Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii glov.(Homoptera:aphididae))'nin İzmir ve Manisa illerinde pamuktaki biyolojisi ve populasyon dalgalanmalarını etkileyen faktörler üzerinde araştırmalar
Investigations on the biology of cotton aphid (Aphis gossypi glov.) (Homoptera:aphididae) on cotton and the factors affecting its population trends in İzmir and Manisa (Turkey)
- Tez No: 18779
- Danışmanlar: PROF.DR. FEYZİ ÖNDER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1991
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
ÖZET 1988-199J yıllarında yürütülen bu çalışmayla Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii Glöv. ) *nin İzmir ve Manisa ille rinde pamuk bitkisindeki biyolojisiyle bu türün populasyon dalgalanmaları ve bu dalgalanmalara etki. eden faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. A. gossypii 'nin biyolojisi hem doğa ve hem de iklim odası koşullarında, izlenmiştir. İklim odalarındaki çalışmaları 16 ;8 L:D? %S0-5 orantılı nem ve 18±1°G, 24±1 G, 30İ1°C sıcaklıklarda yapılmış ve bu koşullarda zararlının I.nimf döneminden ergin oluncaya ve ilk nimfini ve rinceye kadar geçen gelişme süreleri saptanmıştır. Elde edilen değerler t(T-C)=Th G formülüne uygulanarak zararlının gelişme eşiği ve sıcaklık sabitesi hesaplanmıştır. Daha sonra Bornova koşullarında pamuk bitkisindeki teorik döl sayısıyla yine Bornova'da doğa koşullarındaki döl sayısı ve bu döllerin başlangıç ve bitiş tarihleri bulunmuş tur. Gelişme eşiği G=7.53°G, sıcaklık sabitesi 102.92 gün* derece olarak hesaplanan A. gossypii'nin Bornova koşullarında pamuk bitkisinde, teorik olarak 26 döl verebileceği, 27. dölünü ise tamamlayamayacağı hesaplanmıştır. Zararlının Bornova'da 1989 yılanda doğa koşullarında pamuk bitkisinde 21 döl verdiği, 22. dölünü ise tamamlayamadığı görülmüştür. A. gossypii 'nin kışı ergin kanatsız dişi formunda Çoban çantası, Yabani ebegümeci, Ayva ve hasattan sonra tarlada kalıp yeniden sürgün veren pamuk bitkilerinde geçirdiği saptanmış, yapılan kontrollerde nimflerine ve yumurtalarına rastlanmamıştır.A.gossypii'nin pamuk bitkisindeki, populasyon dalgalanmalarının ortaya konması amacıyla Manisa-Beydere Pamuk Deneme ve Üretme istasyonu Müdürlüğü ile İzmir-Menemen Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü bünyesindeki 20' şer dekarlık pamuk alanlarında haftalık olarak periyodik sayımlar yapılmıştır. Pamuk bitkilerinde doğal zararlı bulaşması saptanmadığından sayımlarda vejetasyon boyunca silindir şeklindeki sarı yapışkan tuzaklarda yakalanan kanatlı bireyler esas alınmıştır. A.gossypii'nin kanatlı bireylerinin populasyon dalgalanmalarına sıcaklık, orantılı nem, yağış ve ışık gibi abiyotik faktörlerle, pamuk çeşidi, doğal düşmanlar ve karıncalar gibi biyotik faktörlerin etkileri de bu araştırmayla incelenmiştir. Doğal düşmanlardan Neuroptera takımının Chrysopi- dae familyasından A.carnea; Coleoptera takımının feci ne llidae familyasından P.luteorubra, S.subvillosus, S.interruptus, S.apetzi, P. quatuordecimpunctata. E.nig- romaçulatus, H.variegata, 3. septempunetata; Heteroptera takımının Nabidae familyasından N.pseudoferus; Lygaeidae familyasından G. line ola; P.erythrooephalus; Anthocoridae familyasından O.niger, O.horvathi; Miridae familyasından ise D.pallens türleri saptanmıştır. A.gossypii ile ilişkisi saptanan karıncalardan ise L. brunneus, A. frauenfeldi, P.pygmaea, 0. kie senvre 1 1eri ve G.nodus türleri belirlenmiştir.SUMMARY INVESTIGATIONS ON THE BIOLOGY OF COTTON APHID (APHIS GOSSYPII GLOV. ) (HOMOPTERAj APHIDIDAE) ON COTTON AND THE FACTORS AFFECTING ITS POPULATION TRENDS IN İZMİR AND MANİSA (TURKEY) This study has been carried out in Izmir and Manisa districts during the years of 1988-1 991. By this study, the biology of the cotton aphid (Aphis gossypii Glov.), the fluctuations of its populations, and the factors af fecting on the fluctuations have been aimed at. The biology of A.gossypii has been investigated both in the field and laboratory. Laboratory studies have been realised under the conditions of 18*10C, 24*10C, 30±1°C with 60*5 #R.H. and 16:8 L:D. Under these condi tions, generation periods have been determined. After this, development threshold and thermal constant have been calculated according to the formula of t(T-C)=ThC. Therotical annual generation numbers have been estimated taking the climatic conditions of Bornova( Izmir) into account with their initial and final dates. On the other hand, real annual generation numbers have been determined under natural conditions in Bornova. The development threshold has been calculated as being 7«53°C. The thermal constant of this species was 102.92 day. degree. Theoretical annual generation numbers have been calculated as being 26 for Bornova. A.gossypii completed 21 generations on cotton under the natural conditions of Bornova in 1989.
