Farklı fide üretim sistemlerinin tütün (Nicotiana tabaccum L.), kekik (Origanum onites L.) ve oğulotu (Melissa officinalis L.) bitkilerinde verim ile bazı kalite özelliklerine etkileri
Effects of different seedling production methods on yield and some quality components in tobacco (Nicotiana tabaccum L.), thyme (Origanum onites L.) and lemon balm (Melissa officinalis L.)
- Tez No: 185813
- Danışmanlar: PROF. DR. KUDRET KEVSEROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Tütün, Oğulotu, Kekik, Fide, Fidelik, Tobacco, lemon balm, thyme, seedling, seedbed
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu çalışmada, Solanaceae familyasına ait TN-97 Burley ve Nail tütün genotipleri(Nicotiana tabacum L.) ile Labiateae familyasına ait Kekik (Origanum onites L.) veOğulotu (Melisa officinalis L.) bitkilerinde, farklı fide yetiştirme sistemlerinin verim vebazı kalite kriterlerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma 2003 ve 2004 yıllarında çiftçişartlarında yürütülmüştür.Araştırmaya konu olan 4 bitki çeşidinde açık yastık, örtü altı ve su tünelifidelikleri denenmiştir. Araştırma sürecinde, 3 tip fidelikten elde edilen fidelerde;Toprak Altı Yaş Ağırlık, Toprak Üstü Yaş Ağırlık, Toplam Yaş Ağırlık, Toprak AltıKuru Ağırlık, Toprak Üstü Kuru Ağırlık, Toplam Kuru Ağırlık, Kök Boyu, Fide Boyu,Gövde Kalınlığı, Yaprak Alanı, Fide Tutma Oranı, Net Asimilasyon Oranı, Toprak ÜstüAğırlık Oranı (TÜAO), Kök Ağırlık Oranı (KAO) ve Fide Yetişme Süresi özellikleribelirlenmiştir. Elde edilen fideler tarlaya şaşırtıldıktan sonra tütün çeşitleri için BitkiBoyu, Yaprak Boyu ve Yaprak Eni, Yaprak Sayısı, Gövde Kalınlığı, Nikotin çeriği,Şeker çeriği, Kül Oranı ve Verim kriterleri, Oğulotu ve Kekik için ise Bitki Boyu, TazeHerba Verimi, Drog Herba Verimi, Drog Herba Oranı, Drog Yaprak Oranı, DrogYaprak Verimi, Uçucu Yağ Oranı ve Uçucu Yağ Verimi kriterleri incelenmiştir.Araştırma sonuçlarına göre; Burley tütünü, su tüneli fideliğinde toplam yaş vetoplam kuru ağırlıkta en yüksek üretimi verdiği, kök ve fide boyunun da en yüksekolduğu tespit edilmiştir. Fide yetiştirme sistemlerinde Burley fidelerinin net asimilasyonhızları, ortalamalarının 3.3-6.1 arasında, toprak üstü ağırlık oranı ortalamalarının da0.942-0.955 arasında değiştiği belirlenmiştir. Örtü altı ve su tüneli fidelikleri, fideyetişme süresini açık yastık fideliğine göre daha da kısaltmıştır. Tarla dönemibulgularında ise, ele alınan kriterler bakımından, su tüneli ve örtü altı fideliklerindenyetişen bitkilerde benzer özellikler tespit edilmiştir.Oriental tütün olan Nail hattında toplam yaş ağırlık ortalamaları 3.88-8.18 g/fide,toplam kuru ağırlık ortalamaları 0.261-0.475 g/fide, kök boyu ortalamaları 3.15-11.25cm, fide boyu ortalamaları 11.4-15.5 cm, yaprak alanı ortalamaları 166.9-121.4 cm2aralıklarında değişim göstermiştir. Fide yetiştirme sistemlerinin ele alınan bu kriterlereetkisinin, önemli olduğu ve en yüksek değerlerin su tüneli fideliğinden alındığı tespitedilmiştir. Örtü altı ve su tüneli fidelerinin, açık yastık fidelerine nazaran daha hızlıasimilasyon yaptıkları belirlenmiştir. Fidelik sistemlerinin, fide tutma oranına etkisi deiiönemli düzeyde bulunmuştur. Tarla aşamasında, 3 tip fidelikten gelen bitkilerde, gövdekalınlığı, kuru yaprak verimi, nikotin oranı ve şeker oranı özellikleri arasında önemlidüzeyde farkın olduğu, buna karşın bitki boyu, yaprak