Türkiye'de kayıtdışı ekonomi ve Türkiye ekonomisindeki büyüklüğünün tahmin edilmesi (1980-2005 dönemi analizi)
Underground economy in Turkey and estimating its size in the Turkish economy (1980-2005 period analysis)
- Tez No: 189901
- Danışmanlar: PROF.DR. RECEP KÖK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Kayıtdışı ekonomi uzun süredir Türkiye'de her kesim tarafından sıkça konuşulanbir konudur. Kayıtdışı ekonomi tanımı üzerinde bile tam bir uzlaşmaya varılamadığı için,yapılan yorumlar biribirinden oldukça farklı olabilmektedir. Kayıtdışı ekonomi kesinolarak ölçülemese bile Schneider(1998, 2005), Fiege(1986, 1996), Tanzi(1983, 1999) ve diğeraraştırmacıların katkılarıyla bilimsel temeller üzerine oturtulabilmiştir. Bu çalışmadakayıtdışı ekonominin tanımı ve kapsamı ile ilgili bir çerçeve çizilmeye çalışıldıktan sonrabireyleri kayıtdışılığa iten sebebler hakkında bilgi verilmektedir. Kayıtdışılığın ekonominingeneli üzerindeki etkilediri yani sonuçları tartışıldıktan sonra kayıtdışı ekonomininTürkiyede'ki büyüklüğünü ölçmeye yönelik ampirik bulgular sunulmaktadır.Burada kayıtdışı ekonominin büyüklüğünü tahmin etmek için; GSMH farklılıklarıyöntemi, istihdam yaklaşımı yöntemi, vergi denetimleri yöntemi, basit elektrik tüketimiyaklaşımı, parasal oran yaklaşımları ve ekonometrik yaklaşım yöntemlerindenyararlanılarak yapılan ölçme sonuçları değerlendirildiğinde bu yöntemlerin birbirinden azçok farklı sonuçlar verdiği gözlemlenmektedir. Bunun nedeni hem ölçme tekniklerini çokfarklı değişkenleri referans alması hem de her yöntemin kayıtdışılığın farklı bir boyutunuölçmesidir.Ampirik bulgulara göre Türkiye'de kayıtdışı ekonominin büyüklüğü; vergidenetimleri sonuçları incelenerek yapılan analizde 2004 yılı GSMH'nın % 53,4 oranındaolduğu bulunmuştur. Parasal oran yaklaşımı ile 2004 yılı için kayıtdışı ekonomininGSMH'ye oranı yaklaşık %32, ekonometrik yaklaşım ile %34 olarak bulunmuştur. Ayrıcasonuçlar incelendiğinde yıllar itibariyle kayıtdışı ekonomi büyüklüğünün ekonomik vesiyasal gelişmelere son derece duyarlı olduğu net bir şekilde ortaya çıkmaktadır. AnahtarKelimeler: 1)Kayıtdışı Ekonomi 2)Vergi İncelemeleri Yöntemi 3) Elektrik Tüketimi Yöntemi 4) Parasal OranYöntemi 5) Ekonometrik Yaklaşım
Özet (Çeviri)
Underground economy is one of tbe hot topics in Turkey which is discussedfrequently in recent times. There is no specific consensus on the scope of undergroundeconomy, however by the works of Schneider(1998, 2005), Fiege(1986, 1996), Tanzi(1983,1999) and others, the scientific basis is established. In this paper, the definiton and thecontent of the underground economy is emphasized and the reasons of the undergroundeconomy's existance will be argued. Then the effects on the general economy will be stated.Finally, the emprical results about the size of the underground economy in Turkey will bereported.The methods used to estimate the size of the underground economy are: NationalIncome Differences Approach, Tax Auditing Approach, Simple Electricty ConsumptionApproach, Simple Monetary Ratio Approach, Improved Monetary Ratio Approach and theeconometric Approach.. The findings of these methods somewhat differ from each other,because each method based on different variables and also focus on different view of theunderground economy.According to the emprical findings, the size of the underground economy is found54% of GNP by using Tax Auditing Approach. The ratio of underground economy to theGNP is %32 according to the results ıf Monetary Ratio Analysis and %34 according to theeconometric analysis. Nevertheless it is observed that the size of the underground economyis sensitive to the changes of economic and political progress.1) Underground Economy, 2) Tax Auditing Approach, 3) ElectrictyKey Word:Consumption Approach 4) Monetary Ratios Approach,5) Econometric Method
Benzer Tezler
- Kayıt dışı ekonomi ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (1990-2019)
Informal economy and the relationship between economic growth: The case of Turkey (1990-2019)
MUSTAFA BELİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Ekonomiİstanbul Gelişim ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ŞİŞMAN
- Kayıt dışı ekonomi ve Türkiye uygulaması (1990-2005)
Unrecorded economy and Turkey case (1990-2005)
MURAT KARASU
- Türkiye'de kayıtdışı ekonomi ve vergi politikası
Unrecorded economy in Turkey and tax policy
TOYLYMYRAT HALLYYEV
- Türkiye'deki işletmelerde bağımsız denetimin rolü ve kayıt dışı ekonomiye etkisi
Evaluating the role and effect of independent auditing on subterranean economy
BURÇİN SAKİN ÇAPAL
- Türkiye'de kayıtdışı ekonomi ve vergi denetimi açısından değerlendirilmesi - kayda alınabilmesine yönelik öneriler
The underground economy and it' assessment according to the tax inspection and necessory regulations in Turkey
ABDULLAH ŞAHİN