Türk sosyal sigorta sisteminde kısa vadeli sigorta kolları bakımından ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri
Biateral social security agreements for sohrt term insurances in Turkish social security system
- Tez No: 190759
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. AYDIN BAŞBUĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, Labour Economics and Industrial Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 353
Özet
Ülkeler sosyal güvenlik politika ve sistemlerini oluştururken kendisınırları içindeki vatandaşlarına yönelik bir yapılanma gerçekleştirmişlerdir.Zamanla ekonomik sosyal veya siyasi nedenlerle kendi ülkesinden yabancıülkeye göç eden insanlar, kendi ülkesinde kazandığı sosyal sigorta haklarınıkaybetme sorunuyla karşılaşmışlardır. Diğer taraftan bu kişiler göç edilenülkelerin sosyal güvenlik kapsamına girebilmeleri mümkün olsa bile, milliyet,yerleşiklik, belirli bir çalışma süresi ve kendisine bağımlı bulunan yakınlarınınkapsam dışında kalması gibi sınırlamalarla sigortalılıkları gerçekleşmekteydi.Devletler, ikamet değişikliğine bağlı olarak ortaya çıkan bu sorunu,milletlerarası düzenlemeler ve entegrasyonlarla çözmeye çalışmışlardır.Milletlerarası düzenlemeler içerisinde, ILO, BM, AT gibi çok taraflıgerçekleştirilen anlaşmalar bulunmakla birlikte, iki ülke arasında imzalanansosyal güvenlik sözleşmeleri de önemli bir yere sahip olduğu görülmektedir.Ülkemizden 1960'larda Batı Avrupa, 1970'lerde Ortadoğu ve KuzeyAfrika, 1980'lerde Rusya ve Orta Asya ülkelerinin işgücü açığını karşılamaküzere bu ülkelere, önemli ölçüde işgücü göçü gerçekleşmiştir. En son verileregöre yurtdışında bulunan vatandaşlarımızın sayısı 3.519.804'dür.Vatandaşlarımızın çeşitli sorunları bulunmakla birlikte sosyal güvenliksorunları öncelikli yer tutmaktadır. Bu öncelik Anayasamızca dadeğerlendirilerek, Devleti yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın sosyalgüvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirleri almakla görevlendirmiştir.Türkiye, yurt dışındaki vatandaşlarının sosyal sigorta haklarının korunmasıiçin, gerek ikili gerekse çok taraflı anlaşmalar imzalamıştır.kili sosyal güvenlik sözleşmeleri, iki ülke arasında, ülkevatandaşlarının sosyal güvenlikte, hangi mevzuata tabi olacaklarını, eşitişlem görmelerini, sigortalılık sürelerinin birleştirilmesini, ülkelerinedöndüklerinde haklarını güvence altına almayı amaçlayan hukuki metinlerdir.Türkiye 25 ülke ile ikili sosyal güvenlik sözleşmesi( SGS) imzalamış,bunlardan 21'si yürürlükte olup, 4'ü ise yürürlüğe girmediğindenuygulanamamaktadır. Diğer taraftan 19 Ülke (Avustralya, Belarus, Çin,Hırvatistan, srail, Lüksemburg, Mısır, Moldova, Özbekistan, Rusya, BeyazRusya, Sırbistan Karadağ, Slovakya, Ukrayna, Meksika, Arjantin, Tunus,talya, Bulgaristan) ile sözleşme çalışmaları devam etmektedir.Tezimizle, kısa vadeli sigorta kolları bakımından ikili sosyal güvenliksözleşmesiyle yurtdışındaki vatandaşlarımıza kazandırılan haklarincelenerek, yapısal ve uygulamadan kaynaklanan sorunları tespit edilmiş,çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır. Her bir sözleşmenin kendine özeldüzenlemeler öngörmesi nedeniyle çalışmamız ülkeler bazında değerlendirilmiştir.Sözleşmelerin genel içeriğine bakıldığında, ülkeler karşılıklı olaraksosyal sigorta haklarının elde edilmesinde sigortalılarının işlem eşitliği,kazanılmış hakların korunması, süre birleşimi, ikamet şartı, mevzuatınbelirlenmesi, koordinasyon gibi temel ilkeler çerçevesinde düzenlendiğigörülmektedir.Sosyal güvenlik sözleşmelerinin yapılması ve uygulanmasında, T.C.Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı,Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, Türkiye ş Kurumu yetkilidir. Fakatuygulama bakımından kısa vadeli sigorta kolları yardımları sadece SosyalSigortalar Kurumunu ilgilendirmektedir.
