Van ve merkez köyleri ağızları
The Dialects of the Van and its centre villages
- Tez No: 189078
- Danışmanlar: PROF. DR. ZAFER ÖNLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 551
Özet
Türk kültürünü besleyen, yaşatan, değerlerin en önemli yaşamkaynaklarından biri şüphesiz milletimizin dilidir. Büyük bir özveri ve sorumlulukhissiyle korunması gereken bu kültürel zenginliğimizin günden güne bozulması,unutulması toplum olarak hepimizi endişelendirmelidir.Son yıllarda özellikle kitle iletişim araçlarının en ücra köylere dahi ulaşması,okuma ve yazma oranının artması ve teknolojik gelişmelerin yaşamımızı ve kültüreldeğerlerimizi değiştirmesi neticesinde ulusumuzun kendisine has konuşma tarzınınve zengin sözlü anlatı geleneğine dayalı türlerinin yitip gitmesine neden olmaktadır.Dolaysıyla ağızlar üzerine yapılacak çalışmalarla bu eksikliklerin bir an öncegiderilmesi ve ulusumuzun muhayyilesinde yer alıp kaybolmakla yüzyüze kalan dildeğerlerinin derlenmesi amacıyla yaptığımız bu çalışma Van ve merkezine bağlıköylerde yapılan derlemeler ve soruşturmalar neticesinde elde edilen dil ürünlerini vebunların özelliklerini ortaya koymaktadır.Bu çalışmamızda Van ve merkezine bağlı Alaköy, Kasımoğlu, Karagündüz,Molla Kasım, Elmalı Köy ve Ağartı köylerinde yapılan derlemeleri, bu derlemelerneticesinde ortaya konan ağız özelliklerine dayalı ses ve şekil bilgisini içerenincelemeleri ve yöreye has kullanılan sözcüklerin sözlüğünü oluşturmaya çalıştık.Metinlerin sağlamlığı konusunda titizlikle çalışmaya gayret gösterdik.Metinler çoğunlukla yaşlı kişilerden ve özellikle okuma ve yazması olmayan veyailkokul mezunu kişilerden derlenmiştir.Araştırmamızın giriş bölümünde Van ilinin tarihi geçmişi, fiziki coğrafyası,iklimi, bitki örtüsü, coğrafi konumu, kültürel yapısı, bölgenin diyalektolojik ve etnikyapısı belirtilmiştir. Aynı bölümde bölgemizde tespit edilen iki ağzın birbirindenayrılan yönleri belirtilmiştir. Giriş bölümünde ayrıca bölgemiz ağızları üzerineyapılan çalışmalar kısaca değerlendirilmiştir.Çalışmamız derlenen metinlere bağlı olarak ses bilgisi, şekil bilgisi ve sözlükincelemelerini içermektedir. Çalışmamızın inceleme bölümünde ?Ses Bilgisi ve ŞekilBilgisi? üzerinde durulmuştur. Söz dizimi ise Türkiye Türkçesinden pek fazla ayrılıkgöstermediği için ele alınmamıştır. Araştırmamızın özellikle ses bilgisi kısmındaünlü ve ünsüz çizelgeleri yer almış, seslerin ortaya çıkış sebepleri mümkün158olduğunca açıklanmaya çalışılmıştır. Şekil bilgisi kısmında yapım ve çekim ekleri,sözcük türleri, şahıslara dayalı fiil çekimleri mümkün olduğunca derlemelerdenhareketle incelenmiştir. Soruşturmaya dayalı incelemelerimiz yok denecek kadarazdır.Sözlük'te metinlerde geçen, yazı dilimize göre farklılık gösteren sözcük vesözcük gruplarına yer verilmiştir.Kullanılan terimlerde yaygınlık kazanmış Türkçe terimlerin kullanılmasınagayret gösterilmiştir.Bibliyografyada gösterilen eserlerin büyük bir kısmı çalışmalarımız esnasındakullanılmış ya da incelenmiş, bazıları ise konuyla bağlantıları olması bakımındanalınmıştır.Araştırmamızın birçok aşamasında karşılaştırmalı bir metot izlenmiştir.Böylelikle bölgemiz ağızları ile diğer doğu grubu ağızları arasında ses ve şekilyönünden benzer ve farklı yönlerin oraya çıkarılmasına özen gösterilmiştir.Derlediğimiz konuşmaları tek tek dinleyip transkribe ederek yazıya aktarırkentranskripsiyon sistemi için Türk Dil Kurumu tarafından öngörülen ağıztranskripsiyon sistemini kullandık. Fakat bazı seslerin işaretlenmesindezorlandığımızdan farklı işaretler kullanmayı uygun gördük.
