'. 4000°K color temperature was preferred to 2700°K by means of increasing spaciousness and being more comfortable. Also, under 4000°K color temperature, for 500-750-10001x illumination levels, task- background contrast was perceived better. Luminance values have increased for task and background under 2700°K color temperature, warm colors were perceived as more saturated. When comfort conditions were investigated for 5001x and 20001x illumination levels, 20001x was preferred due to the result of an increasement in luminance values and the space was perceived as more spacious and comfortable. Test results indicate that age is an important criteria for performance, however the effects of gender and eye defects can be negligable. xm
Benzer Tezler
- Konvansiyonel ve led aydınlatma sistemlerinin ofislerde mekansal algıya etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of conventional and led lighting systems on spatial perception in offices
ALPEREN KAMALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Kültür Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RANA KUTLU
- An optimization model for luminaire layout design in office spaces: OptimLUM
Ofis mekanlarında aydınlatma aygıtlarının yerleşim tasarımı için bir optimizasyon modeli: OptimLUM
İLKNUR UYGUN
Doktora
İngilizce
2018
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA TUĞÇE KAZANASMAZ
PROF. DR. SERDAR KALE
- Konut yaşam alanlarında gün ışığının etkin kullanımı ve iç mekan gölgeleme elemanlarının etkisi
Effective use of daylight in residential living spaces and the effect of indoor shading elements
UMAY BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İç Mimari ve DekorasyonKaradeniz Teknik Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ TAVŞAN
- Ofislerde sürdürülebilirlik bağlamında doğal aydınlatma tasarımına yönelik bir yaklaşım: Planlı alanlar tip imar yönetmeliği uygulaması
An approach to daylighting design in the context of office sustainability: Planned areas type zoning regulation application
PINAR AYDIN
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA RENGİN ÜNVER