Geri Dön

Topkapı Sarayı Müzesi cumhuriyet dönemi restorasyonları dönemi

Topkapı Palace Museum's restorations during republican period

  1. Tez No: 168415
  2. Yazar: ÜMRAN KARAHASAN
  3. Danışmanlar: DOÇ.DR. NEVZAT İLHAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Topkapi Palace Museum, Republican period, restoration, Stylistic Re- composition, Historical Restoration, Academic-Contemporary Restoration, strengthening, uniting, cleaning-purifying, renovation, reconstruction, transportation. xxi
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 464

Özet

ÖZET Topkapı Sarayı, yaklaşık dört yüzyıl Osmanlı Padişahlarının konuru ve devletin yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. Bu uzun zaman dilimi içerisinde çok önemli tarihi olayların da yaşandığı bu büyük yapı topluluğu sürekli olarak değişim ve evrim geçirmiştir. Çeşitli dış etkilerin yarattığı tahriplerden sonra yapılan büyük onarımlar, padişahların kendi güçlerini hissettirmek için yaptırdıkları köşkler, artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mevcut mekanların bölünmesi ve farklı dönemlerin değişen zevklerine göre yapılardaki bezemelerin sürekli yenilenmesi değişimin önemli nedenleridir. Bu evrim sürecinde oluşan birikimiyle Saray, Osmanlı mimarlığının tüm özelliklerini içerisinde barındıran bir mimarlık ve sanat tarihi müzesi olarak değerlendirilmektedir. Cumhuriyetin ilanıyla, zaten İmparatorluğun son döneminde de sınırlı olarak gezilmesine izin verilen Topkapı Sarayı 'na, içinde bulundurduğu zengin koleksiyonlarla birlikte tarihi ve kültürel bir miras olarak korumasını sağlamak amacıyla müze işlevi verilmiştir. Bundan sonra Saray'ın tarihi ve belgesel özellikleriyle yaşatılabilmesi için yoğun bir koruma ve restorasyon süreci başlatılmıştır. Çalışmamızın amacı, Topkapı Sarayı'nda Cumhuriyet'in ilanından sonra yapılan çalışmaların, Saray'ın mimarisi üzerindeki etkilerinin olabildiğince saptanmasıdır. Cumhuriyet döneminde restorasyonlar farklı kurumlar tarafından yürütülmüştür. Bu restorasyonlarla ilgili, ilk Müze Müdürlerinden Tahsin Öz, Y. Mimar Mualla Anhegger, Y. Mimar Selma Emler'in ve Y. Mimar Cahide Tamer'in yayınlan dışında düzenli olarak bilimsel yayın yapılamamıştır. Dolayısıyla yapıların uygulamalarla geçirdiği değişimin izlenmesi oldukça güçleşmektedir. Bu araştırmayla, yıllık ihale dosyalan içerisinde farklı yapılar için bir arada bulunan, ancak tek yapı ölçeğinde ele alındığında ulaşılması mümkün olmayan bilgi ve belgeler analitik bir yöntemle toplanmış ve her yapı için oluşturulan başlıklar altında kronolojik düzenlemeyle bir araya getirilmeye çalışılmıştır. Böylece yapıların restorasyonlarda geçirdiği değişimin tek tek izlenerek, sistemli bir bilgi haline getirilmesi, Saray'ın özgün mimarisinin taşıdığı belge niteliğinin ve estetik birikimin ne ölçüde korunabildiği konusunda yapılacak değerlendirmelere ve yapıların restorasyon tarihinin oluşturulmasına yardımcı olabilecektir. Araştırmalar sonucunda restorasyonlarda sağlamlaştırma, bütünleme, yenileme, yeniden yapım, temizleme-arındırma, taşıma tekniklerinin kullanıldığı, sadece Mutfaklar'ın bulunduğu avluda ilave yeni yapı yapıldığı görülmüştür. 1924-1940 yıllan arasında koruma onarımları ağırlıktayken, daha sonra yoğun olarak mimari restorasyonlara başlanmıştır. Bu restorasyonlarda belli dönemlerde farklı yaklaşımların daha etkili olduğu görülmüştür. 1940- xviii1951 yılları arasında Üslup Birliğine Ulaşma yaklaşımının etkisi izlenirken, 1951-1984 yılları arasında Tarihi Restorasyon yaklaşımı ağırlık kazanmıştır. 1984'ten sonra ise; geleneksel malzeme ve yapım tekniklerinin korunması konularında daha titiz davranılmış ve laboratuar çalışmalarından yararlanılarak Bilimsel-Çağdaş Restorasyon yaklaşımının önemsendiği uygulamalar başlatılmıştır. Ancak bu saptamaya rağmen; belli dönemlerde ağırlık kazanan restorasyon yaklaşımlarının bu süreçler içerisinde asla vazgeçilmez olmadığı, zaman zaman farklı yaklaşımların bir arada etkili olabildiği görülmüştür. Anahtar kelimeler : Topkapı Sarayı Müzesi, Cumhuriyet dönemi, restorasyon, Üslup Birliği, Tarihi Restorasyon, Bilimsel-Çağdaş Restorasyon, sağlamlaştırma, bütünleme, temizleme- arındırma, yenileme, yeniden yapım, taşıma, xıx

