Afyon, Bolu, Nevşehir ve Niğde illerinde patateslerdeki virüs hastalıklarının tanılanması, hastalık oranları ve en yaygın üretilen çeşitlerin bazı virüslere karşı reaksiyonlarının belirlenmesi
Identification of virus diseases of potato in Afyon, Bolu, Nevşehir and Niğde provinces, disease rates and detection of the most common grown potato varieties? at the variety reactions through some plant viruses
- Tez No: 202558
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜLKÜ YORGANCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Patates, virüs hastalıkları, DAS-ELISA, mekanik inokulasyon, yaprakbiti, çeşit reaksiyonu, RT-PCR, Potato, virus diseases, DAS-ELISA, mechanical inoculation, aphid, variety reaction, RT-PCR
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Ülkemizde gıda ve sanayi açısından önemli bir yeri olan patates Niğde, Nevşehir, Afyon ve Bolu illerinde yoğun olarak yetiştirilmektedir. Bu illere ait patates üretim alanlarında yaklaşık olarak 7.844 dekarlık alan incelenmiş ve toplam 452 (336 bitki+116 yumru) örnek toplanmıştır. Sürvey incelemeleri sırasında patates bitkisi yapraklarında; klorotik lokal leke, nekrotik lokal leke ile çizgiler, mozaik, yapraklarda şekil bozukluğu, yaprakların dalda asılı kalması, yaprak kenarında kloroz, damar bantlaşması, solgunluk, kuruma, yaprak kenarlarından yukarı doğru kıvrılma ve bitki boyunda kısalma belirtileri gözlenmiştir. Hasat zamanında yumrularda herhangi bir belirti görülmemekle birlikte, bunlardan da tesadüfi olarak örnek alınmıştır. Tüm illerden toplanan yumru ve bitki örneklerinde, DAS-ELISA testi kullanılarak PVY, PVS, PVX, PVA ve PLRV adlı virüslerin bulunduğu tespit edilmiştir. Bu virüslerin tek başına oluşturdukları enfeksiyon ve diğerleriyle birlikte meydana getirdiği karışık enfeksiyonlar saptanmıştır. Buna göre PVX, PVY, PVS ve PLRV tek başına olduğu gibi; PVY+PVS, PVY+PLRV, PVY+PVS+PLRV, IV PVS+PVA ve PVY+PVA şeklinde karışık enfeksiyonlar da belirlenmiştir. Elde edilen bu pozitif sonuçlara ilaveten DAS-ELISA testinden negatif sonuçlar da alınmıştır. Ayrıca, bazı patates virüslerinin taşınmasında etkili bir rol oynayan yaprakbiti (Hemiptera: Aphididae) vektörlerinden Aphis nasturtii (Kalt.), Aulacorthum solani (Kalt.), Macrosiphum euphorbiae (Thom.), Myzus (Nectarosiphon) persicae (Sulz.) teşhis edilmiştir. Hastalık oranı değerleri de hesaplanmış ve yüzde olarak kaydedilmiştir. Bu oranlar, 2003 yılında %29.92, 2004 yılında ise %29.73 olarak bulunmuştur. Bu virüslerden PVY ve PVS DAS-ELISA testinde, diğerlerinden daha yoğun olarak tespit edilmiştir. Daha sonra, PVY ve PVS'nin illerde yaygın olarak yetiştirilen Burren, Agria, Hermes, Marabel, Satina ve Granola patates çeşitlerinde oluşturduğu reaksiyonlar incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda, Satina ve Hermes sırasıyla PVY ve PVS'ne karşı en duyarlı çeşitler olarak görünürken, Marabel her iki virüsten en az etkilenen çeşit olarak belirlenmiştir. Buna ilaveten, bu iki virüsle enfekteli bazı örneklere RT-PCR tekniği uygulanmış ve sırasıyla PVY ve PVS'ne özgü (857 bp ve 186 bp) bantlar gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Potato plants, which have an important role for food and industry in Türkiye, were grown intensively in Niğde, Nevşehir, Afyon and Bolu. Approximately 7.844 da potato grown area was controlled and 452 (336 plants+116 tubers) samples were collected in these provinces. During the survey inspections, some symptoms were obtained on the potato plant leaves?s such as; chlorotic local spots on the leaves, necrotic