Türk siyasal yaşamında Serbest Cumhuriyet Fırkası olayı
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 16939
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ İHSAN BAĞIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1991
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 319
Özet
Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF), 1930 yılında Atatürk'ün kararı ve Cumhuriyet Halk Fırkası (CHF) ileri gelenlerinin katılımıyla kurulan güdümlü bir“muhalefet”partisidir. Partinin kuruluş amacı Cumhuriyet'in başlangıcından itibaren Batılılaşma doğrultusunda gerçekleştirilen reformlarla uygulanan siyasal ve ekonomik politikalara karşı oluşan ve yalnızz CHP iktidarını değil, egemen Batıcı/laik sistemi de tehdit eden potansiyel toplumsal muhalefetin denetlenmesidir. Parti bu amaçla M. Kemal tarafından iyi tanıdığı ve güvendiği bir kişiye, Ali Fethi Okyar'a, alelacele, daha program ve tüzük bile hazırlanmadan kurdurulmuş ve halka“gerçek”bir muhalefet partisi gibi gösterilmiştir. SCF kunüdugu günden ibaren, Tek parti yönetimine yönelik tepkilere paralel olarak bu partiye ülkenin hemen her yanından büyük ilgi gösterilmiştir. Bu ilginin niteliği ve boyutları başta M. Kemal olmak üzere egemen yönetici kesimi kaygılandırmış ve Fethi Bey'in İzmir gezisinde onbinlerce kişi tarafından bir kurtarıcı gibi karşılanması bu kaygıları daha da arttırmıştır. SCFnin“sonunun başlangıcı”olarak nitelenen izmir gezisi partinin tabanını denetleyemedigini ve toplumsal muhalefetin SCF sınırlarını aşma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Bunun ardından CHF ve Hükümetin baskısı altında gerçekleştirilen yerel seçimler de kitlelerin SCF'na ilgisiyle birlikte bu ilginin niteliğini de bir kez daha göstermiş ve M. Kemal'in emriyle kurulan SCF. yine onun yönlendirmesi ve Fethi Bey'i mecbur bırakmasıyla kapatılmıştır. Düzenin oturup oturmadığını ve“Atatürk Devrimleri”nin toplumda ne ölçüde benimsendiğini gösteren bu olay, Türk Siyasal yaşamındaki, geçmişten günümüze uzayan sorunlara ışık tutması açısından önem taşımaktadır.n Çalışmamızın I. Bölümünde SCF'nın kuruluşunu önceleyen ortam ve fırkanın kurulduğu ortamdaki toplumsal, siyasal ve ekonomik koşullar incelenmiştir. II. Bölümde SCFnm kuruluş süreci, kurucuların seçimi ve partinin siyaset sahnesine çıkışı ele alnmıştır. III.. Bölümde kuruluş nedenleri konusunda ileri sürülen görüşlerin eleştirisi yapılarak temel kuruluş nedeninin belirlenmesine çalışılmıştır. IV. Bolümde SCFnm yapısal özellikleriyle, SCFna karşı muhalefet konulan ele alınmıştır. P. Bölümde Fethi Bey'in İzmir gezisi, partiler arası mücadele ve gelişmeler, yerel seçimler, basının parti mücadelelerindeki rolü ve SCFnın tabanı konuları incelenmiştir. VI. Bölümde kapatılış süreci ve kapatılış nedenleri ele alınmıştir. VII. Bolümde ise SCF sonrası gelişmeler ele alınmış, kapatılış sonrası koşullarla birlikte, Tek-Parti yönetiminin bu tecrübe ışığında aldığı tedbirler incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Le Libre Parti Repubhque (LPR) est un parti“d'opposition”fonde en 1930 par la decision d'Atatürk et la participation de hauls fonctionnaire du Parti Republique du Peuple (FRP). Le tut de la fondation du parti est de controler te potentiel opposition social, qui menace non seutement le pöuvoir du PRP, mais aussi le systems OccMentalist et laique. Cette masse d'opposition, compose de basses classes, etait centre aux executions economiques et politiques realises dans le sens d'Occidentalisation depuis du debut de la Republique. Pour reaüser cet objectif, M. Kemal a fait f oxide le parti de la part dune personne fidele et bien connu par Atatürk. Et on a fait montre ce parti au peuple comme un“vraie”parti dopposition qui vient de fonder precipiiemment, sans preparer te programme et te reglement. On a beaueoup applauelit a ce parti depuis de sa fondation, dans tons les cotes du pays paralletement aux reactions contre de k dictature du parti unique. La nature et le contenu de cet spplaudissement inquiete premierement M. Kemal et le groups souveraine. Et ces inquietudes sont bien augmantes au cours du voyage d'izmir de Fethi Bey qui a ete bon accuflhe par des mfl3ier3 personnes comme un saveur. Le voyage dlsrnir qui est appele“le debut du fin ”du LPR, a montre que le parti ne peut pas dominer a sa base et que l'opposition sociale a pour objet d'affranchir les cadres du LPR. A la suite de cela, dans les elections locales reaHsees par La pression du PRP, on a compris la nature de rinteret du peuple au LPR. Ainsi le parti qui a ete fonde par l'ordonnance de M. Kemal a ete aussi suspendu par sa direction meme et pour fermer le parti on oblige Fethi [Qkyar]. Cet evenement a grande importance du cote des Reponses aux questions suivantes;“Est-ce que l'ordre est etabli oupas?, Est-ce que la societe a adhere lesIV revolutions d'Ataturltf”Pourtant il sera tres utile de metfcre en lumiere les problemes prolangeant jusqu'a nos joure dans la vie politique de la Turquie. Dans la premier chapilre de l'etude, on entrouvert la porte des conditions prcedents de la formation du LPR et les conditions sociales, economiques, politiques ou il est fonde. Daii3 le deuxieme, on a pris en main le processus dee la fondation, 1'election des fondateurs et l'entree dans le scene politique. Dans le troisieme, on a tache de constater l'essentiel cause de la fondation du parti critiquant les observations sur la fondation. Dans le quatrieme, les particuliarites structurales du LPR et les sujets de l'oppositon a l'encontre du PRP. Dans le cmquieme, le voyage dtzmir de fetni Bey, les querelles entre les partis, les evolitions des evenements, les elections locales, le role de la presse dans k querelle des partis et la base du LPR. Dans le sixieme, on etudie le processus de la fermeture et les causes de fermeture du parti. Dans le 3eptieme, on prend en main les evolutions apres le LPR, a part des conditions apres la fermeture, on etudie et juge les precautions du gouverneraent du Parti-Unique a la lumiere de cette experience.
Benzer Tezler
- Ali Naci Karacan'ın İnkılap Gazetesi'nde Serbest Cumhuriyet Fırkası sunumunun incelenmesi (1930-1931)
Analysis on the presentation of the Free Republican Party in the İnkilap
MERVE SAFA AKINTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTÜL TAMER TORUN
- Serbest Cumhuriyet Fırkası' nın siyasal söylemleri ışığında iktidar muhalefet ilişkileri ve kamuoyu
In The light of political speeches of liberal Republican Party (Serbest Cumhuriyet Partisi) The relationship between the ruling and the opposing parties and public
ALEV GÖZCÜ
- 1945 Köylüyü Topraklandırma Kanunu ve Türk siyasal yaşamına etkisi
The law of making villagers have lands in 1945 and its effect too Turkish political life
ERDAL İNCE
- Nezihe Muhittin'in romanlarında kadın ve sosyal değişme
Nezihe Muhittin romans's women and social change
TÜRKAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVİN GÜNGÖR ERGAN