Poliklorlu bifenillerin (PCB'ler) konsantrasyonlarının, kuru çökelme ve hava-su ara kesit akılarının belirlenmesi
The determination of concentrations, dry deposition and air-water exchange fluxes of polychlorinated biphenyls
- Tez No: 202310
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YÜCEL TAŞDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: PCB'ler, konsantrasyon, gaz/partikül dağılımı, kuru çökelme, akı, kuru çökelme hızı, kütle transfer katsayısı, Bursa, PCBs, concentration, gas/particle distribution, dry deposition, flux, dry deposition velocity, mass transfer coefficient, Bursa
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Bu çalışmada, atmosferik çokklorlu bifenillerin (PCB) Bursa atmosferindeki konsantrasyonları, gaz/partikül dağılımları, gaz ve partikül faz kuru çökelme akıları ve toplam çökelme akıları belirlenmiştir. Akı ve konsantrasyon örnekleri, Temmuz-2004 ile Mayıs-2005 tarihleri arasında Uludağ Üniversitesi Kampüsü (UÜK), Butal-Merinos, Bursa Organize Sanayi Bölgesi (BOSB) ve Gülbahçe bölgelerinden toplanmıştır. Gaz ve partikül faz hava örnekleri modifiye yüksek hacimli hava örnekleyicisi (YHHÖ) ile toplanmıştır. UÜK ve Butal-Merinos bölgelerinde su yüzeyi örnekleyicisi (SYÖ) kullanılarak gaz ve partikül faz kuru çökelme akıları belirlenirken, BOSB ve Gülbahçe bölgelerinde ise toplam çökelme akıları paslanmaz çelik kaplar kullanılarak bulunmuştur. Toplam (gaz+partikül) ortalama atmosferik ?PCB konsantrasyonları UÜK, Butal-Merinos, BOSB ve Gülbahçe bölgeleri için sırasıyla 413,9 pg/m3, 434,3 pg/m3, 287,3 pg/m3 ve 435,5 pg/m3 olarak belirlenmiştir. Partikül faz PCB konsantrasyonu toplam konsantrasyonun ortalama %14'ünü teşkil etmiştir. Örneklerde 41 PCB türü araştırılmış ancak ortalama 30 PCB türüne rastlanmıştır. Tüm örneklerde 3-klorobifeniller (CB'ler) baskın homolog grup olarak bulunmuştur. Atmosferik konsantrasyon sonuçları literatürdeki değerlerle benzerlik göstermiştir. SYÖ ile ölçülen kuru çökelme akıları ise UÜK ve Butal-Merinos için sırasıyla 46,3 ve 86,0 ng/m2-gün olarak tespit edilmiştir. Gaz faz kuru çökelme veya hava-su arakesit geçiş akıları UÜK ve Butal-Merinos için sırasıyla 79,3 ve 112,4 ng/m2-gün olarak belirlenmiştir. Toplam çökelme akıları ise BOSB ve Gülbahçe bölgeleri için sırasıyla 15,4 ve 36,2 ng/m2-gün şeklinde tespit edilmiştir. Kuru çökelme hızları (Vd), PCB'lerin kuru çökelme akıları ve partikül faz konsantrasyonları kullanılarak hesaplanmıştır. Ortalama Vd değerleri UÜK ve Butal-Merinos için sırasıyla 1,55 ve 1,57 cm/s olarak belirlenmiştir. Kütle transfer katsayıları (KTK, KH) PCB'lerin gaz faz kuru çökelme akıları ve gaz faz konsantrasyonları kullanılarak hesaplanmıştır. Ortalama KTK değerleri UÜK ve Butal-Merinos için sırasıyla 0,60 ve 0,71 cm/s olarak hesaplanmıştır. Belirlenen KTK değerleri ise daha once SYÖ kullanılarak ölçülen değerlere yakın çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, polychlorinated biphenyl (PCB) concentrations, gas/particle partitioning, particle and gas phase dry deposition fluxes and bulk deposition fluxes were measured in the atmosphere of Bursa/Turkey. Samples were collected between July-2004 and May-2005 from the four different sites called Uludag University Campus (UUC), Bursa Organized Industrial District (BOID), Butal-Merinos and Gülbahçe. Air samples were collected using a modified high volume air sampler (HVAS) to measure particle and gas phase concentrations. Modified water surface samplers (WSSs) were employed in UUC and Butal-Merinos sites to collect particle and gas phase dry deposition samples while bulk deposition samples were collected using stainless steel pots in BOID and Gülbahçe sites. Atmospheric total (gas+particle) ?PCB concentrations were 413.9 pg/m3, 434.3 pg/m3, 287.3 pg/m3 and 435.5 pg/m3 for UUC, Butal-Merinos, BOID and Gülbahçe sites, respectively. The average particle phase ratio was determined around 14% of the total concentration. Forty-one PCB congeners were targeted in the samples but the average of PCB congeners detected in the samples was 30. In all sampling sites, 3-chlorobiphenyls (CBs) was the dominant homolog group. These all results related to atmospheric PCB levels were in good agreement with reported values. Dry deposition fluxes measured with WSS were 46.3 and 86.0 ng/m2-day for UUC and Butal-Merinos, respectively. Gas phase dry deposition or air-water exchange fluxes were 79.3 and 112.4 ng/m2-day for UUC and Butal-Merinos, respectively. Bulk deposition fluxes determined for BOID and Gülbahçe were 15,4 and 36,2 ng/m2-day, respectively. Dry deposition velocities (Vd) were calculated using dry deposition fluxes and particle phase concentrations of PCBs. Average dry deposition velocities were 1.55 and 1.57 cm/s for UUC and Butal-Merinos, respectively. Mass transfer coefficients (MTC, KG) were calculated using gas phase dry deposition fluxes and pas phase concentrations of PCBs. The average MTC values were 0.60 and 0.71 cm/s for UUC and Butal-Merinos sites, respectively. The MTC values were in agreement with previously reported values using WSS.
Benzer Tezler
- Bursa'da poliklorlu bifenil (PCB) konsantrasyonlarının zamansal ve mekansal değişimlerinin aktif-pasif hava örnekleyicileri ve arı-arı ürünleri ile belirlenmesi
Determination of temporal and spatial changes of polychlorinated biphenyl (PCB) concentrations with the active-passive air samplers and bee-bee products
MEHMET FERHAT SARİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiBursa Uludağ ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ESEN
- Source apportionment of persistent organic pollutants in Aliaga industrial region
Aliağa sanayi bölgesinde kalıcı organik kirleticilerin kaynaklarının belirlenmesi
YAĞMUR MELTEM AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA ELBİR
- Erzurum'da çeşitli örnekleme yöntemleri kullanarak farklı ortamlardaki poliklorlu bifenillerin (PCB'lerin) konsantrasyonlarının belirlenmesi
The determination of polychlorinated biphenyls (PCBs) concentrations by using several sampling methods in different areas of Erzurum city
CİHAN PALOLUOĞLU
Doktora
Türkçe
2016
Çevre MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANEFİ BAYRAKTAR
- Bursa'nın üç farklı bölgesinde poliklorlu bifenillerin (PCB'ler) zeytin ağacı ve çam ağacı bileşenleri kullanılarak biyoizlenmesi ve kaynak belirlenmesi
Biomonitoring and source identification of polychlorinated biphenyls (PCBs) using olive tree and pine tree components from three different site in Bursa
İREM VERİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiBursa Uludağ ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL TAŞDEMİR
- Spatial and seasonal variation of ambient air Polychlorinated Biphenyl (PCB) and Polycyclic Aromatic Hydrocarbon (PAH) concentrations in Aliağa industrial region
Aliağa endüstri bölgesinde Poliklorlu Bifeniller (PCB) ve Polisiklik Aromatik Hidrokarbonların (PAH) dış hava konsantrasyonlarının yerel ve mevsimsel değişimi
ELİFE KAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. MUSTAFA ODABAŞI