Osmaniye yöresinde yaşayan Ulaşlı Türkmenlerinin geçiş törenleri
The rites of passage belonging to Ulashli Turkoman people who lived in Osmaniye region
- Tez No: 173395
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLAY MİRZAOĞLU SIVACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Osmaniye, Ulaşlı Türkmenleri, geçiş törenleri, doğum, sünnet, askere uğurlama, evlilik, hacca gitme, ölüm, Osmaniye, Ulashli Turkoman tribe, The Rites of Passage, The Birth, Circumcision Feast, The Ceremonies of Seeing Off the Soldiers, The Wedding, Pilgrimage, Funeral
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 372
Özet
Araştırma; Osmaniye yöresinde yaşayan Ulaşlı Türkmenlerinin tarihî geçmişlerini, kültürel özelliklerini, kültürel özelliklerinde yaşanan değişimi ve dönüşümü ortaya koymak, Ulaşlı Türkmenlerinin gerek tarihî geçmişleri gerekse kültürel özellikleri bakımından diğer Türk gruplarıyla ilişkisini tespit edebilmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma Osmaniye Merkez İlçesi ve Ulaşlı Türkmenlerinin yaşadığı sekiz köyde gerçekleştirilmiştir. Köylerden birisi Hatay'ın Erzin ilçesine bağlıyken, diğerleri Osmaniye'nin köyleridir. Araştırmada yazılı kaynaklar yarımda sözlü kaynaklardan da yararlanılmıştır. Sözel ürünler gözlem ve mülakat tekniği ile derlenmiştir. Türk kültüründe şahıs ismi olarak da kullanılan Ulaş, Türk dünyasının ve Anadolu'nun pek çok yerinde ismine rastladığımız bir Türk boyu adı olarak da kullanılmıştır. Osmaniye yöresinde 11. yüzyıldan başlayıp günümüze gelinceye kadar Ulaşlı adını taşıyan Türk grubunun varlığı söz konusudur. Uzun yıllar Gâvur Dağlarında yaşamlarını sürdüren bu Türk grubu 1865 yılında ovaya iskân edilmiştir. Yaşamlarındaki değişiklik sadece coğrafyayla sınırlı kalmamış bunun yanında kültürel hayatlarında, ekonomik faaliyetlerinde, sosyal yaşamlarında zaman içinde köklü değişikler görülmüş, günümüze gelinceye kadar bu değişim devam etmiştir. Ulaşlılar 1999 yılında dernekleşerek, yapılan etkinliklerle kimliklerini, kültürel özelliklerini ifade etme ve vurgulama yoluna gitmişlerdir. Ulaşlıların kültürel özelliklerini, kültürel hayatındaki değişimi geçiş törenlerine bakarak izlemek mümkündür. Ulaşlıların doğum, sünnet, askere uğurlama, evlenme, hacca gitme ve ölüm törenlerinde geleneksel unsurların devam etmesi yanında, değişen ya da yeni bir şekle bürünerek varlığım sürdüren kültürel unsurlara rastlamak mümkündür. Değişimin boyutları ve hızı tüm Türkiye ya da tüm dünyadaki değişimle ilgilidir, bunlarla paralellik gösterir. Bunun yanında, Ulaşlı Türkmenleri geçiş törenlerinin kültürel özellikler bağlamında Türk dünyasının bütünüyle büyük benzerlikler gösterdiği, bu bütünün bir parçası olduğu anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
The Research has been prepared in order to reveal the historical events of the Ulashli Turkoman people who lived in Osmaniye Region, their cultural features, what sort of changes and transformations happened in their traditions, to confirm the relations with the other Turkish Groups both from the view of the historical events of Ulashh Turkoman people and from the cultural features of them. The Study has been prepared in the centre county of Osmaniye and in eight villages where Ulashli Turkoman people live. One of the villages is dependent on Erzin county of Hatay. The others are dependent on Osmaniye. In the research both written sources and oral sources are used. Oral productions are collected with the interview and observation techniques. In Turkish Culture, 'Ulash' which is used as a person name, was used as a Turkish tribe which we have met in Turkish world and in many Anatolian places. In Osmaniye Region, it is real that the existence of Turkish Group whose name is Ulashli which has started from the 11th century to the present. This Turkish Group which had been settled in Gavur mountains in 1865, lived there for years. The changes of their lives is not limited on not only geographical region, but also in their cultural lifes, in economical activities, in social lifes, it is observed the fundemantal changes. These changes has lasted up to present. Ulashli People founded an association in 1999 to explain and stress their identifications, cultural features in the activities which they performed. It is possible to observe the cultural features of Ulashli, the transformation of their cultural lives by examining their rites of passage. It is possible to see the traditional features and the change and transformations of cultural elements simultaneously. The dimension or speed of variation is related to the variation process in everywhere of Turkey or in all over the world. Nevertheless, the rites of passage of Ulashli Turkoman tribe are similar to the whole of Turkish World in the context of cultural features, it is figured out one part of the whole.
Benzer Tezler
- Bekir İşlek'in Âşık Karayiğit Osman'dan derlediği (Güzel Ahmet, Han Mahmud, Hurşit, Öksüz Ali ve Sarız'dan Bir Aşk Hikâyesi) hikâyeler üzerinde bir inceleme
Beki̇r iİşlek from Osman's Âşik Karayi̇ği̇t that expenses (Güzel Ahmet, Han Mahmud, Hurşi̇t, Öksüz Ali̇ and Sarız'dan Bi̇r Aşk Hi̇kâyesi̇) story on an investigation up
YELİZ SAYGILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıAhi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHADDİN BEKKİ
- Gâvur dağı (Amanoslar) yöresinde hikâyeli türküler: Osmaniye ve ilçeleri
The folk songs with story in Mount Gâvur (Amanos Mountains) region: Osmaniye and its district
HALİL İBRAHİM TOPALAK
Doktora
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. GÜLAY MİRZAOĞLU SIVACI
- Nurdağı (Gâvurdağı) halk ezgilerinin incelenmesi
Nurdaği(Gavurdaği) investigation of folk melodies
CENGİZ ATLAN
- 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı Sonrasında Girit'ten Anadolu'ya yapılan göçler: İzmir yöresi (Turgutlu ve Osmaniye Köyü) örneği
1897 Migrations from Crete to Anatolia After the Ottoman- Greek War: İzmir Region (Turgutlu and Osmaniye Village) example.
GAMZE DURAN
- Çukurova yöresi geçiş dönemlerinde mitolojik unsurlar
Mythological elements in the transition periods of the Çukurova region
GİZEM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Mersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN ÇIBLAK COŞKUN