Geri Dön

Bilgisayar destekli malzeme ihtiyaç planlama sistemi ve uygulaması

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 18424
  2. Yazar: AYSEL POLAT(ÇELİKÖRS)
  3. Danışmanlar: PROF.DR. GÜNEŞ GENÇYILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1992
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

ÖZET Üretim sistemleri alanında uzun dönemli bir enformasyon ve otomas yon stratejisi saptamamış şirketlerin gelecekte var olma şansım yitir diklerini söylemek için fazla uzak görüşlü olmak gerekmiyor. Hatta bu yok oluş tarihini 1992 diye belirlemek de olası. Üretim ortamında çalışanlar“Değişme”nin değişmez kural olduğunu bilirler. Murphy' in ünlü kanunlarını imalat sektöründeki deneyimlerine da yandırdığı söylenir. Sürekli değişen bir ortamda fiziksel gerçeği an be an yansıtan ve yeni duruma göre olası sonuçları önceden gösterebilen bil gi sistemleri başarılı bir yönetimin en önemli rekabet silahı olmaktadır. Gelişmiş ülkelerde üretim teknolojileri önemli bir değişimden geç mektedir. Üretimde büyük bir hızla bilgisayar teknolojisine dayalı maki- nalar ve sistemler işlerliğe konulmaktadır. Bir ürünün tasarımından, planlamasına, üretimine ve satışına kadar uzanan değer zincirinin tümünün artık gözden geçirilmesi ve modernleştirilmesi söz konusudur. İşletme yö neticileri, ellerinde bulunan kıt kaynakları en iyi şekilde kullanmak, bu kaynakları etkin ve yararlı yatırımlara dönüştürmek, ileriye dönük plan ve programlarını hazırlamak üzere yönetim tekniklerine başvurmalıdırlar. Özellikle ticari kuruluşlardan daha farklı ve karmaşık yapısı olan sanayi işletmelerinde yöneticilerin başarısı teknolojik gelişmelerden yararlanma derecesine ve bu konuda geliştirilen tüm teknik ve yöntemlerden yararlan ma derecesine ve bu konuda geliştirilen tüm teknik ve yöntemlerden yarar lanma konusundaki girişimine ve değişen koşullara göre kendilerini yeni- liyebilmelerine bağlıdır. Bilindiği üzere, Üretim Yönetimi, bir işletmenin elinde bulunan malzeme, makina ve insangücü kaynaklarının belirli miktarlardaki mamulün istenilen kalitede, istenilen zamanda ve mümkün olan en düşük maliyetle üretiminin sağlanarak bir araya getirilmesi ile ilgilidir. Ekonominin te-- IV mel taşı olan üretimin verimliliğini arttırmak için insangücü, sermaye, makine ve malzeme gibi kıt kaynakların istenilen zamanda ve yerde, iste nilen miktarda bulundurulması ve kaynak israfının minimum seviyeye düşü rülmesi önem kazanmaktadır. Stok yönetiminde en önemli konu üretim planı (arz) ile satış tah minleri (talep) arasında dengenin sağlanması ve stok seviyelerinin asgari düzeyde tutulmasıdır. Stok kontrol sistemi olarak ilk akla gelen stokla rın önceden saptanan düzeye indiği zaman siparişlerinin verilmesi esasına dayanır. Ancak malzemeler için sipariş seviyesinin belirlenmesi, mamul taleplerine bağımlı olduğundan son derece zordur. Malzeme Gereksinme Planlaması MRP ile önceden mamul için gerekli hammadde, malzeme ve parça ların miktarları belirlenerek üretim programına göre siparişlerinin veri leceği zaman ve brüt miktarlar belirlenir. Eldeki mevcut malzemeler bek leyen iş emirleri dikkate alınarak net ihtiyaçlara dönüştürülür. Ancak uygulamada farklı büyüklükte, farklı organizasyon yapısına ve farklı bilgi akışına sahip işletmelerin her birine çözüm getirmek amacıy la mutlak ve tek modelin geçerliliği söz konusu olamaz. Bu nedenle, sis temin analiz edilerek problemlerin ve ihtiyaçların belirlenmesi çalışma nın başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Bu çalışmanın sonucunda malzeme ihtiyaçlarının müşteri siparişlerine göre ya da üretim planına göre alı narak alternatif raporlar üretilmesi ve bilgisayar desteğinde alınan bu raporların işletmenin finansal durumu da dikkate alınarak değerlendiril mesi sonucunda en uygun kararlar alınabilecektir. Belirli bir ekonomik değere sahip malzemelerin hareketlerinin izlenmesi ve en uygun şekilde kullanılmasını sağlamak için bilgisayar desteğinden yararlanarak yapılan malzeme yönetimi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada bilgisayar desteğinde yapılan malzeme yönetim sisteminin ana hatları iş lenmiş ve tasarlanan düşünceler aktarılmıştır.