Özet (Çeviri)
SUMMARY INVESTIGATIONS ON THE BIOLOGY OF COTTON APHID (APHIS GOSSYPII GLOV. ) (HOMOPTERAj APHIDIDAE) ON COTTON AND THE FACTORS AFFECTING ITS POPULATION TRENDS IN İZMİR AND MANİSA (TURKEY) This study has been carried out in Izmir and Manisa districts during the years of 1988-1 991. By this study, the biology of the cotton aphid (Aphis gossypii Glov.), the fluctuations of its populations, and the factors af fecting on the fluctuations have been aimed at. The biology of A.gossypii has been investigated both in the field and laboratory. Laboratory studies have been realised under the conditions of 18*10C, 24*10C, 30±1°C with 60*5 #R.H. and 16:8 L:D. Under these condi tions, generation periods have been determined. After this, development threshold and thermal constant have been calculated according to the formula of t(T-C)=ThC. Therotical annual generation numbers have been estimated taking the climatic conditions of Bornova( Izmir) into account with their initial and final dates. On the other hand, real annual generation numbers have been determined under natural conditions in Bornova. The development threshold has been calculated as being 7«53°C. The thermal constant of this species was 102.92 day. degree. Theoretical annual generation numbers have been calculated as being 26 for Bornova. A.gossypii completed 21 generations on cotton under the natural conditions of Bornova in 1989.70 It has been determined that the apterae females of A.gossypii have overwintered on the plants such as Capsella bur s a-p ast oris, Malva sylvestris, Cydonia vul garis, and Gossypium hirsitum. The nymphs and the eggs of this species could not have been encountered in Izmir and Manisa districts. To be able to determine the population fluctuations of A.gossypii weekly recordings have been made in cotton fields in Menemen(Izmir) and in Beydere (Manisa). All countings were made on cylindrical yellow sticky traps during cotton growing periods in 1988 and 1989. By this study the effects of abiotic factors such as temperature, relative humidity, rainfall and light on the population fluctuations have also been investigated along with the effects of biotic factors such as cotton variety, natural enemies and ants. Among the natural enemies Anisochrysa carnea Steph. (Neuroptera:Chrysopidae)$ Platynaspis luteorubra(Gz. ), Scymnus subvillosus(Gz.), S.interruptus(Gz.), S.apetzi Muls., Propyl aea quattuordecimpunctata(L. ), Exoohomus nigromaculatus(Gz. ), Hippodamia variegata(Gz. ), Coccinella septempunctata(L.)(Coleoptera;Coccinellidae); Habis pseu- doferus Rem. (Heteroptera;Nabidae)t Geocoris lineola (Rb.), Piocoris erythrocephalus(P.-S. ) (Heteropter a: Lygaeidae)j Orius nigerCW. ), O.horvathi (Reut. ) (Heteropter a: Anthocor idae ){ Deraeocoris pallens Reut. (Heteropter a: Miridae) have been found. Lasius brunneus(Latr. ), Acantholepis fraunfeldi (Mayr.), Plagiolepis pygmaea(Latr.), Camponotus kiesen- wetteri Rog. and Cataglyphis nodus(Brul. KHymenoptera: Formicidae) have been determined as being ant species related to A.gossypii.TEZ İÇİHDE YER ALAN BİTKİLERİN BİLİMSEL KARŞILIKLARI Türkçe isim Bilimsel isim Ağaçhatmi Ayva Biber Oehri Çoban çantası Gülhatmi Hıyar