boyu, yaprak eni, yaprak sayısıve kül oranı özellikleri arasındaki farkların önemsiz olduğu belirlenmiştir.Oğulotu bitkisinde, toplam yaş ağırlık ortalamaları 1.39-2.24 g/fide, toplam kuruağırlık ortalamaları 0.294-0.437 g/fide, kök boyu ortalamaları 3.80-5.89 cm, fide boyuortalamaları 4.0-10.3 cm, aralıklarında değişim göstermiştir. Fide yetiştirmesistemlerinin ele alınan bu kriterlere etkisinin, önemli olduğu ve en yüksek değerlerinörtü altı fideliğinden alındığı tespit edilmiştir. Kekik fidelerinde ise, toplam yaş ağırlıkortalamaları 0.482-0.890 g/fide, toplam kuru ağırlık ortalamaları 0.094-0.169 g/fide,kök boyu ortalamaları 3.6-4.5 cm, fide boyu ortalamaları 4.98-10.45 cm, aralıklarındadeğişim göstermiştir. Fide yetiştirme sistemlerinin ele alınan bu kriterlere etkisinin,önemli olduğu ve en yüksek değerlerin örtü altı fideliğinden alındığı tespit edilmiştir.Ayrıca ilk yıl kekik fideleri su tüneli sisteminde yeterli sayıda çıkış yapamamıştır.Ancak, fide tutma oranı, her iki bitkide de en yüksek değeri su tüneli sistemindeyetiştirilen fidelerde göstermiştir. Tarla devresinde, drog yaprak verimi bakımından heriki bitkide de su tüneli ve örtü altı fideliklerinde yetiştirilen bitkiler, açık yastıkbitkilerinden daha yüksek değerlere ulaşmışlardır. Ortalamalar bakımından uçucu yağoranlarına, fide yetiştirme sistemlerinin etkisi önemsiz olmuş ancak drog yaprak verimiyüksek olan su tüneli ve örtü altı bitkilerinden açık yastık bitkilerine nazaran daha fazlamiktarda uçucu yağ verimi alınmıştır.Genel olarak sonuçlar değerlendirildiğinde; tütün çeşitleri için, su tünelifideliğinin uygun olduğu, oğulotu ve kekikte ise örtü altı fide yetiştiriciliğinin öneçıktığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted out to determine the effects of different seedlingproduction methods on yield and some quality components of two tobacco (Nicotianatabaccum L.) and one thyme (Origanum onites L.) and lemon balm (Melisa officinalisL.) cultivars, during two consecutive years under farm conditions.Open seedbed, greenhouse seedbed and float system were tested as experimentalfactors for these four cultivars. Fresh root weight, Fresh Stem Weight, Total FreshWeight, Dry Root Weight, Dry Stem Weight, Total Dry Weight, Root Length, StemLenght, Stem Diameter, Seedling Leaf area, Seedling Survival Ratio, Net AssimulationRatio, Stem Weight Ratio, Root Weight Ratio and Seedling Production Time ofSeedlings from the seedbeds were determined for each cultivar. Plant Height, LeafHeight and Leaf Width, Number of Leaf, Plant Steam Diameter, Nicotine Ratio, SugarRatio, % Ash and Yield for tobacco plant and Plant Height, Fresh Herb Yield, DrogHerb Yield, Drog Herb Ratio, Drog Leaf Ratio, Drog Leaf Yield, Volatile Oil Ratio andVolatile Oil yield for Thyme and Lemon balm of field grown plants established fromseedlings were also examined.Float system established seedlings produced the highest total wet and dry weightsand the tallest root and plant height in Burley tobacco. Net assimulation rate was 3.3-6.1, weight of aerial parts was 0.942-0.955 depending on seedling methods. Seedlingperiod was shortened by greenhouse seedbed and float system. Plants established fromgreenhouse seedbed and float system derived seedlings produced similar values for theparameters tested under field conditions.Total fresh weights was 3.88-8.18 g/seedling, total dry weight was 