- v - Bu sistemin amacı; müşteri servisi ile birlikte satış potansiyeli nin arttırılması, envanter düzeylerini ve maliyetlerini azaltmak, üretim işlemlerinin verimliliğini arttırmak ve üretim planını değiştirme esnek liği kazandırılarak bilgisayar desteğinde alternatif raporlar üretmek ve bu raporlar doğrultusunda uygulanabilir kararlara gidebilmektir. Öncelikle işletmede sistem analizi çalışması yapılarak mevcut sis tem incelenmiş ve gereksinimler belirlenmiştir. Sadece muhasebe ve bordro uygulamalarının bir bilgisayarda yapıldığı bu işletmede istenen raporlama sisteminin üretilebilmesi için 3 terminalli bir bilgisayar sistemi öne rilmiş ve stok uygulamaları bu sistem üzerine uyarlanmıştır. Stok örgüt lenmesinin başlangıç noktasını ise stok kodlama sistemi oluşturmuş ve ve ri tabanı bunun üzerine kurulmuştur. Ayrıca malzemelerin hareket kodları nın kullanılmasıyla maliyet yerlerine göre akışı sağlanmıştır. Programda fiş girişlerine yönelik kullanılan başlıca seçenekler; 1. Verilen Malzeme Siparişlerinin Girişi 2. Malzeme Girişleri 3. Malzeme İadeleri 4. imalat Malzeme Çıkışı 5. Alınan Mamul Siparişlerinin Girişi 6. Mamul Çıkışı 7. Mamul İadeleri- VI - Malzeme gereksinimlerinin çıkarılması ile ilgili seçenekler; 1. Mamul Ağacının Tanımı 2. Mamul Ağacı Listesi 3. Üretim Planının Girişi 4. Malzeme Gereksinim Hesabı 5. Malzeme Gereksinim Listesi Mamulün yapısı tanımlanırken birim mamulde kullanılan hammadde ve malzemelerin birim miktarları ve birim maliyetleri tanımlanarak aynı za manda mamulün maliyetinin oluşturulması amaçlanmıştır. Üretim girişleri sadece gerçek üretimlere yönelik olarak düşünül memiş olup aşağıda verilen amaçlara yönelik olarak yapılabilir. 1. Önceden planlanan üretime göre girişler yapılabilir ve bu plan doğrultusunda malzeme ihtiyaçları belirlenebilir ve bütçe! eme ile aralarından seçim yapılabilir. 2. tş emirleri girilerek yapılması gereken gerçek üretime yöne lik malzeme gereksinimi saptanır ve alınan malzeme gereksinimlerinin am bardan çekilmesi sağlanabilir. 3. Satışları gerçekleşen mamullerde kullanılmış malzemelerin listesi ve maliyetlerinin alınmasına yönelik girişler yapılabilir. Ancak üretim girişlerinin yapıldığı bu dosyaların kullanım amacına yönelik olarak değişken dosya isimlerinde depolanması sağlanmıştır.- vn Böylece gerçek üretim öncesi, üretim aşamasında veya üretim sonra sında sistemden malzeme gereksinimlerine yönelik bilgi alınabilmesi ta sarlanmıştır. Yöneticilerin de bu bilgiler doğrultusunda daha rasyonel kararlar verebilmesi amaçlanmıştır. Malzeme yönetim sisteminin girdilerini Mamul ağacı bilgileri, Üre tim Planı ve Stok durum bilgileri oluşturur. 1. Mamul Ağacı Bilgileri Mamulü üretebilmek için kullanılan tüm parça, malzeme ve yarı ma mulleri ve bunların miktarları ile birim maliyetlerini içerir. Mamulün yapısını oluşturan mamul ağacı bilgileri, Malzeme Yönetim Sistemi veri yapısının ana dosyasını oluşturur. Mamul maliyetlerinin oluşturulması ve Üretim Planına göre belirlenecek malzeme ihtiyaçları, mamul ağacı dosya sında tanımlanan bilgilere bağımlıdır. 2. Üretim Planı Bilgileri Malzeme ihtiyaç sürecini çalıştıran bu mekanizmada müşteri sipariş leri ve/veya talep tahminine dayanan planlanan üretim bilgilerinin oluş turduğu ana plandır. Bu plan pazarlama ve imalat fonksiyonları arasındaki ilişkiyi belirler. Bu plan üzerinde yapılacak değişikliklerle malzeme ih tiyaç sistemine esneklik ve dinamiklik kazandırılabilir. 3. Stok Durura Bilgileri Malzeme, yarı mamul ve mamul stok seviyeleri hakkında güncel bilgi lerdir. Tüm stok girdi ve çıktıları bu dosya üzerinde güncel durumdadır. Envanter giriş ve çıkış fişlerinin güncel olarak işlenmesiyle fiili en vanter seviyelerinin bulunduğu bilgilerdir. Malzeme gereksinim miktarla-- vın - rımn doğruluğu, güncel mevcut malzeme miktarlarının doğruluğuna bağlı dır. Bu nedenle, malzeme, yarı mamul ve mamul ambar giriş ve çıkışlarının düzenli bir şekilde girilmesi ve stok dosyalarının güncel tutulması Mal zeme Yönetim Sisteminin ön koşuludur. Bu sistemin çıktıları, üç ana kategoride alınabilen alternatif ra porlar ile özetlenebilir. 