local lesion and lines both on and under the leaves, mosaic, leaf deformations, leaf dropping, chlorosis edge of the leaves, vein banding, wilting, drying, leaf distortion and dwarfing. There is no symptom on the potato tubers during the harvest season, however, we collected tuber samples randomly. In all provinces PVY, PVS, PVX, PVA and PLRV viruses were detected in both potato leaves and tubers by using DAS-ELISA method. These viruses were detected both single and combination infection occurred with each other. According to this, while PVX, PVY, PVS and PLRV were detected as single infection; PVY+PVS, PVY+PLRV, PVY+PVS+PLRV, PVS+PVA and PVY+PVA were found as complex infection. In addition to positive results, also negative results were acquired from DAS-ELISA test. VI Also, from the aphids (Hemiptera: Aphididae) Aphis nasturtii (Kalt.), Aulacorthum solani (Kalt.), Macrosiphum euphorbiae (Thom.), Myzus (Nectarosiphon) persicae (Sulz.), which have effective role in transmission of some potato viruses, were identified. Rate of disease values were calculated and recorded as percentages. Disease rate of the region was found 29.92 % in 2003, whereas 29.73 % in 2004. PVY and PVS were found more intensively than the others, by DAS-ELISA method. After that, PVY and PVS reactions were investigated through the Agria, Hermes, Burren, Marabel, Granola and Satina potato varieties in studied provinces. At the end of this study, it was found that Satina and Hermes were the most sensitive varieties respectively for PVY and PVS, while Marabel was the most resistant variety for both. And additionally RT-PCR technique was applied to the samples, which were infected with these viruses and particular bands respectively for PVY and PVS (857 bp ve 186 bp) were obtained.
Benzer Tezler
- Dış cephe seramik kaplama malzemeleri için Türkiye'de ayrışma indeksi bölgelerinin belirlenmesi
Weathwring index regions of Turkey for face ceramic materials
DENİZ UZUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Seramik MühendisliğiDumlupınar ÜniversitesiSeramik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSKENDER IŞIK
PROF. DR. MEHMET KARACA
- Orta Anadolu bölgesinde patateslerde zararlı Streptomyces türlerinin tespiti ve önemli patates çeşitlerinin yaygın olan türe karşı reaksiyonlarının belirlenmesi
Determination of Streptomyces species harmful on potatoes in Central Anatolia region and reactions of major potato cultivars against common species
AYNUR KARAHAN
- Nazife Tuatay Bitki Koruma Müzesi'nde bulunan Fulgoromorpha ve Cicadomorpha (Insecta: Hemıptera) örneklerinin faunistik değerlendirilmesi
Faunistic evaluation of Fulgoromorpha and Cicadomorpha samples in Nazife Tuatay Plant Conservation Museum
SELDA UMAR
- Molecular identification and phylogenetic analysis of some important viruses infecting potato fields in Afyon, Bolu and Nevsehir provinces of Turkey
Türkiye'nin Afyon, Bolu ve Nevşehir illerinde patates alanlarında enfeksıyon oluşturan bazı önemli viral etmenlerin moleküler olarak belirlenmesi ve filogenetik analizi
MUHAMMAD RAFIQ HAFIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilim ve TeknolojiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞERİFE TOPKAYA
- Farklı turizm yörelerindeki bazı konaklama tesislerinin sağlık açısından değerlendirilmesi ve turistlerin sağlık sorunları
Assessment of health conditions of tourism facilities and health problems of tourists staying in these facilities
EMİNE DİDEM EVCİ
Doktora
Türkçe
2003
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHAT TEZCAN