Buğdayda (Triticum aestivum L.) olgun embriyo kaynaklı kallus oluşumunu ve rejenerasyon kapasitesini etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of the factors affecting callus induction and regeneration capacity in mature embryo sourced wheat (Triticum aestivum L.)
- Tez No: 181525
- Danışmanlar: PROF.DR. SEVİM SAĞSÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Buğday, olgun embriyo kültürü, jel yapıcı madde, oksin tipi, kallus oluşumu, bitki rejenerasyonu.i, Wheat, mature embryo culture, gelling agent, auxin type, callus induction, plant regeneration.ii
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Tahıllarda genetik mühendisliği çalışmaları iyi bir bitki rejenerasyon sistemine bağlıdır.Buğdayda, olgunlaşmamış embriyolar en yaygın olarak kullanılan eksplant kaynağıolmakla birlikte, olgunlaşmamış embriyoların elde edilmesi için bazı koşullarınsağlanması gerekmekte ve kullanımı belli dönemlerle sınırlı kalmaktadır. Buna karşın,olgun embriyoların kaynağı olan tohumlar kolaylıkla temin edilebildikleri vedepolanabildikleri için yılın her döneminde çalışma olanağı sağlamaktadırlar. Ancak,olgun embriyolar eksplant kaynağı olarak kullanıldıklarında kallus oluşumu ve bitkirejenerasyon kapasiteleri genellikle düşük olmaktadır. Bu araştırmada, olgunembriyodan etkili bir kallus oluşumu ve bitki rejenerasyonu sistemi geliştirerek, bazıbuğday genotiplerinin doku kültürüne tepkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, Kırik, Gerek79, Sivas 111/33 ve Haymana 79 genotiplerinin olgun embriyoları kullanılmıştır.Araştırmada 3 oksin tipi (2,4-D, dikamba, pikloram), oksin tiplerinin 3 farklı dozu (2,5;3,0; 4,0 mg/l) ve 2 farklı jel yapıcı madde'nin (phytagel, agar) kallus oluşumuna ve bitkirejenerasyon kapasitesine ve yine iki farklı rejenerasyon ortamının (R1: 0,1mg/l 2,4-D +0,5 mg/l BA ve R2: 0,2 mg/l 2,4-D) bitki rejenerasyon kapasitesine olan etkileribelirlenmiştir. Kallus, embriyogenik kallus ve somatik embriyo oluşumuna ve bitkirejenerasyon kapasitesine genotipin, jel yapıcı maddenin, oksin tipleri ve dozlarınınetkileri çok önemli olmuştur. En yüksek kallus oluşumu Kırik genotipinde (%92,0), enyüksek bitki rejenerasyon kapasitesi ise Sivas 111/33 genotipinde (%78,7) meydanagelmiştir. Tüm genotiplerde kallus oluşumu ve bitki rejenerasyonu phytagel içerenortamlarda agar içeren ortamlardan daha yüksek olmuştur. Kallus oluşumunda ve bitkirejenerasyon kapasitesinde dikambanın, 2,4-D ve pikloramdan daha etkili olduğusaptanmıştır. Rejenerasyon ortamının rejenerasyon kapasitesine etkisi çok önemliolmuştur. En yüksek rejenerasyon kapasitesi R1 (0,1 mg/l 2,4-D + 0,5 mg/l BAP)(%76,5) ortamında meydana gelmiştir.2006, 84 sayfa
Özet (Çeviri)
Genetic engineering studies on cereals depend on a good plant regeneration system.While immature embryos are the most commonly used explant sources in wheat, certainconditions needs to be ensured/met in order to extract immature embryos, and they canonly be used in certain periods. On the other hand, since the seeds which are the sourcesof mature embryos can be procured and stored easily, they can be studied in all periods.However, when mature embryos are used as explant sources, callus induction and plantregeneration capacities are usually low. In this study, an effective callus induction andplant regeneration system have been developed from a mature embryo, and the reactionsof certain wheat genotypes to tissue cultures have been explored. For this end, themature embryos of Kırik, Gerek 79, Sivas 111/33 and Haymana 79 genotypes have beenused. In this study, the effects of 3 auxsin types (2,4-D, dicamba, picloram), 3 differentdoses (2,5; 3,0; 4,0 mg/l) of auxsin types and 2 different gelling agent (phytagel, agar)on callus induction and plant regeneration, as well as the effects of two differentregeneration medium (R1: 0,1mg/l 2,4-D + 0,5 mg/l BA and R2: 0,2 mg/l 2,4-D) onplant regeneration capacity have been determined. It has been found out that the effectsof genotype, gelling agents, auxin types and doses on the inductions of callus,embryonic callus and somatic embryo were very significant. The highest callusinduction has occurred in Kırik genotype (%92,0) while the highest plant regenerationcapacity has occurred in Sivas 111/33 genotype (%78,7). Callus induction and plantregeneration has been higher in all genotypes in the medium with phytagel than themedium with agar. It has been determined that dicamba is more effective than 2,4-D andpicloram on callus induction and plant regeneration capacity. The effect of regenerationmedium on regeneration capacity was very significant. The highest regenerationcapacity occurred in the medium of R1 (0,1 mg/l 2,4-D + 0,5 mg/l BAP) (%76,5).2006, 84 pages
Benzer Tezler
- Buğdayda (Triticum aestivum L.) somatik embriyogenesise epigenetik inhibitörlerin etkisi
Effects of epigenetic inhibitors on somatic embryogenesis in wheat (Triticum aestivum L.)
SÜMEYRA UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
BiyoteknolojiAtatürk ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT AYDIN
- Ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.)'da biyoteknolojik yöntemlerle çinko biyoyararlılığının artırılması
Increasing zinc bioavailability in bread wheat (Triticum aestivum L.) by biotechnological methods
ESMA YİĞİDER
Doktora
Türkçe
2023
BiyoteknolojiAtatürk ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT SİNAN TAŞPINAR
- Buğdayda (Tiriticum aestivum L.) protoplast izolasyonu, kültürü ve bitki regenerasyonu
Protoplast isolation, culture and plant regeneration on wheat (Triticum aestium L.)
AKİF ESKALEN
- Effect of 2,4-D and Dicamba on the callus production and regenaration of einkorn (Triticum monococcum ssp. monococcum) and bread wheat (Triticum aestivum L.)under boron toxicity
Bor Toksitesi altında 2,4-D ve Dicamba'nın siyez (Triticum monococcum ssp. monococcum) ve ekmeklik (Triticum aestivum L.) buğdayın embriyo kültüründeki kallus ve bitki rejenerasyonuna etkileri
FERDİ AĞIL
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
BiyolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUSRET ZENCİRCİ
- The effects of thidiazuron on callus development and organogenesis from mature embryos of selected Turkish bread and durum wheat varieties
Thidiazuronun seçilmiş Türk ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin olgun embriyolarından elde edilmiş kallus ve organ gelişimine etkisi
NİHAD YAQUBOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERTAÇ ÖNDE
PROF. DR. MURAT ÖZGEN