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Topkapı Palace had been used as the home of Ottoman sultans and the center of the government for four centuries. During this long time interval, this big group of buildings, in which very crucial historical events took place, continuously changed and evolved. The important reasons behind these changes are as follows: extensive repairs that took place after destructions caused by various external influences; kiosks constructed by the sultans as to make their power felt; the division of existing areas in order to meet the needs of the growing population; and continuous renewal of the decorations due to the changing tastes of different periods. The Palace, with its articulation that took place in this evolution period, is being evaluated as an architectural and art history museum which contains all the characteristics of Ottoman architecture. With the proclamation of Turkish Republic, Topkapı Palace was given the function as a museum in order to protect it as a historical and cultural heritage along with its rich collection; yet, at the very end period of the Ottoman Empire, there were limited permissions given for visiting Topkapı Palace. After this in order to keep the Palace alive with its historical and documental characteristics an extensive protection and restoration process started. The goal of our study is to find out the effects of studies, which were conducted after the proclamation of Republic, on the Palace's architecture. During the Republican period restorations were under taken by different organizations. No academic publications about these restorations were made except the ones that were published by one of the first museum directors Tahsin Öz, architect Mualla Anhegger, architect Selma Emler and architect Cahide Tamer. Thereby, it is hard to track the changes that took place with the restoration of buildings. With this research, the information and documents, which are present together for different buildings in the annual contract files but are not available when taken under single building measurement, are collected with an analytical method. Within this analytical method, these informations were organized under different categories that were formed for each building in a chronological order. This way, by tracking the changes that the buildings went through as they were individually restored, the information became systematic. This will help the future evaluations about to what degree the Palace's unique architectural documentary characteristic and aesthetic accumulations can be protected. The result of the studies show that during the restorations strenghtening, uniting, restoration, reconstruction, cleaning-purifying, transportation techniques were used and only in the“Kitchen”courtyard where additional new constructions were built. While emphasis was xxgiven to protective repairs between 1924-1940, later intensive architectural restorations began. In these restorations it is seen that in certain periods different approaches were more effective. While between the years 1940 and 1951 Stylistic Re-composition approach was followed, during the years 1951-1984 the Historical Restoration approach become more intensive. But, after 1984 issues related to preserving traditional materials and building techniques were observed in greater detail and by using laboratory studies applications, in which Academic Contemporary Restoration approach was given importance, started to be used. On behalf of this observation; it is seen that the restoration approaches which were given more importance in certain periods are not abandoned completely in these periods and from time to time different approaches can be effective together.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    773180

    İstanbul Resim ve Heykel Müzesi koleksiyonunda bulunan kadın sanatçılar, eserleri ve kadın sanatçıların sergilerdeki temsili

    Female artist of the Istanbul Museum of Painting and Sculpture collection and representations of their works in exhibitions

    DERYA KUTSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MüzecilikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURCU PELVANOĞLU

  2. Tez No

    824009

    Osmanlı dönemi'nde müzeciliğe bakış açıları ve koleksiyon yönetimi

    Perspectives on museology in the Ottoman period and collection management

    DENİZ PALAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MüzecilikBaşkent Üniversitesi

    Sanat Tarihi ve Müzecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİLLUR TEKKÖK KARAÖZ

  3. Tez No

    145478

    Şeyh Mehmed Nazmî Divanı (edisyon kritik, inceleme)

    Sheik Mehmed Nazmi Divan (comparative critique, research)

    HALİME BEKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET ÖLMEZ

  4. Tez No

    328504

    İstanbul'daki anıtsal yapıların Cumhuriyet Dönemindeki koruma ve onarım süreçleri üzerine bir araştırma

    An investigation on the conservation and restoration processes of monumental buildings in Istanbul during the Republican Era

    BURCU SELCEN COŞKUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DEMET BİNAN

  5. Tez No

    263682

    Ulusal müzeler: Müzelerin yerel yönetimlere devri

    National museums: Transfer of museums to local governments

    FEYZULLAH ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    MüzecilikYıldız Teknik Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HALE ÖZKASIM

Geri Dön