Recovery of zinc and lead from ÇİNKUR leach residues by using hydrometallurgical techniques
ÇİNKUR liç artıklarından çinko ve kurşunun hidrometalurjik yöntemlerle kazanılması
- Tez No: 201718
- Danışmanlar: PROF. DR. YAVUZ ALİ TOPKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Liç, liç artığı, liç verimi, kurşun, çinko, Leaching, leaching residue, leach recovery, lead, zinc
- Yıl: 2007
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu tezde, Çinkur atık sahasında bulunan ve içerisinde % 12.43 Zn, % 15.51 Pb ve % 6.27 Fe ihtiva eden Çinkur liç artığından çinko ve kurşunun geri kazanılması için uygulanabilir bir proses geliştirilmesi amaçlanmıştır. Öncelikle artığın fiziksel kimyasal ve mineralojik incelemesi yapılmıştır ve bunun sonucunda artık içerisindeki kurşunun kurşun sülfat (PbSO4) ve çinkonun çinko sülfat heptahidrat (ZnSO4.7H2O), çinko ferrit (ZnFe2O4) ve çinko silikat (2ZnO.SiO2) hallerinde bulunduğu tesbit edilmiştir. Artığın karakterizasyonu belirlendikten sonra sudaki çözünürlüğünü belirlemek için deneyler yapılmıştır. Sonrasında ise artık içindeki çinko ve kurşunu kazanmak için sırasıyla sülfürik asit ve sodyum klorür liç deneyleri yapılmıştır. İlk olarak atık içindeki çinkoyu geri kazanmak için asit konsantrasyonu, reaksiyon süresi, liç sıcaklığı ve katı-sıvı oranı (pülp yoğunluğu) değişkenleri kullanılmış ve 150 g/l asit konsantrasyonu, 95 oC liç sıcaklığı, 2 saat reksiyon süresi ve 200g/l pülp yoğunluğu şartları altında %72 verim ile çinko kazanılmıştır. Asit liçi sonrasında içerdiği çinkonun büyük bir kısmı alınan ve böylece içerdiği kurşun oranı yükselen ikincil artık sodyum klorürle liç edilerek kurşun geri kazanımı vii sağlanmaya çalışılmıştır. Yapılan deneylerde çalışılan parametreler NaCl konsantrasyonu, katı-sıvı oranı, reaksiyon süresi ve liç sıcaklığıdır. Ayrıca, hidroklorik asit (HCl) ilavesinin sistem üzerindeki etkisi de incelenmiştir. Sonuçta düşük pülp yoğunluklarında % 98 gibi yüksek kurşun geri kazanımı sağlanmasına rağmen yüksek pülp yoğunluklarında (200g/l) 300 g/l NaCl konsantrasyonu, 95 oC liç sıcaklığı ve 10 dakika liç süresi için en yüksek kurşun liç verimi % 84,9 olarak elde edilebilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, it was aimed to select and propose a feasible method, or series of methods, for the recovery of zinc (Zn) and lead (Pb) that are present in disposed ÇİNKUR leach residues having 12.43 % Zn, 15.51 % Pb and 6.27 % Fe. Initially, physical, chemical and mineralogical characterizations of the leach residues were done. Results of these analyses showed that lead was present as lead sulfate (PbSO4), and zinc was present as zinc sulfate heptahydrate (ZnSO4.7H2O), zinc ferrite (ZnFe2O4) and zinc silicate (2ZnO.SiO2) in the leach residues. Initially, water leaching experiments were carried out to determine water soluble amount of blended leach residue, and the maximum zinc recovery was obtained as 18 %. After these trials, sulphuric acid and brine leaching were used to recover zinc and lead, respectively. Firstly, due to the insufficient recovery in water leaching trials acid leaching experiments were done for zinc recovery and the parameters studied were acid concentration, reaction duration, leaching temperature and solid-liquid ratio (pulp density). About 72 % Zn was recovered after hot acid leaching by using 150 g/l H2SO4 at 95 oC in 2 hours with a pulp density of 200 g/l. v For lead recovery brine leaching experiments were done with the secondary leach residue obtained after H2SO4 leaching. In brine leaching experiments, NaCl concentration, pulp density (solid/liquid ratio), reaction duration and leaching temperature were chosen as variables. Effect of HCl addition was also investigated. In brine leaching while lead recoveries up to 98 % could be attained at a low pulp density in laboratory scale, the maximum recovery obtained was 84.9 % at a high pulp density (200 g/l) with 300 g/l NaCl concentration in 10 minutes at 95 oC.
Benzer Tezler
- Endüstriyel çinko liç atıklarından metal geri kazanımında çevreye duyarlı çözücü kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigation of environment-friendly solvent usability for metal recovery from industrial zinc leach residues
MAHMUT SAMİ ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Metalurji MühendisliğiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN RÜŞEN
- Çinko tesisi liç artıklarından metal kazanım yöntemlerinin araştırılması
Investigation of metal recovery methods from zinc plant residue
ERKAN GÜLER
Doktora
Türkçe
2008
Maden Mühendisliği ve MadencilikDokuz Eylül ÜniversitesiMaden Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. EMİNE İLKNUR CÖCEN
- Recovery of germanium and other metals from the leach residue of Çinkur
Başlık çevirisi yok
MURAT CAN OCAKTAN
- Çinko ekstraksiyon artığından çinko ve kurşunun geri kazanılması
Recovery of zinc and lead from zinc extraction residue
M. DENİZ TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Metalurji MühendisliğiFırat ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. H. SONER ALTUNDOĞAN
- Çinkur atıklarından metal kazanımında kolin klorür-üre derin ötektik çözücüsünün kullanımı
Use of choline chloride-urea deep eutectic solvent in metal recovery from çi̇nkur zinc residue
FATIMA ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Metalurji MühendisliğiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN RÜŞEN
