The Ottoman geographer Osman B. Abdülmennan and his vision of the world in Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya (Ca. 1749-1750)
Osmanlı coğrafyacısı Osman B. Abdülmennan ve onun Tercüme-i Kitab-ı coğrafyası'ndaki (Ca. 1749-1750) dünya tasavvuru
- Tez No: 188975
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. DERİN TERZİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
Bu tez onsekizinci yüzyıl Osmanlı coğrafya literatürünün az bilinen bir örneğiniincelemektedir: Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya, Copernic'ci teoriye zengin referanslarladolu kapsayıcı bir dünya atlası. Çok büyük ihtimalle Batı Avrupa kökenli olan ve dahasonra İslam'a dönen Osman b. Abdülmennan, bu coğrafya çalışmasını 1749-1750 yıllarıcivarında, Belgrad Divanı'nın ikinci tercümanlığı resmi görevinde bulunurkentamamlamıştır. Bu çalışma, Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya'nın seçilmiş bazı bölümlerinindikkatli bir analizi yoluyla, Osman b. Abdülmennan'ın kitabının, Bernhard Varenius'unGeographia Generalis'ı ile Nicolas Sanson'un Geographic Description of all the Worldadlı eserlerinden yapılan bir derleme olduğunu, daha önce iddia edildiği gibi sadeceVarenius'un kitabının basit bir tercümesinden ibaret olmadığını iddia etmektedir.Üstelik, aynı zamanda, Osman b. Abdülmennan yazarlık işlevi de üstlenmiştir. Orijinalmetinlerin sadece belli bölümlerini çevirirken, özgül sunuş formlarını değiştirmiş vekendisi de kaydedeğer bilgiler eklemiştir. Bu çalışma, Osman b. Abdülmennan'ınyaptığı editorial seçimleri ve özgün müdahalelerini dikkatlice inceleyerek, Tercüme-iKitâb-ı Coğrafya'nın bir yandan yazarın ?Doğu? ile ?Batı? arasında bir kültürel aracıolarak üstlendiği rolden, diğer yandan Osmanlı yönetici elitlerinin politik ve entellektüelilgilerinden derin bir biçimde etkilendiğini iddia etmektedir. Daha genel bir anlamda butezin amacı onsekizinci yüzyılın ilk yarısındaki coğrafi araştırmaların, ?kitlesel? atlasüretiminin ve Batı Avrupa'daki coğrafi çalışmaların tercümesi faaliyetinin daha genişsosyal ve politik süreçlerin bir sonucu olduğunu göstermektir. Klasik ?batılılaşma?paradigmasının dışına çıkılıp, Osmanlı kartograflarını/coğrafyacılarını Batı Avrupadüşüncesinin basit birer tekrarcısı ve uygulayıcısı olarak görmeden, bu döneminOsmanlı coğrafya literatürünün, global olduğu kadar yerel akımlar tarafından daşekillendirildiği ve bu bağlamda sözkonusu coğrafya yazınının Batı Avrupa'dagerçekleşen yeni coğrafi dönüşümle aralarında, genelde kabul edilenden daha fazlabenzerlik olduğu iddia edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines a little known example of eighteenth-century Ottomangeographical literature: Tercüme-i Kitâb-ı Coğrafya, a comprehensive world atlas withextensive references to Copernican theory. Osman b. Abdülmennan, who was a convertto Islam and who was most probably of western European origin, completed thisgeographic treatise ca. 1749-1750, while he was the second official translator of theBelgrade Council. Through a careful analysis of selected parts of the Tercüme-i Kitâb-ıCoğrafya, this study demonstrates that Osman b. Abdülmennan?s book was a translationof the combined edition of the works of Bernhard Varenius? Geographia Generalis andNicolas Sanson?s Geographic Description of all the World, and not solely of the first ofthese texts, as has been previously claimed. At the same time, however, Osman b.Abdülmennan exercised an authorial function. He transferred only specific parts of theoriginal texts, while he changed the presentation form and added significant information.By examining carefully the editorial choices and authorial interventions made by Osmanb. Abdülmennan, this study further argues that the Tercüme-i Kitâb-ı Coğrafya wasdeeply informed by the author?s role as cultural intermediary on the one hand and by theintellectual and political concerns of the Ottoman ruling elite, with whom he wasaffiliated, on the other. In a more general sense, the goal of this thesis is to show that thegeographic quest of the first half of the eighteenth century, namely ?mass? atlasproduction and translations of western European geographical works, was the outcomeof wider social and political processes. Against the dated notion of ?westernization? andwithout regarding the Ottoman cartographers/geographers as simple mouthpieces ofwestern European thought, it is further argued that the Ottoman geographic literature ofthis period was shaped as much by global as by local currents and in this regard bears acloser resemblance to the new geographic turn taken in western Europe than is generallyaccepted.
Benzer Tezler
- M. M. Futeyyih'in Necd El-İhvan Fırkası veya bugünkü Vehhabilik isimli eseri ışığında Necd İhvanı Teşkilatı ve son Suud Devletinin kuruluşu
The organisation of the ikhwan of Najd and the establishment of the last saudi state in the light of the work of M. M. Futayyih entitled Najd al-İkhwan firkasi veya bugünkü Vehhabilik
OSMAN DEMİRCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TarihMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ BÜYÜKKARA
- 19. yüzyılda oryantalist ressamların eserlerinde çini sanatı
Representation of 19th century the art in the works of orientalist artists
ZEHRA BEGÜM ÖZMİMAR MALTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarSakarya ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MESUDE HÜLYA DOĞRU
- Râzizâde Münîb'in Fihrist-i Düvel adlı eserinin transkripti ve değerledirmesi
Başlık çevirisi yok
ABUZER TURHAN
- Vehhabilik ve arka planı: Başlangıçtan II. Suûd Devleti'ne kadar
Wahhabism and his background: From the beginning until the II. Saudi state
RİFAT TÜRKEL
Doktora
Türkçe
2013
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN KARADENİZ
- Saçaklızâde Mehmed Efendi'nin 'Risâle fi'l-ittilâi alâ ba'zi'd-desâisi'l-vâkıati fi'l-beyzâvî' adlı eseri -tahkik ve değerlendirme-
Başlık çevirisi yok
ALİ OSMAN UŞAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇİÇEK