Endüstriyel çinko liç atıklarından metal geri kazanımında çevreye duyarlı çözücü kullanılabilirliğinin araştırılması
Investigation of environment-friendly solvent usability for metal recovery from industrial zinc leach residues
- Tez No: 660372
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYDIN RÜŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Metal geri kazanımı, çinko, kurşun, hidrometalurji, Metal recovery, zinc, lead, hydrometallurgy
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışmada, Kayseri bölgesindeki ÇİNKUR fabrikasının atık sahasında bulunan % 10,71 Zn, % 12,99 Pb ve % 6,11 Fe içerikli endüstriyel liç atığı olan Çinko Filtre Keki'nden (ÇFK) çinko ve kurşun metallerinin geri kazanımı için çevreye duyarlı çözücü kullanımı araştırılmıştır. Öncelikle atığın kimyasal ve mineralojik incelemesi yapılmış ve bunun sonucunda atık içerisindeki kurşunun kurşun sülfat (PbSO4) halinde ve çinkonun çinko sülfat heptahidrat (ZnSO4.7H2O), çinko ferrit (ZnFe2O4) ile çinko silikat (2ZnO.SiO2) hallerinde olduğu tespit edilmiştir. Atık içerisindeki çinko ve kurşun metallerinin geri kazanımı için çevreye duyarlı amonyum asetat (AA) tuz çözeltisi ile liç edilerek, geri kazanım oranına farklı parametrelerin etkisi (konsantrasyon, reaksiyon süresi, liç sıcaklığı ve katı/sıvı oranı) incelenmiştir. Yapılan deneyler sonucunda en yüksek çinko ve kurşun kazanımı sırasıyla % 47 ve % 88 olarak elde edilmiş olsa da tüm işletme maliyetleri göz önünde bulundurulduğunda endüstriyel bir işletme için optimum şartlar; 3 M AA konsantrasyonu, 70 oC liç sıcaklığında, 1 saat reaksiyon süresinde ve 1/10 katı/sıvı oranı olarak belirlenmiş ve bu şartlar altında % 33,81 Zn ve % 80,71 Pb elde edilebilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the use of environmentally friendly solvents for the recovery of zinc and lead metals from Zinc Filter Cake (ÇFK), which is an industrial leach waste containing 10,71 % Zn, 12,99 % Pb and 6,11 % Fe, found in the landfill of the ÇİNKUR factory in Kayseri was investigated. First of all, chemical and mineralogical examination of the waste was carried out, then it was determined that the lead in the waste is in the form of lead sulphate (PbSO4) and zinc in the form of zinc sulphate heptahydrate (ZnSO4.7H2O), zinc ferrite (ZnFe2O4) and zinc silicate (2ZnO.SiO2). The effects of different parameters (concentration, reaction time, leaching temperature and solid-liquid ratio) on the recovery rate were investigated by leaching with environmentally friendly ammonium acetate (AA) salt solution for the recovery of zinc and lead from the waste. As a result of the experiments, although the highest zinc and lead recovery was obtained as 47 % and 88 %, respectively, considering all the operating costs, the optimum conditions for an industrial enterprise was determined as; 3 M AA concentration, 70 oC leaching temperature, 1 hour reaction time and 1/10 solid to liquid ratio. Under these conditions, 33,81 % Zn and 80,71 % Pb could be obtained.
Benzer Tezler
- Elektrik ark ocağı baca tozundan çinko metalinin hidrometalurjik yöntemlerle kazanılması
Recovery of zinc metal from electric arc furna flue dust using hydrometallurgical methods
ESRA ERDOĞAN NAKİPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kimya MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM YILDIZ
- Atık suların temizlenmesinde mineral kökenli atıklardan adsorbent geliştirilmesi
Development of mineral based adsorbent from waste materials for wastewater treatment
ÜNZİLE YENİAL
Doktora
Türkçe
2018
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiCevher Hazırlama Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY BULUT
- Çinkur atıklarından metal kazanımında kolin klorür-üre derin ötektik çözücüsünün kullanımı
Use of choline chloride-urea deep eutectic solvent in metal recovery from çi̇nkur zinc residue
FATIMA ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Metalurji MühendisliğiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDIN RÜŞEN
- Design of anode active materials from hot dip galvanizing waste for lithium ion batteries
Lityum iyon piller için sıcak daldırma galvaniz atıklarından anot aktif malzemelerin tasarımı
ORHUN OĞUZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLLUR DENİZ KARAHAN
- Çelikhane baca tozundan çinko oksit ve çinkonun (ZnO/Zn) ayrıştırılması
Separation of zinc oxide and zinc (ZnO/Zn) from flue furnace dust
İSA ARDA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kimya MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET KAYA