Genelleştirilmiş minimum değişmeli GMV algoritması kullanılarak bir nötralizasyon prosesinin ph kontrolü.
Ph control of a neutralisation process using generalized minimum variance algorithm
- Tez No: 180781
- Danışmanlar: PROF.DR. MUSTAFA ALPBAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Nötralizasyon, Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli Kontrol, pH kontrol, borusal akışreaktör.i, Neutralization, Generalized Minimum Variance Control, pH control, tubularflow reactor.ii
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 58
Özet
ÖZETMaster TeziGENELLEŞT R LM Ş M N MUM DEĞ ŞMEL (GMV) ALGOR TMA KULLANARAK B RNÖTRAL ZASYON PROSES N N pH KONTROLÜBurcu ULUDEM RAnkara ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüKimya Mühendisliği Anabilim DalıDanışman: Prof. Dr. Mustafa ALPBAZNötralizasyon, atıksu arıtma ve biyoteknoloji gibi kimyasal işletmelerde kullanılan genel ve önemli birişlemdir. Nötralizasyon için gerekli olan pH=7 değerini ayarlamakta çeşitli kontrol sistemlerindenyararlanılmaktadır.Bu çalışmada kontrol sistemi olarak Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli Algoritma kullanılarak asetikasit-sodyum hidroksit nötralizasyon sisteminin pH kontrolü incelenmiştir. Bu bir borusal akış reaktöründegerçekleştirilen zayıf asit-kuvvetli baz tepkimesidir. Sodyum hidroksit akış hızı ayarlanabilen değişkenolarak seçilmiştir. Borusal akış reaktöründe zaman gecikimi yüksek olduğu için bu tip reaktörlerde çıkışdeğişkenini kontrol etmek güçtür.Bu kontrol sisteminde ARMAX (Auto Regressive Moving Average Exegonuous) modeli kullanılmıştır.Model parametreleri, açık hatta sisteme PRBS sinyalleri gönderilerek ve Bierman algoritması kullanılarakbelirlenmiştir. Model parametreleri hesaplandıktan sonra Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli kontrolsisteminin parametresi λ, ayarlanabilen parametre olarak seçilmiştir. Çeşitli λ değerleri için kontrolgerçekleştirilmiş ve en iyi λ değeri belirlenmiştir.Sistem yatışkın duruma getirildikten sonra asit akış hızına pozitif ve negatif etkiler verilmiş ve deneyler açıkhatta gerçekleştirilmiştir. lk olarak asit akış hızı etki altındayken pH değerinin zamanla değişimi gözlenmişve akış reaktörünün dinamik davranışı belirlenmiştir. Daha sonra Genelleştirilmiş Minimum Değişmeli(GMV) Algoritma kullanılarak aynı etkiler için kontrol deneyleri yapılmıştır. Negatif yük etkiler içinsalınımlar oluşmuş ve bu salınımlar yüksek değerli etkilerde artmıştır. Öte yandan pozitif etkiler için GMVkontrol sistemiyle pH kolaylıkla kontrol edilmiştir. Borusal akış reaktöründe zaman gecikimi olmasınarağmen GMV kontrol sistemi ile pH kontrolü etkin olarak yapılmıştır.2006, 57 sayfa
Özet (Çeviri)
ABSTRACTMaster ThesispH CONTROL of a NEUTRALISATION PROCESS USING GENERALIZEDMINIMUM VARIANCE ALGORITHMBurcu ULUDEM RAnkara UniversityGraduate School of Natural and Applied Sciences Department of ChemicalEngineeringSupervisor : Prof. Dr. Mustafa ALPBAZNeutralization is a common and important operation in chemical plants, such as wastewater treatment,biotechnology, etc. The purpose of neutralization is to adjust the pH value for a certain requirement.This work describes pH control of acetic acid-sodium hidroxide neutralisation process using GeneralizedMinimum Variance Algorithm. This is a weak acid-strong base reaction which occurs in a tubular flowreactor. Sodium hydroxide flow rate was chosen as manipulated variable. It is very difficult to control outputvariables, because of existance of high dead time in tubular flow reactor.The ARMAX (Auto Regressive Moving Average Exegonuous) type model was used in this control system.The model parameters were obtained by sending PRBS signals at the on line and by using Biermanalgorithm. After calculated model parameters, the λ parameter of generalized minimum variance contolsystem was chosen as a tuning parameter. For various λ values, control experiments were achieved and thebest λ value was determined.After steady-state condition was realised in the system, positive and negative effects were given to acid flowrate and the experiments were done in the open-loop. First of all, dynamic behaviour of flow reactor wasinvestigated under the effects of acid flow rate changes and pH value with time was observed.. Then, controlanalysis were done for the same effects by using generalised minimum variance algorithm. For negative loadeffects, oscillations were occured and these were increased with higher values. On the other hand for positiveload effects, pH was easily controlled with using GMV control system.Although there is a high dead-time in a tubular flow reactor, GMV control system was effectively for pHcontrol.2006, 57 pages
Benzer Tezler
- Genelleştirilmiş minimum değişmeli kontrol stratejilerinin sürekli karşılaştırmalı bir reaktöre uygulanması ve en etkin ayarlanabilen değişkenin seçimi
Application of linear and nonlinear generalized minimum variance control strategies to a continuous stirred tank reactor and determination of most effective manipulated variable
MURAT GÜRAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Kimya MühendisliğiAnkara ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ YAVUZ BİLGESU
- Su bazlı boya üretim tesislerinin atık sularının arıtılmasında genelleştirilmiş minimum değişmeli (GMV) algoritma ile pH kontrolü
Generalized minimum variance (GMV) control of pH in wastewater treatment of waterborne paint production process
ŞULE CAMCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Kimya MühendisliğiAnkara ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE HAPOĞLU
- Genelleştirilmiş minimum değişmeli kontrol stratejilerinin bir borusal akış reaktörüne uygulanması ve optimum parametrelerinin bulunması
Başlık çevirisi yok
ÇAĞLA GÜRESİNLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Kimya MühendisliğiAnkara ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALE HAPOĞLU
- Genelleştirilmiş minimum değişmeli kontrol stratejisinin sürekli karıştırmalı bir reaktöre uygulanması ve optimum kontrol parametrelerinin bulunması
Application of generalized minimum variance control strategies to a continuous stirred tank reactor and determination of optimal control parameters
SEDA ERDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Kimya MühendisliğiAnkara ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ALPBAZ
- Sürekli karıştırmalı akım reaktöründe sodyum asetat üretiminin lineer olmayan genelleştirilmiş minimum değişmeli kontrolü
Nonlinear generalised minimum variance control of sodium acetate produce in continuous stırred tank reactor
H. RANA KAZANCIGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Kimya MühendisliğiGazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VECİHİ PAMUK