Türkiye sol hareketinde iktidar stratejisi tartışmaları: 1961-1971
Debates on revolutionary stratejies in Turkish leftist movement: 1961-1971
- Tez No: 191231
- Danışmanlar: PROF. DR. TÜLİN ÖNGEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 395
Özet
Bu çalışmanın konusu, 1961-1971 döneminde Türkiye sol/sosyalist hareketini,bu hareketin ideolojik ve kuramsal kaynaklarını ve bu çerçevede sol hareketioluşturan üç ana grubun ortaya koymuş oldukları farklı iktidar stratejileriniincelemektir. Söz konusu akımlar; Yön-Devrim Hareketi, Milli DemokratikDevrim Hareketi ve Türkiye İşçi Partisi'dir.1960'lı yıllarda Türkiye sol hareketi, tarihinde ilk defa siyasal iktidarı elegeçirmeyi hedeflemiştir. Başta Yön-Devrim Hareketi olmak üzere dönemin solhareketleri yakın bir gelecekte iktidarı alabilme umudu taşımışlar, örgütsel veideolojik düzeylerde buna hazırlanmaya çalışmışlardır. Türkiye sol hareketi,ideolojik-kuramsal hattını oluştururken kısmen dünya sosyalist hareketininmirasından, kısmen de İkinci Dünya Savaşı sonrasının dünya konjonktüründen(Çin devrimi, ulusal kurtuluş savaşları, Afrika-Arap sosyalizmi, Küba devrimive Latin Amerika'daki gerilla hareketleri vs.) etkilenmiştir. Ama sol hareketiktidar stratejisini esas olarak ülke ve toplum analizinden çıkarmak istemiş,öncelikle Türkiye toplumunun dününü ve bugününü anlamaya gayret etmiştir.Ne var ki, tarihsel olarak farklı geleneklerden beslenen ve farklı sınıfsalkonumlara sahip olan sol kadrolar bu analizlerden değişik sonuçlar çıkarmışlarve buna göre ayrı gruplara bölünmüşlerdir.Bu çalışmanın Giriş bölümünde, öncelikle, iktidar stratejisi tartışmalarınınMarksist kuramdaki tarihsel gelişim seyri üzerinde durulmuş, sonra kısaca -Türkiye sosyalist hareketi üzerindeki etkilerini değerlendirebilmek amacıyla-1945 sonrasında dünyanın çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan devrimci hareketlerele alınmıştır. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde, sırasıyla, YDH, MDDHareketi ve TİP'in ortaya koymuş oldukları iktidar stratejileri tespit edilmeyeçalışılmıştır. Sonuç bölümünde ise bu üç farklı strateji hem birbirleriylekarşılaştırılmış, hem de Marksist kuram ve o günkü dünya ve Türkiye koşullarıçerçevesinde bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Ayrıca, sol akımlararasındaki bu tartışmalarının yol açtığı sonuçlar üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to make a critical assessment of the leftist/socialist movementin Turkey between 1961 and 1971, its ideological and theoretical sources and,in this framework, of the different revolutionary strategies proposed by thethree major groups -Yön-Devrim Movement (YDH), The National DemocraticRevolution Movement (MDD) and Turkish Labour Party (TİP)-at that time.Turkish leftist movement, for he first time in its history, aimed at seizing thepolitical power in 1960?s. The leftist movement of the period, especially?Yön-Devrim movement?, hoped to come to power soon and accordingly triedto be well-equipped in terms of ideology and organization. While forming anideological-theoretical standpoint, the Turkish leftist movement was affectedby both the legacy of the world?s socialist movement and the conjuncture seenafter the Second World War (The Chinese revolution, national liberationstruggles, the African-Arabian socialism, the Cuba revolution and the guerillamovements in Latin America. All in all, by giving precedence to analyzing thepast and the present experience of the Turkish society, the leftist movement inTurkey attempted to formulate its revolutionary strategy on the base of thecountry?s idiosyncratic realities. However, the leftist cohorts, with historicallydifferent traditions and different class positions, drew different conclusionsfrom those analyses and were divided into several distinct groups.The `Introduction? focuses on the historical background of the debates onrevolutionary strategies in Marxist theory, then deals with the revolutionarymovements which emerged after 1945 in different parts of the world. Thestudy, then, tries to specify the revolutionary strategies proposed by YDH,MDD and TİP, respectively; and finally compares and contrasts those threestrategies with respect to Marxist theory and the prevailing reelpolitic both inTurkey and in the world. In addition, it focuses on the outcomes which werecaused by those debates among leftist movements.
Benzer Tezler
- TKP'den TİP'e Sol Kemalizm: MDD Örneği
Left Kemalism from Turkish Kominnist Party to Turkish Labour Party: The model of National Democratic Revolutıon
MELEK ZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYHAN YALÇINKAYA
- 1980 sonrası Türkiye'de sosyal demokrasi: Fırsatlar, stratejiler ve kriz (SODEP ve SHP deneyimleri)
Turkish social democracy in the post-1980 period: Opportunities, strategies and crisis (The cases of SODEP and SHP)
DERYA KÖMÜRCÜ
Doktora
Türkçe
2008
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ÜSTEL
- G. Kore ve Türkiye'de askerlerin siyasete müdahalelerinin karşılaştırılması (1960-1980)
Başlık çevirisi yok
JOOCHAN KİM
Doktora
Türkçe
1993
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLTER TURAN
- Türkiye'de ulusalcı solun tarihsel kökenleri: 1932-1971
The historical origins of the nationalist left in Turkey: 1932?1971
ŞULE ÇİĞDEM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Kamu YönetimiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN SADOĞLU
- Türkiye'de Kürtçü sol (1968-1984)
Kurdish left in Turkey (1968-1984)
ÖMER TURAN
Doktora
Türkçe
2020
Siyasal Bilimlerİstanbul ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN BOZKURT