1. Üretim Planı Raporları Görülen müşteri siparişlerinin ve "talep tahminlerinin bilgisayar desteğinde sorgulama yöntemiyle sipariş tarihleri veya mamul kod sırasın da alınan listelerdir. Üretim programı hazırlanırken üretim kapasitesi ve mevcut mamul miktarları dikkate alınarak üretim programı ve iş emirleri bu liste yardımı ile hazırlanabilir. Ayrıca planlanan üretimlerin belirli dönemlerde fiili üretimler ile karşılaştırılması sağlanır. Düzensizlikle rin belirlenerek önlemlerinin alınması sağlanır. 2. Stok Durum Raporları Hammadde, yardımcı madde, yarı mamul ve mamul seviyelerinin fiili durumları minimum veya maksimum seviyeleri dikkate alınarak elde edilen raporlardır. Ayrıca gerçekleşen stok hareketlerinin sorgulama yöntemiyle bilgisayar desteğinde alınabilen çok amaçlı raporlardır. Böylece üretim sistemi içinde fiili olarak gerçekleşmiş performans bilgileri alınabildi ği gibi maliyetlerin muhasebeleştirilmesini sağlayan raporlar alınabilir. Sonuç olarak bilgisayar desteğinde malzeme yönetim sisteminin kul lanılmasıyla elde edilen yararlar şunlardır:- IX 1. Malzeme Yönetim Sisteminde müşteri siparişleri ve/veya talep tahminleri yoluyla belirlenen brüt ihtiyaçlar ve eldeki stok miktarları ve emniyet seviyesi dikkate alınarak net malzeme ihtiyaçları belirlenir. 2. Malzemelerin istenilen zamanda işletmede olmasını sağlayarak üretimde atıl zamanın azaltılması ve üretim verimliliğinin artırılması sağlanır. 4. Hammadde seviyeleri minimum düzeyde tutularak stok mali yetleri azaltılır, stoklara yatırılmış sermaye tasarrufu işletmenin diğer amaçlarında kullanılarak sermaye verimliliği artırılır. 5. Müşteri siparişlerine ve talep tahminlerine bağımlı olan mal zeme ihtiyaçları için hazırlanmış üretim planının değiştirilebilme esnek liği ile alternatif raporlar üretilebilir. Bunların arasından günün iş letme koşullarına en uygun ve uygulanabilir alternatifin karar verici ta rafından seçimi sağlanır. Bu sistemin başarısı yöneticilerin vereceği kararlara son derece bağlıdır. Bu kararların başarısı ise sistemden alınan bilgilere bağlı olacaktır. Bu bilgiler ise sadece malzemeler ile ilgili veri tabanı olarak sı nırlandırılamaz. Malzeme yönetimini üretim yönetiminden hatta işletmenin pazarlama, finans ve personel yönetiminden soyutlayanlayız. Çünkü bu bi rimler birbirlerini etkilemekte, bir sistemin çıktısı diğer sistemin gir disini oluşturmaktadır. Bu nedenle sisteme çözüm ararken sistem yaklaşımı kullanılarak işletmeye bir bütün olarak bakılması, alt birimler arasın daki ara kesitlerin belirlenmesi ve bütünleşik çözüm aranma düşüncesi bu konuda çalışanlara temel oluşturmalıdır.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    10067

    Bilgisayar destekli malzeme ihtiyacı planlaması

    Başlık çevirisi yok

    TURAN MOLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    Sayısal Yöntemler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YILMAZ TULUNAY

  2. Tez No

    62024

    Malzeme ve üretim kaynakları planlamasında modern teknikler: MRP ve MRPII ve Netaş uygulaması

    Başlık çevirisi yok

    TÜLİN ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    İşletmeYıldız Teknik Üniversitesi

    İşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMET SABİT BARUTÇUGİL

  3. Tez No

    134063

    MRP-II sistemine denizcilik sektöründe bilgisayar destekli uygulaması

    MRP-II application shipping industry by computer support

    HAKAN USTA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN TÜRKBEY

  4. Tez No

    733201

    Shipyard productivity evaluation with key performance indicators

    Tersane üretim verimliliğinin temel performans göstergeleri ile değerlendirilmesi

    ÜMRAN BİLEN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEBNEM HELVACIOĞLU

  5. Tez No

    99712

    Üretim planlama ve kontrol çalışmalarında malzeme ihtiyaç planlaması ve montaj sanayisinda bir uygulama

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ERGUN ÇARIKÇIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    İşletmeDokuz Eylül Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKİNAZ GÜMÜŞOĞLU

Geri Dön