0.261-0.475g/seedling, root height was 3.15-11.25 cm, seedling height 11.4-15.5 cm.,leaf areawas166.9-121.4 cm2 for the oriental tobacco cultivar Nail. The effect of seedlingproduction methods on parameters tested was found to be significant and float systemmethod resulted in the highest values. It was determined that greenhouse seedbed andfloat system derived seedlings performed faster assimulation. Seedling survival wassignificantly affected by seedling production methods. Plants established from seedlingsvaried with stem thickness, dry leaf yield, nicotine and rate, however, they were similarin terms of plant height, leaf height and width, leaf number per plant and ash ratio underfield conditions for all seedling production methods.iiIn lemon balm, total fresh weights was 1.39-2.24 g/seedling, total dry weight was0.294-0.437 g/seedling, root height was 3.80-5.89 cm, seedling height 4.0-10.3 cm. Theeffect of seedling production methods on parameters tested was found to be significantand greenhouse seedbed method resulted in the highest values. The seedling productionmethods significantly affected the seedling characters. Similarly, total fresh weights was0.482-0.890 g/seedling, total dry weight was 0.0947-0.1699 g/seedling, root height was3.6-4.5 cm, seedling height 4.98-10.45 cm, in thyme. The effect of seedling productionmethods on parameters tested was found to be significant. In first year, thyme seeds alsofailed to emerge, however, seedling survival was the highest for float system in bothplants. Plants established from greenhouse seedbed and float system derived seedlingsproduced higher drog leaf yield when compared to open seed bed derived ones. Theeffect of seedling production methods on essential oil rate was found to be insignificanthowever, float system and greenhouse seedbed derived plants whose leaf yield werehigher produced higher volatile oil yield than that of open seedbed derived ones.To conclude, float system for tobacco and greenhouse seedbed for thyme andlemon balm were recommended as suitable seedling production methods.
Benzer Tezler
- Fide üretim tesislerinde kullanılan viyole ekim sistemlerinin teknik özelliklerinin ve kullanımında yaşanan sorunların belirlenmesi
Determination of technical specifications and problems encountered in their use of tray seeding systems using in seedling cultivation facilities
BURAK YILDIZGÖRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiTarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVUT KARAYEL
- Çeşitli mikro besin elementi içeren sodyum karboksimetil selüloz ve κ-karragenan hidrojel sistemlerin geliştirilmesi ve etkinliklerinin incelenmesi
Development of sodium carboxymethyl cellulose and κ-carrageenan hydrogel systems containing various micronutrients and investigation of their effectiveness
GÜLEN OYTUN AKALIN
- Su kültürü ve tarla şartlarında yetiştirilen çilek bitkilerinden yavru fide üretimi imkanları üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
TEMEL YALÇIN
Doktora
Türkçe
1994
ZiraatAtatürk ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM GÜLERYÜZ
- Organik sebze fidesi üretiminde kullanılan yetiştirme ortamı ve kök bakterilerinin fide gelişimi ve serada bitki yetiştiriciliği üzerine etkileri
Effects of growing media and rhizobacteria used in organic seedling production on seedling growth and greenhouse plant growing
MEHMET CAN MALKOÇLU