Hin tasması Kuzukulağı Pamuk Patlıcan Renkdeğiş tiren agaçhatmi Selastrus Suriye ağaçhatmisi Yabani ebegümeci Yavşanotu Familya Malvaceae Rosaceae Solanaceae Rhamnaceae Hibiscus sp. Oydonia vulgaris Capsicum annuum Rhamnus sp. Capsella bursa-pastoris Cruciferae Althaea rosae Cucumis sativus Piper betle Rumex sp. Gossypium hirsitum Solanum melongena Hibiscus mutabilis Gelastrus sp. Hibiscus syriacus Malva silvestris Veronica sp. Malvaceae Cucurbitaceae Piperaceae Polygonaceae Malvaceae Solanaceae Malvaceae Celastraceae Malvaceae Malvaceae Scrophulariaceae-TEŞEKKÜR Araştırma yapmak istediğim bu konuyu doktora tezi olarak veren ve desteğini esirgemeyen Sayın Hocam Prof. Dr. Feyzi ÖNDER'e; değerli katkılarını gördüğüm Sayın Hocam Prof.Dr.Cezmi ÖNCÜER'e ve Sayın Hocam Prof. Dr. Seval TOROS'aj yardımlarını aldığım Sayın Hocam Prof. Dr.Nihat AKTAÇ'aj Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü olanaklarından yararlanmamı sağlayan Enstitü Müdürü Sayın Dr. Coşkun SAYDAM' a$ Beydere Pamuk Deneme ve üretme îstasyonu ile Menemen Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü pamuk alanlarında çalışmaların yürütülmesine olanak sağlayan kurum müdürlükl erine j konunun seçimi ve yönlendirilmesinde yardımcı olan Sayın jale CENGİZ* e $ değerli yardımlarda bulunan Entomoloji Şube Şefi Dr. Aydın ZÜMREOĞHJ 'naj laboratuvar çalışmaları sırasında yardımlarını gördüğüm Sayın Belgin ÖZMEN'ej fotoğrafla rın hazırlanmasında titiz çalışmalarından dolayı Sayın İsmail ÖZBEK'e ve Sayın Doç. Dr. Ali ÜJNAL'a; çalışmalar sırasında yakın ilgisini gördüğüm Sayın îsmail MENGEN' e ve Sayın Bahriye HEPDURGUH'a; tezin yazımını titizlikle gerçekleştiren Sayın Kadriye MUHARREMOGIÜ 'na teşekkür lerimi sunmayı bir borç bilirim.
Benzer Tezler
- Kırıkhan (Hatay) ve çevresinde pamuk üretim alanlarında zararlı emici böceklerin ve predatörlerinin populasyon gelişmelerinin araştırılması
Investigation of sucking insect pest and their predators in cotton production area in Kırıkhan (Hatay) province
HALUK YAŞARER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ZiraatMustafa Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ERDAL SERTKAYA
- Şanlıurfa ilinde pamukta zararlı olan yaprak pireleri, yaprakbiti ve beyazsineğin popülasyon yoğunluğuna bitki aktivatörünün etkisinin belirlenmesi
Determination of effect of plant activator againstthe population density of leafhoppers, aphi̇ds and whiteflies that harmful insects on cotton in Şanlıurfa province
MUSTAFA MELİK
- Avcı böcek Chrysoperla carnea (Stephens) (Neuroptera: chrysopidae) ile pamuk yaprak biti Aphis gossypii glov. (Homoptera: aphididae) arasındaki ilişkiler üzerinde araştırmalar
Investigations on the interactions between Chrysoperla carnea (Stephens) (Neuroptera:Chrysopidae) and cotton aphid aphis gossypii glov. (Homoptera:Aphididae)
SALİH YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN GÖÇMEN
- Bazı pamuk zararlılarının pamuk çeşidi ve ilaçlama sayısına bağlı olarak populasyon gelişmesinin araştırılması
A Research on population development of some cotton pests in relation to various cotton varieties and number of insecticide applications
KADRİYE ÜLGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN GÖÇMEN