Özet (Çeviri)
Countries, while setting up their social security systems and layingdown their policies on it, generally implement a structuring aimed at theircitizens residing in country. By time, based on economic, social or politicalreasons people migrated from their country to another, came across theproblem of loosing their social security rights acquired in their home country.On the other hand, even if those people are included by social securitysystem of foreign country, they became insured with some restrictions suchas nationality, residing in foreign country, working for a definite period of timeand not including their dependants. States attempted to resolve this problemrelated to changing residence by international arrangements and integration.In international arrangements, although there exist multilateral agreementssuch as ILO, UN, EU; it seems that also bilateral social security agreementshave an important place.From our country an important labour force migrated to WesternEurope in 1960?s, to Middle East and North Africa in 1970?s, to Russia andMiddle Asia countries in 1980?s in order to meet labour force need in theseregions. According to the latest data the number of Turkish citizens in foreigncountries is about 3.519.804.However Turkish citizens have several problems, social securityproblems have a priority. In our constitution taking this priority intoconsideration, the state has been charged for taking necessary measures toprovide social security of Turkish citizens working in foreign countries. Turkeysigned both bilateral and multilateral agreements in order to protect socialsecurity rights of Turkish citizens in foreign countries.Bilateral social security agreements are judicial texts signed on socialsecurity between two countries that aim at determining which legislation willbe applied to their citizens, providing equal treatment, consolidatinginsurance periods, protecting the rights of their citizens when they returned totheir home country. Turkey have signed bilateral social security agreementswith 25 country, 21 of which are still in force, but 4 of which that was not putinto force are not implemented. On the other hand, studies on signingbilateral agreements with 19 countries (Australia, Belarus, China, Croatia,Israel, Luxemburg, Egypt, Moldova, Uzbekistan, Russia, Belarus, Serbia-Montenegro, Slovakia, Ukraine, Mexico, Argentine, Tunisia, Italy, Bulgaria)are going on.With this thesis, related to bilateral social security agreementsacquired rights of Turkish citizens in foreign countries were examined,problems arising from structure and implementation were determined andproposals on solution of these problems were presented. Because eachagreement has its own special arrangements, our study has been assessedon the basis of each country.When the general context of agreements are examined, it is seen thatbilateral agreements are arranged mutually by countries under fundamentalprinciples such as equal treatment, protection of acquired rights,consolidation of periods, condition of residence, determination of legislation,coordination in acquiring social insurance rights .Ministry of Labour and Social Security, Social Security Institution,Social Insurance Organisation, Turkish Employment Organisation areauthorised to sign and implement the social security agreements. But inpractice, short term insurance benefits concern only Social InsuranceOrganisation.
Benzer Tezler
- Türk sosyal güvenlik sisteminde kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan haklar ve bu hakların sosyal güvenlik bütçesine etkisi: 2017-2021 Türkiye örneği
Rights provided by short-term insurance branches in the Turkish social security system and the effect of these rights on the social security budget: The case of Turkey in 2017-2021
EFE YAKKAN
Doktora
Türkçe
2023
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriDokuz Eylül ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. COŞKUN SARAÇ
- Türk sosyal güvenlik sisteminde kısa vadeli sigorta kolları uygulamaları
Short-term insurance branches application in Turkish social security system
OĞUZ MÜLAYİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SigortacılıkGazi ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜRKER TOPALHAN
- Türk sosyal güvenlik sisteminde kısa vadeli sigorta kolları ve AB ülkeleri ile karşılaştırma: Almanya, Birleşik Krallık ve İsveç örnekleri
Short term insurance branches in Turkish social security system and comparison with EU member countries: Germany, United Kingdom and Sweden samples
MUSTAFA SOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENAY GÖKBAYRAK
- Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde kısa vadeli sigorta kollarında rücu
Recourse in short term insurance branches in Turkish Social Security System
EREN COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukKırklareli ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSKENDER GÜMÜŞ