Özet (Çeviri)
It is obvious that one of the living sources that has feeded Turkish culture isour nation?s language. The disconcerting of this culturel wealth which has to beprotected with great renunciaton and responsibility must get us upset.Recently, esspecially having taken the mass communication tools to thefurthest villages and towns the fact of increasing in studying and reading and, theconcequences of technological developments have changed our cultural values. Sothe speaking style and wealty verbal tradition of our nation have been disappeared.Therefore, thanks to these studies upon dialects we wanted to gather together thisdeficiency and language values and this study has shown the studies andinvestigation of language values in Van centre and its nearby villages.n this study we tried to form the composes in Van centre and Alaköy,Kasımoğlu, Karagündüz, Molla Kasım, Elmalı Köy and Ağartı villages as aconsequence of these composes; the studies and the dictionary of words related tothese parts have been carried out.We tried to pay attention to study of texs peevishly. The texts mostly havecomposed of among old people and esspecially those who has never gone to schoolor who only graduated from primary schools.n the introduction of our study the past history of Van, the phsicalgeopraphy, the climate, plant cover, geographic location, the cultural structure, thedialectic and ethnic structure of the city have been indicated. At the same time thestudies upon the dialects of region has simply been evaluated.Our study consist of dictionary studies and morpholojic and phonetics of texs.?The phonetic and style knowledge? have taken place in the study part of ourthesis. As the word order isn?t guite different from our Turkey Turkish, it hasn?t beencarried out.Expecially in the phonetic of our investigation the vowel and consonantprinting forms have taken place, the reason of the place of, phonetic have tried tohave been explained as possible as I could. In the phonetic part of construction andconjucation adds, word kinds have been studied. The studies upon the investigationsare nearly apsent.160n the dictionary the words and words groups which are different from ourwritting language have taken place.We paid more attetion to use the most commonly Turkish words which areindictionary.The most part of our studies in bibliography have been used and studiedduring our study, but some of them have been taken out in the point of relating to thesubject.n a lot of ranks of our study a comperatively method has been followed;therefore the similar and different points in style and phonetic between easterndialects and our region dialects tried to have been found out.While we were putting these speaking into writing each by each. We usedtransscript system of Turkish language association. But we found suitable to usedifferent marks as we got into difficulty in marking some phonetics.
Benzer Tezler
- Van Küresin ağzı
Van Küresi̇n di̇alect
ŞAHAP BULAK
Doktora
Türkçe
2015
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM DEMİREL DÖNMEZ
- Van Azeri ağzı -inceleme, metin (IPA), sözlük-
The Azerbaijani dialect of Van- study, texts (IPA), dictionary-
ÜMİT OĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ERATALAY
- Van ve yöresi koyunlarında Babesiosis'in ELISA ile teşhisi
The Diagnosis of babesiosin by ELISA on Van region sheep
KAMİLE BİÇEK
Doktora
Türkçe
2000
Veteriner HekimliğiYüzüncü Yıl ÜniversitesiParazitoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SERDAR DEĞER
- Van yöresinde koyunlarda bulunan eimeria türlerinin yayılışı ile doğal ve deneysel enfeksiyonlarda bazı biyokimyasal ve hematolojik parametreler
The Distribution of eimeria species in the Van province and some biochemical and hematological parameters in sheep naturally or artificially infected with coccidia
ABDURRAHMAN GÜL
Doktora
Türkçe
2000
Veteriner HekimliğiYüzüncü Yıl ÜniversitesiParazitoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. SERDAR DEĞER
- 413 Numaralı Mufassal Tapu Tahrir Defterine göre Bitlis Sancağı (1555-1556)
Bitlis Sanjak in 1555-1556 according to the 413 th Detailed Land Registry
AHMET YILMAZ